Χρεώσεις στις συναλλαγές με κάρτα: Αυξήσεις σχεδιάζουν Visa και Mastercard

Τις πολύ υψηλές χρεώσεις του ολιγοπωλίου στον «κόσμο των καρτών», δηλαδή της Visa και της Μastercard, φέρνει στο φως η επικαιρότητα, με αφορμή την υποχρεωτική χρήση των POS και για μικρές συναλλαγές. Όσο και αν η κυβέρνηση, διά του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστή Χατζηδάκη, πιέζει σαφέστατα προς κάθε πλευρά για τη μείωση των χρεώσεων, ώστε να μην αποβαίνουν σε βάρος του κέρδους των μικροπωλητών, ο έλεγχος των χρεώσεων κατά ένα μεγάλο μέρος τους είναι στα χέρια των δύο -παγκόσμιας εμβέλειας- σχημάτων καρτών.

Με εξαίρεση κάποιες χώρες εντός ΕΕ που από χρόνια έχουν αναπτύξει εθνικά συστήματα καρτών (συχνό παράδειγμα αναφοράς η Πολωνία), όλες οι άλλες αγορές είναι εκτεθειμένες στην τιμολογιακή πολιτική των δύο κυρίαρχων σημάτων, καθώς ένα σημαντικό τμήμα της προμήθειας ανά συναλλαγή, το εισπράττει το duopoly όπως αναφέρεται διεθνώς η υπεροχή της Mastercard και της Visa. Και το χειρότερο είναι ότι παρά την αυξημένη χρήση της κάρτας, τα σχήματα προγραμματίζουν νέες αυξημένες χρεώσεις εντός του έτους.

Αυξήσεις στις χρεώσεις έκαναν οι Οργανισμοί αυτοί εντός της πανδημίας με το επιχείρημα της μειωμένης χρήσης καρτών σε φυσικά σημεία. Σήμερα, παρά τη σημαντική αναθέρμανση και τη συνεχιζόμενη ανοδική πορεία, είναι προ των πυλών νέες ανατιμήσεις. Και όσο αν αυτά τα δεδομένα θα πρέπει να εγείρουν θέμα δημιουργίας ενός εθνικού συστήματος καρτών εντός της ελληνικής Επικράτειας, αυτό δεν μπορεί να λύσει άμεσα τα σημερινά προβλήματα.

Στο προσκήνιο των υπερβολικών χρεώσεων, που ανά κλάδο ή κατηγορία κάρτας, μπορεί να εκτιναχθούν σε επίπεδα του 3%-4%, πληθαίνουν τα ερωτήματα που αφορούν τις μικρο-συναλλαγές. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, οι τράπεζες έχουν το μικρότερο μερίδιο στο σύνολο της επιβάρυνσης για τον έμπορο. Σε κάθε συναλλαγή, το κόστος επιμερίζεται -δυσανάλογα τελικά- σε τρεις πλευρές.

Οι 3 βασικές προμήθειες και τα ποσοστά τους

1. Scheme Fees, οι προμήθειες αυτές εισπράττονται από τα σχήματα όπως Visa, Mastercard που διευκολύνουν τη συναλλαγή (συστήματα, δίκτυο, διασυνοριακές συναλλαγές, ασφάλεια κ.α.) και κυμαίνονται από 0,3% – 4%.
2. Interchange Fee, εισπράττεται από την Τράπεζα που εκδίδει την κάρτα με πλαφόν το 0,2%, σύμφωνα με τον Κανονισμό 751/2015 σχετικά με διατραπεζικές προμήθειες για πράξεις πληρωμών (άρθρο 3). Το πλαφόν του 0,2% αφορά όμως μόνο ευρωπαϊκές και ελληνικές κάρτες που λειτουργούν με τα σήματα Visa /Mastercard (εξαιρούνται τα υπόλοιπα) και ισχύει για όλες τις κάρτες καταναλωτών (όχι business ) της ΕΕ. Στον αντίποδα, κατά περίπτωση το interchange fee μπορεί να υπερβεί ακόμη και το 2%, για κάρτες εκτός ΕΕ  ή για ελληνικές ευρωπαϊκές και διεθνείς εταιρικές κάρτες (business) ή για άλλα σήματα καρτών, όπως για παράδειγμα της AmEx.
3. Acquirer Fee, η προμήθεια που εισπράττουν οι εκκαθαριστές για να καλύψουν διάφορα κόστη όπως μεταξύ άλλων τηλεπικοινωνιακά κόστη, συντήρησης τερματικών, ανταλλακτικά, software ,πληροφοριακά συστήματα κ.λπ. Οι προμήθειες αυτές ειδικά για συναλλαγές μικρής αξίας κυμαίνονται από 0,05% έως 0,1%.

Πηγές της αγοράς επισημαίνουν στο powergame.gr ότι υπάρχουν πολλοί άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν το κόστος προμηθειών, όπως μεταξύ άλλων, το είδος της κάρτας (αν είναι απλή πιστωτική κάρτα καταναλωτή ή business εταιρική κάρτα), αν η πληρωμή γίνεται με παρουσία κάρτας στα φυσικά σημεία με POS ή όχι (π.χ. μέσα από ψηφιακά πορτοφόλια οι χρεώσεις είναι υψηλότερες), αν η κάρτα εκδίδεται από Τράπεζα της ΕΕ ή όχι, ακόμη και ποιόν κλάδο της οικονομίας αφορά η συναλλαγή (πολύ υψηλότερες χρεώσεις π.χ. στον χώρο των ηλεκτρονικών συσκευών ή τουρισμού).

Παράγοντες που επηρεάζουν τις χρεώσεις στις κάρτες

1. Ο τύπος της κάρτας (καταναλωτών ή εταιρικών): Οι εταιρικές κάρτες έχουν υψηλότερες προμήθειες συγκρινόμενες με τις πιστωτικές κάρτες καταναλωτών. Αυτό οφείλεται στα επιπρόσθετα οφέλη υπηρεσιών που συνδέονται με τις εταιρικές κάρτες, όπως τα βελτιωμένα συστήματα προστασίας από απάτη, ακριβά εργαλεία διαχείρισης και προγράμματα ανταμοιβής (reward).
2. Η γεωγραφική τοποθεσία (ΕΕ ή χώρα εκτός ΕΕ): Για συναλλαγές εντός ευρωζώνης ισχύει το πλαφόν του 0,2% για χρεωστικές κάρτες καταναλωτών και 0,3% για πιστωτικές κάρτες καταναλωτών. Για συναλλαγές εκτός ευρωπαϊκού χώρου, σε κράτη χωρίς κανονιστικούς περιορισμούς, οι προμήθειες μπορεί να είναι ψηλότερες λόγω του αυξημένου κινδύνου και του κόστους διεργασίας των διασυνοριακών συναλλαγών.
3. Περιβάλλον συναλλαγής (card present/card non present): Για συναλλαγές με παρουσία κάρτας σε φυσικά σημεία πώλησης (POS) οι προμήθειες είναι χαμηλότερες, καθώς είναι μειωμένος ο κίνδυνος απάτης. Για συναλλαγές που η κάρτα δεν είναι παρούσα, όπως σε on line αγορές, οι προμήθειες είναι υψηλότερες λόγω του αυξημένου ρίσκου που συνδέεται με το είδος εναλλακτικών πληρωμών.
4. Κατηγορία εμπόρου: Η προμήθεια μπορεί να επηρεαστεί ανάλογα με τον χώρο που δραστηριοποιείται η κάθε επιχείρηση. Ορισμένοι τομείς, όπως ο τουρισμός ή τα ηλεκτρονικά είδη, μπορεί να θεωρηθεί ότι ενέχουν υψηλότερο κίνδυνο και να οδηγήσουν σε αυξημένες χρώσεις λόγω πιθανού αυξημένου ρίσκου απάτης ή άλλα κόστη.

Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!