Το κρυπτονόμισμα αλλάζει τη σύνδεση του ανθρώπου με το χρήμα

Αν και στην αρχή δόθηκε η εντύπωση πως θα ήταν παροδικό φαινόμενο, τα κρυπτονομίσματα διαδίδονται όλο και πιο πολύ, κατοχυρώνοντας τη θέση τους στο διαχρονικό κόσμο του χρήματος που και αυτός αναγκαστικά εκσυγχρονίζεται στην εποχή της τεχνολογίας. Σήμερα μια συναλλαγή είναι εφικτή ακόμη και από το κινητό μας τηλέφωνο.

Τι είναι αυτό λοιπόν που προσελκύει μια όλο και μεγαλύτερη μερίδα του κόσμου στα κρυπτονομίσματα και ωθεί κολοσσούς όπως η Tesla, η Paypal ή η Citi να το αποδεχτούν;

Για τον Τρύφωνα Ζαχαριάδη, ψυχαναλυτικό θεραπευτή και συγγραφέα, το κρυπτονόμισμα ικανοποιεί τη βαθύτερη επιθυμία του ανθρώπου να διαφύγει από τα αυστηρά όρια του κράτους ή των τραπεζών.

Το ψηφιακό νόμισμα επαναπροσδιορίζει την παραδοσιακή σχέση του ανθρώπου με το χρήμα, εξηγεί ο ίδιος μιλώντας στο powergame.gr

– Ποια είναι η παραδοσιακή σχέση του ανθρώπου με το χρήμα;

«Οι λέξεις χρήμα, νόμισμα, κέρμα, χαρτονόμισμα, σηματοδοτούν αντικείμενα συναλλαγής. Διαμεσολαβούν ανάμεσα σε εμάς και κάποιον άλλον. Είναι αντιληπτά με τρεις από τις αισθήσεις μας διότι τα αγγίζουμε, τα βλέπουμε και ακούμε τον ήχο κερμάτων.

Έτσι όπως το βρέφος έχει ανάγκη από το μητρικό στήθος για επιβίωση και συναισθηματική κάλυψη, ο ενήλικας στρέφεται στο χρήμα διότι του δίνει την αίσθηση της ασφάλειας.

Όσο οι αιώνες αποτυπώνουν τις διεκδικήσεις της ψυχικής μας πραγματικότητας, διακρίνουμε, χωρίς να λέμε και κάτι πρωτότυπο, ότι το βρέφος έχει ανάγκη από το μητρικό στήθος για επιβίωση και συναισθηματική κάλυψη, ενώ ο ενήλικας έχει ανάγκη από συμβολοποίηση αντικείμενων αναπλήρωσης του στήθους.

Είναι ένα από τα κυρίαρχα σύμβολα επειδή κυριολεκτικά προσφέρει δυνατότητα απόκτησης τροφής, αλλά και «πλήρωση» συναισθηματικών ελλειμμάτων.

 -Δηλαδή η χρήση του χρήματος απεικονίζει και την ψυχοσύνθεση του καθενός;

Μεταφορικά υποκαθιστά την αυτοπεποίθηση, την καταξίωση, την αποδοχή, την εξουσία, τη μετατοπισμένη σεξουαλικότητα, την ασφάλεια κ.λ.π.

Ως κοινωνικό και ατομικό σύμβολο μετατρέπεται σε μητρικό τροφοδότη, δίνοντας τη δυνατότητα να αποκτήσει κανείς ότι έχει ανάγκη ή επιθυμεί.

Με τη χρήση του χρήματος προδίδει κανείς τη ψυχοσυναισθηματική βιογραφία του. Το χειροπιαστό χρήμα, μέχρι τώρα, καλύπτει ένα δικαίωμα ή μια ματαίωση στο φανερό «δίνω» και «παίρνω». Ξοδεύει κάποιος χρήματα για εμένα ή εγώ για εκείνον, επομένως με αγαπάει ή τον αγαπάω. Μου φτάνουν-δεν μου φτάνουν, έχω-δεν έχω, τα χρήματα ή την αγάπη των άλλων.

– Ζούμε, όμως, σε μια εποχή που το χρήμα έχει πολλαπλές μορφές μέσα από την τεχνολογία

Το άυλο χρήμα μέσω των τραπεζών έχει πάρει θέση στη καθημερινότητα των ανθρώπων.

Υπάρχει όμως ακόμη χρηματική αλληλοτροφοδότηση. Διατηρούν τα βιβλιάρια καταθέσεων ή αποστέλλουν ενημερωτικά για πληροφόρηση. Η όραση και η αφή, φυσικά και η χαρακτηριστική πληκτρολόγηση (ακοή) που προηγείται αν είσαι στο «ναό» του χρήματος ή στα ATM. Υπάρχει ως μια διευρυμένη επικοινωνία με το «στήθος –χρήμα» που τρέφει.

– Μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση, όμως, τα κρυπτονομίσματα άρχισαν να διαδίδονται όλο και πιο πολύ. Μήπως είναι μια αντίδραση των ανθρώπων που υπέστησαν μεγάλες απώλειες στις περιουσίες τους σε ένα σύστημα που θεωρούσαν αξιόπιστο;

Πράγματι, η είσοδος του κρυπτονομίσματος προδίδει μια κατεύθυνση επαναπροσδιορισμού του ρόλου του χρήματος. Λόγοι που θα μπορούσαν να σε προκαλούν για να συμμετάσχεις είναι η περιέργεια του καινούργιου, η ελκυστική πρόκληση της τεχνολογίας και η μη ανάγκη εμπιστοσύνης ανάμεσα στους χρήστες του κρυπτονομίσματος.

Πέρα όμως από την οικονομική διάστασή του, είναι ένα «κρυφό» νόμισμα! Το κρυπτό ως πρώτο συνθετικό δηλώνει ότι κάποιος είναι ή κάνει κάτι στο «σκοτάδι». Τα μη αποδεκτά στο φώς, τα απωθούμαι στο χώρο του ασυνειδήτου. Τα φυλακίζουμε ώστε να προστατευθούν από την απορριπτική απειλητική οπτική των άλλων.

– Εκπληρώνει την επιθυμία του ανθρώπου να λειτουργεί εκτός πλαισίου;

Το κρυπτονόμισμα εμπεριέχει παραβατικότητα διότι δεν φορολογείται και δεν φαίνεται, χωρίς να μπορεί να ποινικοποιηθεί, ενώ η αυτονόμηση που δεν μπορεί να ενοχοποιηθεί! Καταχρώμενοι την ψυχαναλυτική ορολογία θα μπορούσε το κρυπτονόμισμα να προσομοιάζει με το «οικονομικό ασυνείδητο», όπου το κράτος δεν καταφέρνει να οριοθετήσει.

Η τράπεζα ως ανεπιτυχές διάμεσο, δεν μπορεί να ελέγξει τι αποθηκεύω και τι διακινώ.

Οι παλαιότεροι θα θυμούνται τις εκθέσεις με βραβείο ένα βιβλιάριο με συμβολικό ποσό για «το πνεύμα της αποταμίευσης» ή ακόμη και την παροιμία «φασούλι το φασούλι γεμίζει το σακούλι».
Τα θαμμένα συναισθήματα, όπως και τα «κρυφά χρήματα» μπορεί να αποτελούν ψυχολογικό σύμπτωμα και να γίνουν τρόπος ζωής!

– Υπό αυτήν έννοια, το χρήμα αποκρατικοποιείται;

Είναι πολλά τα ερωτήματα που ανακύπτουν με την άφιξη του κρυπτονομίσματος. Πώς συμβολοποιείται στο ψυχικό τοπίο των ανθρώπων ένα νόμισμα που δεν ενδίδει στο κρατικό μονοπώλιο έκδοσης χρήματος;

Κυοφορείται τελικά επανάσταση των σύγχρονων κοινωνιών με μια «ενηλικίωση» που θυμίζει απειλητικά ότι μπορούν να υπάρχουν και χωρίς τους ελεγκτές τους; Όποια και αν είναι τα ενδεχόμενα, η προσέγγιση στο πεδίο της ψυχικής οικονομίας προκαλεί ενδιαφέρον.

Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!