Στο φυσικό αέριο μετά την εισήγηση της Κομισιόν για επιβολή πλαφόν στο φυσικό αέριο στην ΕΕ αναφέρθηκε ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης,Κώστας Σταμπολής λέγοντας πως είναι δύσκολο να εφαρμοστεί ακόμη και αν αποφασιστεί.
«Ασφαλώς υπάρχει ο κίνδυνος να αποφασιστεί το πλαφόν και να μην μπορεί να εφαρμοστεί και αυτή είναι η ανησυχία της αγοράς, εκπρόσωποι της οποίας έχουν μιλήσει και έχουν τοποθετηθεί τις τελευταίες ημέρες λέγοντας ότι δεν είναι εύκολο να δημιουργηθεί ένας μηχανισμός πλαφόν καθότι υπάρχει ο κίνδυνος να μην έχουμε τα φορτία που θέλουμε» επισήμανε ο Κώστας Σταμπολής στο Πρώτο Πρόγραμμα.
Υπάρχει πιο αποτελεσματικό μέτρο από το πλαφόν, εξήγησε ο κ. Σταμπολής. «Να αλλάξεις κανόνες στην λειτουργία της καθημερινής αγοράς, να βάλεις τα λεγόμενα “circuit breakers”, δηλαδή αυτόματους μηχανισμούς όταν η τιμή ανεβαίνει και υπάρχουν σοβαρές αποκλίσεις, τότε να σταματάει η διαπραγμάτευση όλου του hub, όπως γίνεται στην χρηματιστηριακή αγορά. Υπάρχει τρόπος επομένως, ενδεχομένως στα μέτρα που θα προτείνει η ΕΕ να είναι και αυτό» ανέφερε.
«Πρώτη φορά ακούω αυτή την έκφραση» σημείωσε ο κ. Σταμπολής αναφορικά με τον «δυναμικό διάδρομο τιμών». «Δεν υπάρχει δυναμικός και μη δυναμικός διάδρομος. Το περιβάλλον στο οποίο συνήθως διαμορφώνονται οι τιμές είτε είναι πετρέλαιο είτε φυσικό αέριο, είναι απόλυτα δυναμικός γιατί αλλάζει από ώρα σε ώρα, ανάλογα με τις προσφορές που δίνονται, τα συμβόλαια, την ζήτηση που υπάρχει, τα συμβόλαια που κλείνονται στην αγορά spot διεθνώς, αυτά καθορίζουν τις τιμές» συμπλήρωσε ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης.
Μιλώντας για τις τελευταίες εξελίξεις στον ευρωπαϊκό χώρο για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, ο κ. Σταμπολής σημείωσε ότι «επιδίωξη της ΕΕ -εξάλλου υπάρχει επιστολή 15 κρατών, άρα μιλάμε για την πλειοψηφία στην ΕΕ- είναι να καθοριστεί ένα πλαφόν στις τιμές φυσικού αερίου». Αυτό δεν είναι εύκολο χωρίς να υπάρξουν παρενέργειες, υπογράμμισε ο κ. Σταμπολής. Μια πιθανή παρενέργεια είναι ότι αυτοί που προμηθεύουν φυσικό αέριο στην Ευρώπη, μπορεί να ψάξουν άλλες αγορές όπου θα υπάρχουν υψηλότερες τιμές.
«Αυτό βέβαια αποκλείει χώρες, όπως Αλγερία, Νορβηγία το Αζερμπαϊτζάν και την Ρωσία, οι οποίες δίνουν αέριο μέσω αγωγών. Αλλά επειδή τώρα η τιμή του αερίου καθορίζεται σε πολύ μεγάλο ποσοστό από τα φορτία LNG, αυτό θα επηρεάσει οπωσδήποτε την αγορά υγροποιημένου φυσικού αερίου. Άρα αυτόν τον κίνδυνο τον έχει επισημάνει ήδη η Κομισιόν» προσέθεσε.
Τα κράτη-μέλη επιμένουν να δοθεί μια λύση γιατί είναι κρίσιμης σημασίας να υπάρξει μια τιθάσευση των τιμών αερίου, καθώς συνδέονται άμεσα με τις τιμές ηλεκτρισμού, συνέχισε ο κ. Σταμπολής, χαρακτηρίζοντας εύλογη την ανησυχία και την επιθυμία των χωρών της Ευρώπης να θέλουν μια χαμηλότερη τιμή. «Μόνο που οι τιμές δεν καθορίζονται με νόμους ή με διοικητικές αποφάσεις» επισήμανε.
Σχετικά με το αν το πλαφόν μπορεί να επιβληθεί μόνο στο ρωσικό φυσικό αέριο, σύμφωνα με τον κ. Σταμπολή αυτό δεν μπορεί να γίνει γιατί θα ήταν «ο απόλυτος παραλογισμός», καθώς η Ρωσία θα πήγαινε σε πλήρη παύση των ποσοτήτων που εξακολουθεί και δίνει στην Ευρώπη. Όπως ανέφερε ο κ. Σταμπολής, η Ρωσία δεν έχει σταματήσει να τροφοδοτεί την Ευρώπη, αλλά έχουν μειωθεί οι ποσότητες και μάλιστα σε ποσοστό ούτε καν 50%, είναι μειωμένες κατά 40% και αυτό έχει αντικατασταθεί με υγροποιημένο αέριο.
«Η ΕΕ εύλογα αντιτίθεται στην ιδέα πλαφόν για τον λόγο ότι τα προηγούμενα 10-15 χρόνια, προχώρησε το θέμα της απελευθέρωσης της αγοράς αερίου στην εσωτερική αγορά δημιουργώντας και ενθαρρύνοντας την δημιουργία ενεργειακών κόμβων, τα λεγόμενα hubs, όπου γίνονται οι σημερινές αγοραπωλησίες συμβολαίων και ποσοτήτων φυσικού αερίου. Υπάρχουν δέκα τέτοια hubs στην Ευρώπη και η Ελλάδα απέκτησε ένα μετά από αρκετή προσπάθεια τον περασμένο Μάρτιο και λειτουργεί σε καθημερινή βάση. Πιο γνωστό είναι της Ολλανδίας που έχει την μεγαλύτερη εμπορικότητα και γι΄ αυτό χρησιμοποιείται ως βάση στα διάφορα συμβόλαια που διαπραγματεύονται στην Ευρώπη» ανέφερε ακόμα ο κ. Σταμπολής. Όσο για την επάρκεια σε φυσικό αέριο αυτή την ώρα, δήλωσε ότι δεν σημειώνονται ελλείψεις, ίσα ίσα επειδή έχουν μειωθεί οι τιμές, υπάρχει ένας έντονος ανταγωνισμός και αρκετά φορτία. Πάντως, επισήμανε ότι ένα φορτίο LNG αυτή την στιγμή πωλείται πάνω από 200 εκατ. ευρώ, ενώ πριν από 18 μήνες δεν ξεπερνούσε τα 20 εκατομμύρια.
