THEPOWERGAME
Όσο περνά η ώρα και πλησιάζει η συνεδρίαση των Υπουργών Ενέργειας της Ευρώπης, τόσο και ακονίζονται τα μαχαίρια, καθώς η πρόταση της Κομισιόν για την περικοπή της κατανάλωσης του φυσικού αερίου κατά 15% έχει διχάσει τα κράτη-μέλη. Διπλωμάτες που γνωρίζουν την πορεία τέτοιων διαπραγματεύσεων αναφέρουν πως τα πράγματα μέσα στο Σαββατοκύριακο ήταν «δύσκολα» και εξηγούσαν ότι αν περάσει αυτή η πρόταση θα είναι η επιτομή των συμβιβασμών, καθώς μετά το αντιπαραγωγικό διήμερο, από τη Δευτέρα ξεκίνησε ο βομβαρδισμός των τροποποιήσεων, σε μία προσπάθεια να στρογγυλέψουν όσο περισσότερο γίνεται οι γωνίες.
Πρέπει να σημειωθεί ότι αναμένεται νέα παρέμβαση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για την κατανάλωση φυσικού αερίου στη βιομηχανία ενόψει του Συμβουλίου των Υπουργών Ενέργειας που θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη, σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη. Όπως σημειώνουν, κεντρική ιδέα της πρότασης του πρωθυπουργού είναι η δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού μηχανισμού για τη μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου στη βιομηχανία έναντι αποζημίωσης, με στόχο να μπορέσει η Ευρώπη να αντιμετωπίσει τις απώλειες που θα προκύψουν σε περίπτωση διακοπής του φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
Ένας από τους όρους που ενοχλεί την Ελλάδα, ήταν ότι ο υπολογισμός του 15% γίνεται επί του μέσου όρου της χρήσης της τελευταίας 5ετίας. Ο Κώστας Σκρέκας είχε τονίσει από την πρώτη στιγμή ότι η πενταετία δεν γίνεται δεκτή διότι τα προηγούμενα δύο χρόνια ήταν ιδιαίτερα μειωμένη η χρήση λόγω πανδημίας, ενώ φέτος λόγω έντονου τουρισμού στην Ελλάδα η χρήση έχει εκτοξευτεί. Φαίνεται λοιπόν ότι μία από τις τροπολογίες μειώνουν αυτή την 5ετία στο ένα έτος.
Η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν πάντως, επιμένει ότι η πρόταση πρέπει να περάσει και απέκρουσε μία σειρά επιθέσεων με κύρια εκείνη ότι κάνει τα χατίρια των Γερμανών λόγω -τι άλλο;- της καταγωγής της. Έτσι, η Γερμανίδα πρόεδρος της Κομισιόν επιμένει ότι η μείωση της κατανάλωσης του 15% πρέπει να αφορά σε όλες τις χώρες, ασχέτως αν η εξοικονόμηση σε ένα κράτος-μέλος δεν σημαίνει απαραιτήτως και περισσότερο διαθέσιμο αέριο σε ένα άλλο. Όσοι πάντως είναι υπέρ της συγκράτησης από όλους θεωρούν ότι η αλληλεγγύη μπορεί να ασκήσει πίεση στην τιμή του φυσικού αερίου, η οποία ξέφυγε και πάλι χθες λόγω των νέων αλλοπρόσαλλων ανακοινώσεων της Gazprom.
Η ανώτερη τιμή που καταγράφηκε στο Ολλανδικό χρηματιστήριο του αερίου έφτασε μέχρι και τα 179 ευρώ ανά μεγαβατώρα, πολύ κοντά στο υψηλό τριμήνου που έχει καταγραφεί στα 183 ευρώ στις 7 Ιουλίου. Το απόλυτο ρεκόρ είναι στα 200,9 ευρώ.
Αβεβαιότητα. Μόνο αβεβαιότητα
Ως γνωστόν οι αγορές θέλουν να ξέρουν τί τους επιφυλάσσει το μέλλον και αυτή τη στιγμή στα futures του φυσικού αερίου τα πάντα φωνάζουν «αβεβαιότητα». Κανείς δεν γνωρίζει τι πρόκειται να συμβεί σήμερα στην συνεδρίαση της Κομισιόν και φυσικά κανείς δεν γνωρίζει τι σκέφτεται να κάνει ο Πούτιν.
Ένας λογικός παρατηρητής θα μπορούσε να σχολιάσει ότι σε φυσιολογικές συνθήκες η Κομισιόν, πριν φέρει μία τόσο αμφιλεγόμενη πρόταση, θα είχε κάνει τις βολιδοσκοπήσεις της και θα είχε συγκεντρώσει την απαραίτητη πλειοψηφία, ήτοι 15 χώρες με 65% πληθυσμιακή κάλυψη. Πολλοί όμως που γνωρίζουν τα των διαδρόμων των Βρυξελλών σχολιάζουν ότι συχνά η Κομισιόν είναι απρόσεκτη και δεν κάνει πάντα τα σχετικά «μαγειρέματα». Και συνεχίζουν, ότι στην προκειμένη περίπτωση ίσως να θεωρήθηκε ότι εφόσον την εξοικονόμηση του 15% τη ζητεί η Γερμανία, οι περισσότεροι -ακόμη κι αν δυσανασχετήσουν- θα συμβαδίσουν, καθώς μία δυνατή γροθιά στην οικονομία της Γερμανίας θα έχει απόνερα στην ανάπτυξη όλης της Ευρώπης.
Οι διαφορές,όμως, ανάμεσα στον Νότο και τον Βορρά στην εξάρτηση του αερίου και γενικώς στην ενεργειακή διαχείριση, είναι πολύ μεγάλες και οι παράκτιες χώρες που έχουν τερματικούς σταθμούς LNG θέλουν να εξαιρεθούν εντελώς από κάθε υποχρεωτικό μέτρο. Το βασικό τους επιχείρημα είναι ότι εφόσον εξάγουν αέριο μέσω των εγκαταστάσεων αυτών δείχνουν την αλληλεγγύη προσφέροντας την μοναδική απάντηση για την ώρα στο φυσικό αέριο, που είναι το υγροποιημένο. Σε αυτή την ομάδα χωρών φυσικά και ανήκει και η Ελλάδα, της οποίας -ειρήσθω εν παρόδω- οι εφοπλιστές είναι με κάτοχοι του μεγαλύτερου τμήματος του παγκόσμιου στόλου πλοίων LNG. Όπως έγραφε η γερμανική Handelsblatt στα μέσα της περασμένης εβδομάδας, οι «Greeks» εδώ και πέντε χρόνια έχουν διαβλέψει την αξία της μεταφοράς LNG και έχουν επενδύσει μαζικά σε τέτοια πλοία. Σήμερα λοιπόν οι ελληνικές πλοιοκτήτριες εταιρίες ελέγχουν πάνω από το 1/5 του παγκόσμιου τονάζ. Από τα 641 τάνκερ LNG που κυκλοφορούν παγκοσμίως, τα 135 ανήκουν σε Έλληνες εφοπλιστές. Και εννοείται ότι και τα ημερήσια ναύλα έχουν εκτοξευτεί. Από τα 80.000 δολάρια που ήταν το 2021 σήμερα είναι στα 120.000 δολάρια.
Την ίδια στιγμή, πολλοί κατηγορούν την Ευρώπη ότι στην πολιτική του φυσικού αερίου έχει να επιδείξει μόνο λάθη. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ η Ευρώπη έχει θέσει τα τελευταία χρόνια πράσινους στόχους που είχαν το φυσικό αέριο ως ενεργειακό μέσο μετάβασης, δεν άλλαξε το trend μείωσης της παραγωγής φυσικού αερίου που έχει εδώ και 50 χρόνια. Το 1980 η Ευρώπη παρήγατε 149 δισ. κυβικά μέτρα, όταν το 2021 έπεσε μόλις στα 42. Δηλαδή μείωση παραγωγής 72%, όταν την ίδια στιγμή ο υπόλοιπος πλανήτης έχει αυξήσει την παραγωγή του κατά 182%. Και αυτό σημαίνει μόνο ένα πράγμα: Αύξηση της εξάρτησης της Ευρώπης από τρίτες χώρες και φυσικά πρώτη απ’ όλες τη Ρωσία.
Μοιραία, λοιπόν, ερχόμαστε στην χθεσινές ανακοινώσεις της κρατικά ελεγχόμενης Gazprom, που δεν ήταν κάτι άλλο, παρά η πραγμάτωση των προειδοποιήσεων Πούτιν της περασμένης εβδομάδας. Ο Ρώσος πρόεδρος είχε εκφράσει μία σειρά «φόβων» του σε πολλαπλές παρουσίες του σε διάφορα ενεργειακά φόρα. Κύρια επωδός του ήταν ότι οι δύο τουρμπίνες του Nord Stream δεν αναμένεται να λειτουργήσουν για μεγάλο χρονικό διάστημα και ενδέχεται να κλείσει ο αγωγός, καθώς θα πρέπει και η δεύτερη τουρμπίνα να συντηρηθεί. Επιπλέον, όπως τόνιζε ο Ρώσος πρόεδρος, οι κυρώσεις που επιβάλει η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν επιτρέπουν την μεταφορά της τουρμπίνας στις εγκαταστάσεις του Nord Stream. Και ω του θαύματος, η Gazprom ανακοίνωσε ακριβώς αυτά. Ότι δηλαδή, τα έγγραφα ώστε να παραλάβει η Μόσχα την τουρμπίνα δεν είναι σωστά και ότι νέες τεχνικές δυσκολίες αναγκάζουν την μείωση της ημερήσιας παραγωγή στον σταθμό συμπίεσης Portovaya από αύριο Τρίτη. Έτσι, οι ποσότητες του σταθμού θα μειωθούν στα 33 εκατομμύρια κυβικά μέτρα (mcm) φυσικού αερίου την ημέρα, από την πλήρη ικανότητα συμπίεσης που ξεπερνά τα 160 mcm ανά μέρα.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
