THEPOWERGAME
Εβδομάδες πριν από το 20ό συνέδριο του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος, στο οποίο ο Xi Jinping, ο πρόεδρος της χώρας, αναμένεται να εξασφαλίσει μια τρίτη θητεία ως ηγέτης του κόμματος, ένα ήδη μεγάλο πρόβλημα γίνεται ακόμα ανησυχητικότερο.
Περισσότερα από τα δύο τρίτα του πλούτου των αστικών νοικοκυριών είναι δεσμευμένα σε ακίνητα, ενώ ο κλάδος στηρίζει το ένα πέμπτο του ΑΕΠ. Η αγορά ακινήτων ολισθαίνει όλο και βαθύτερα, συμπαρασύροντας την οικονομία και προκαλώντας ακόμα και μικρά ξεσπάσματα κοινωνικών αναταραχών.
Οι πληροφορίες μας δείχνουν πόσο άσχημα έχει εξελιχθεί η κρίση. Ο φρενήρης ρυθμός της οικοδόμησης κατοικιών υπήρξε εμβληματικός για την άνοδο της Κίνας. Τώρα η εμπιστοσύνη στο μοντέλο έχει καταρρεύσει. Οι αγοραστές εγκαταλείπουν, οι δανειολήπτες κατεβαίνουν σε απεργίες, αρνούμενοι να πληρώσουν υποθήκες, ενώ οι κατασκευαστές αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας.
Τον Ιούλιο η αξία των πωλήσεων νέων κατοικιών μειώθηκε κατά 29% σε σύγκριση με ένα χρόνο νωρίτερα. Η Country Garden, η μεγαλύτερη κατασκευάστρια εταιρεία της Κίνας, ανέφερε ότι τα κέρδη της έχουν καταρρεύσει και λέει ότι η αγορά «έχει διολισθήσει γρήγορα σε βαθιά ύφεση».
Πριν από δύο χρόνια, σε μια προσπάθεια να τιθασεύσει το τέρας των ακινήτων, η κυβέρνηση επέβαλε όρια στον δανεισμό των εργολάβων, γνωστά ως «τρεις κόκκινες γραμμές». Οι μεταρρυθμίσεις έφεραν τη σφραγίδα του κ. Xi, ο οποίος επέμεινε ότι «η στέγαση είναι για να ζούμε, όχι για κερδοσκοπία».
Η αρχική ιδέα ήταν ότι οι αυστηρότεροι κανόνες θα οδηγούσαν τις εταιρείες ακινήτων σε μεγαλύτερη αυτοσυγκράτηση και θα απέτρεπαν τους κερδοσκοπικούς αγοραστές, επιτρέποντας στην οικοδόμηση κατοικιών να επιβραδυνθεί σε έναν λογικό ρυθμό.
Τα πράγματα άρχισαν να πηγαίνουν εκτροχιάζονται πέρυσι με τη χρεοκοπία της Evergrande, μιας γιγαντιαίας κατασκευάστριας εταιρείας. Ένα χρόνο αργότερα, η στρατηγική του κ. Xi βρίσκεται σε αδιέξοδο, καθώς η δραστηριότητα έχει υποχωρήσει. Η κρίση είναι πλέον πολιτικό, αλλά και οικονομικό πρόβλημα. Σε ορισμένα μέρη της χώρας, η αγωνία μετατρέπεται σε απείθεια.
Οι κάτοχοι ενυπόθηκων δανείων έχουν συνασπιστεί, απειλώντας να σταματήσουν να αποπληρώνουν τα δάνειά τους εάν δεν συνεχιστούν οι εργασίες σε σπίτια που έχουν καθυστερήσει εδώ και καιρό.
Μέρος του προβλήματος είναι η εμμονή του κ. Xi με τον μηδενικό Covid. Προσπαθώντας να καταστείλει τα κρούσματα με lockdowns -η Τσενγκντού, με πληθυσμό 21 εκατομμύρια είναι η τελευταία μεγαλούπολη που βρίσκεται σε πίεση – το κράτος έχει καταχραστεί την εμπιστοσύνη.
Ένα άλλο μέρος είναι ότι το αρχικό σχέδιο της κυβέρνησης δεν επέλυσε τις συγκρούσεις μεταξύ της ανάπτυξης και της οικονομικής σύνεσης, καθώς και μεταξύ των αναγκών των πολιτών και των κινήτρων των κολλητών αξιωματούχων και εργολάβων.
Οι τρεις κόκκινες γραμμές στέρησαν από τις εταιρείες ακινήτων τα κονδύλια που χρειάζονται για να ολοκληρώσουν την κατασκευή διαμερισμάτων που είχαν πουλήσει εκ των προτέρων. Οι καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση προηγούμενων έργων έχουν με τη σειρά τους καταστήσει δυσκολότερη την πώληση νέων σε αποτροπιασμένους αγοραστές.
Οι αδύναμες πωλήσεις έχουν επιδεινώσει τη ρευστότητα, ενώ η απουσία μιας συνεκτικής διαδικασίας πτώχευσης άφησε εταιρείες όπως η Evergrande χωρίς δίχτυ προστασίας.
Η κεντρική κυβέρνηση προσπαθεί να βρει γρήγορες λύσεις. Μείωσε τα επιτόκια και επέτρεψε στις τοπικές κυβερνήσεις να χαλαρώσουν τους περιορισμούς σχετικά με το ποιος μπορεί να αγοράσει ακίνητα και πως.
Παράλληλα, ενθάρρυνε τις τοπικές διασώσεις ημιτελών κατασκευαστικών έργων. Όμως οι τοπικές αρχές δεν διαθέτουν τους πόρους για να απαλύνουν τη δυσπραγία, κυρίως επειδή η πτώση των ακινήτων πλήττει τα έσοδά τους από τις πωλήσεις γης.
Η αγορά ακινήτων της Κίνας οφείλει να επανασχεδιαστεί. Οι τοπικές κυβερνήσεις χρειάζονται άλλες πηγές εσόδων για να μειώσουν την εξάρτησή τους από την πώληση γης. Η λήψη χρημάτων προκαταβολικά για αδόμητα ακίνητα πρέπει να ελέγχεται καλύτερα, ώστε να αποφεύγονται απάτες και καταρρεύσεις.
Καθώς ο πληθυσμός κορυφώνεται και η μετανάστευση προς τις πόλεις επιβραδύνεται, ο κλάδος των ακινήτων πρέπει να συρρικνωθεί και η προσοχή να στραφεί στο να αξιοποιηθεί στο έπακρο το υπάρχον απόθεμα κατοικιών της Κίνας.
Βραχυπρόθεσμα, ωστόσο, οι αξιωματούχοι δεν έχουν άλλη επιλογή από το να προβούν σε μεγαλύτερη διάσωση. Η κυβέρνηση θέλει οι δανειστές που διευθύνονται από το κράτος, όπως η China Development Bank, να δανείζουν σε φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, οι οποίοι μπορούν με τη σειρά τους να βοηθήσουν τους εργολάβους που θέτουν εξασφαλίσεις.
Οι τρεις κόκκινες γραμμές μπορεί να θολώσουν, αν όχι να σβηστούν. Οι φιλόδοξες αναδιαρθρώσεις θα αναβληθούν. Η κρίση των ακινήτων είναι μια καταστροφή από μόνη της. Είναι επίσης άλλο ένα παράδειγμα, μαζί με τον μηδενικό Covid και την εκκαθάριση των εταιρειών τεχνολογίας, ότι ο κ. Xi διαχειρίστηκε ανεπιτυχώς τις μεγάλες προκλήσεις της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου.
© 2022 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr.Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
