THEPOWERGAME
Εκτεθειμένες σε υψηλό κίνδυνο φυσικών καταστροφών από την κλιματική αλλαγή, λόγω της γεωμορφίας της χώρας, αλλά και της έκθεσής τους σε εγχώριες επιχειρήσεις, είναι οι ελληνικές τράπεζες.
Η διαπίστωση αυτή από την Τράπεζα της Ελλάδος καθιστά δύσκολο παράγοντα τον παράγοντα «κλιματική αλλαγή» για τα πανευρωπαϊκά stress test, τον οποίο θα αντιμετωπίσουν για πρώτη φορά οι τέσσερις ελληνικές συστημικές τράπεζες το 2022.
Τα δεδομένα με τα οποία οι ελληνικές τράπεζες θα μπουν στα επόμενα τεστ αντοχής είναι αφενός πρωτόγνωρα, αφετέρου εκ προοιμίου πολύ αυστηρά. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα διεξήγαγε φέτος μία πρώτη άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για την κλιματική αλλαγή, εξετάζοντας την ανθεκτικότητα τεσσάρων εκατομμυρίων επιχειρήσεων από όλο τον κόσμο και 1.600 τραπεζών από τη ζώνη του ευρώ με βάση τρία σενάρια. Αυτά διαφέρουν ως προς τα επίπεδα φυσικού κινδύνου και κινδύνου μετάβασης σε χρονικό ορίζοντα 30 ετών.
Τα σενάρια
Όπως αναφέρει, η Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της ΤτΕ, τα ακολουθούμενα σενάρια βασίζονται στα σενάρια της Φάσης Ι του Δικτύου Κεντρικών Τραπεζών και εποπτικών αρχών για ένα Πράσινο Χρηματοπιστωτικό Σύστημα (NGFS Phase I), στο οποίο συμμετέχει και η Τράπεζα της Ελλάδος.
Το πλέον ευνοϊκό σενάριο (σενάριο συντεταγμένης μετάβασης) εκκινεί από την παραδοχή μιας έγκαιρης και αποτελεσματικής εφαρμογής μέτρων και πολιτικών που περιορίζουν επιτυχώς την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη (επίτευξη του στόχου της Συμφωνίας των Παρισίων για μείωση «αρκετά κάτω» από τους 2 βαθμούς Κελσίου μέχρι το 2100).
Το δεύτερο σενάριο (σενάριο άτακτης μετάβασης) εξετάζει τον αντίκτυπο μιας καθυστερημένης και απότομης εφαρμογής κλιματικών πολιτικών, ενώ το δυσμενές σενάριο (σενάριο του παγκόσμιου θερμοκηπίου) εξετάζει τον αντίκτυπο που θα είχε η μη εφαρμογή νέων πολιτικών για το κλίμα και συνδέεται με μια πολύ σημαντική αύξηση του φυσικού κινδύνου σε μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα (αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά τουλάχιστον 3 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα).
Η άσκηση διαπίστωσε ότι η κλιματική αλλαγή θα αποτελέσει μείζονα πηγή συστημικού κινδύνου και, εάν δεν μετριαστεί, οι επιπτώσεις της θα βαρύνουν ιδίως συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές (π.χ. νότια Ευρώπη) και τράπεζες των οποίων τα χαρτοφυλάκια επικεντρώνονται σε συγκεκριμένους κλάδους της οικονομίας (π.χ. ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου και εξορυκτικές δραστηριότητες).
Όσον αφορά τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, όσες βρίσκονται στις πιο ευάλωτες γεωγραφικές περιοχές θα έχουν σημαντική επιδείνωση της πιστοληπτικής ικανότητάς τους, καθώς θα αντιμετωπίσουν ακραία φυσικά φαινόμενα με μεγαλύτερη ένταση και συχνότητα (δυσμενές σενάριο).
Σε περίπτωση παντελούς έλλειψης πολιτικών και μέτρων για το μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, προβλέπεται μείωση του ΑΕΠ στην Ευρώπη κατά 6% το 2050.
Οι διαπιστώσεις για τον τραπεζικό κλάδο
Ειδικότερα για τον τραπεζικό κλάδο, διαπιστώθηκε ότι:
• Το μέσο χαρτοφυλάκιο επιχειρηματικών δανείων μιας τράπεζας στη ζώνη του ευρώ έχει 7% μεγαλύτερες πιθανότητες αθέτησης το 2050 στο δυσμενές σενάριο από ό,τι στο σενάριο συντεταγμένης μετάβασης.
• Τα χαρτοφυλάκια που είναι πιο ευάλωτα στον κλιματικό κίνδυνο έχουν 30% μεγαλύτερες πιθανότητες αθέτησης το 2050 σε σχέση με το 2020 στο δυσμενές σενάριο.
• Οι σημαντικές τράπεζες έχουν 50% μεγαλύτερα ανοίγματα σε επιχειρήσεις που είναι πολύ ευάλωτες στον κλιματικό κίνδυνο, σε σχέση με τις λιγότερο σημαντικές τράπεζες.
• Το 4% του δείγματος των τραπεζών χρηματοδοτεί επιχειρήσεις, των οποίων οι δραστηριότητες αντιστοιχούν στο 45% των εκπομπών ρύπων (το 1/3 εκ των οποίων βρίσκεται στην Ιταλία, ενώ το ήμισυ βρίσκεται στη Γερμανία και τη Γαλλία).
Η συγκεκριμένη άσκηση προβλέπει ότι ο αντίκτυπος θα είναι ισχυρότερος για τις τράπεζες των χωρών του Νότου της ΕΕ λόγω των μεγαλύτερων ανοιγμάτων σε επιχειρήσεις που είναι πιο ευάλωτες στον φυσικό κίνδυνο (π.χ. δασικές πυρκαγιές, ακραίες συνθήκες θερμότητας κ.λπ.) καθώς έλαβε υπόψη την ανθεκτικότητα μιας χώρας στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και τις σχετικές πολιτικές αντιμετώπισης (όπως πολιτικές προσαρμογής και το ιστορικό στην αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών).
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
