Η τιμή του χρυσού ξεπέρασε για πρώτη φορά τα 4.000 δολάρια ανά ουγγιά την Τρίτη, καθώς οι επενδυτές αναζητούν ασφαλές καταφύγιο απέναντι σε ένα περιβάλλον γεωπολιτικών εντάσεων, οικονομικής αβεβαιότητας και επίμονου πληθωρισμού.
Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης (futures) του χρυσού διαμορφώθηκαν στα 4.005,80 δολάρια, σημειώνοντας άνοδο άνω του 50% από την αρχή του έτους — μια από τις πιο θεαματικές επιδόσεις της τελευταίας δεκαετίας.
Η άνοδος αυτή έρχεται σε μια περίοδο όπου ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ αναδιαμορφώνει το παγκόσμιο εμπορικό σύστημα και αμφισβητεί την ανεξαρτησία της Ομοσπονδιακής Τράπεζας (Fed), δημιουργώντας κλίμα αβεβαιότητας στις διεθνείς αγορές.
Κεντρικές τράπεζες και επενδυτές στρέφονται στην «ασφάλεια» του χρυσού
Η ζήτηση για χρυσό αυξάνεται τόσο από κρατικούς φορείς όσο και από ιδιώτες επενδυτές. Οι κεντρικές τράπεζες ενισχύουν συστηματικά τα αποθέματά τους προκειμένου να θωρακιστούν έναντι του κινδύνου αμερικανικών κυρώσεων, ενώ οι καταναλωτές και τα επενδυτικά ταμεία αναζητούν προστασία από τον πληθωρισμό και τη διολίσθηση των νομισμάτων.
Η κίνηση αυτή εντάσσεται σε μια ευρύτερη τάση αποδολαριοποίησης και γεωοικονομικής διαφοροποίησης, καθώς ολοένα και περισσότερες κυβερνήσεις επιδιώκουν να μειώσουν την εξάρτησή τους από το δολάριο στις συναλλαγματικές τους τοποθετήσεις.
Η Fed, οι περικοπές επιτοκίων και η ώθηση των τιμών χρυσού
Η πρόσφατη περικοπή επιτοκίων από τη Fed τον Σεπτέμβριο αποτέλεσε καταλύτη για τη νέα άνοδο του χρυσού. Η αγορά αναμένει δύο ακόμη μειώσεις ως το τέλος του έτους, γεγονός που ενισχύει περαιτέρω την ελκυστικότητα του πολύτιμου μετάλλου.
Οι χαμηλότερες αποδόσεις στα κρατικά ομόλογα μειώνουν το κόστος ευκαιρίας της κατοχής χρυσού — ενός μη αποδοτικού περιουσιακού στοιχείου — καθιστώντας τον πιο ελκυστικό για θεσμικούς επενδυτές και κεντρικές τράπεζες.
Προειδοποιήσεις για «εξάντληση της ανόδου»
Παρά το εντυπωσιακό ράλι, η Bank of America κάλεσε τους επενδυτές να προσεγγίσουν τον χρυσό με επιφύλαξη, καθώς οι τιμές κινούνται σε επίπεδα υπεραγοράς.
Η τράπεζα προειδοποίησε για πιθανό φαινόμενο “uptrend exhaustion” — δηλαδή εξάντληση της ανοδικής δυναμικής — που θα μπορούσε να οδηγήσει σε φάση σταθεροποίησης ή διόρθωσης μέσα στο τέταρτο τρίμηνο.
Αναλυτές επισημαίνουν ότι, ενώ η μακροπρόθεσμη πορεία του χρυσού παραμένει ανοδική λόγω παγκόσμιων ρίσκων και νομισματικής χαλάρωσης, η βραχυπρόθεσμη υπερβολή ενδέχεται να προκαλέσει έντονες διακυμάνσεις στις αγορές πολύτιμων μετάλλων.
Ο χρυσός ως «βαρόμετρο εμπιστοσύνης»
Η ιστορική υπέρβαση των 4.000 δολαρίων σηματοδοτεί μια νέα φάση για τα καταφύγια αξίας σε ένα κατακερματισμένο παγκόσμιο σύστημα. Ο χρυσός λειτουργεί ολοένα και περισσότερο ως βαρόμετρο εμπιστοσύνης απέναντι σε νομισματικές αρχές και διεθνείς θεσμούς, αντικατοπτρίζοντας τη συσσώρευση ανησυχιών γύρω από τη σταθερότητα των νομισμάτων και των αγορών χρέους.
Αναλυτές σημειώνουν ότι, αν η τάση αυτή συνεχιστεί, η τιμή του χρυσού θα μπορούσε να εξελιχθεί σε πολιτικό δείκτη – ένδειξη του βαθμού δυσπιστίας απέναντι στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό status quo.

O ιδρυτής της Bridgewater Associates και επενδυτής Ray Dalio@EPA/JOSE SENA GOULAO
: Η εποχή θυμίζει 1970s, περισσότερο χρυσό στα χαρτοφυλάκια
Ο Ray Dalio, ιδρυτής της Bridgewater Associates, συστήνει στους επενδυτές να αποδώσουν έως και 15% των χαρτοφυλακίων τους σε χρυσό, ακόμη και καθώς η τιμή του μετάλλου έφτασε ιστορικό υψηλό πάνω από 4.000 δολάρια ανά ουγγιά.
“Ο χρυσός είναι ένας εξαιρετικός διαφοροποιητής χαρτοφυλακίου. Από στρατηγικής άποψης, θα έπρεπε να έχετε περίπου 15% του χαρτοφυλακίου σας σε χρυσό … γιατί είναι το μοναδικό περιουσιακό στοιχείο που τα πάει πολύ καλά όταν τα τυπικά μέρη του χαρτοφυλακίου πέφτουν,” δήλωσε ο Dalio στο Greenwich Economic Forum.
Η τιμή του χρυσού έχει αυξηθεί πάνω από 50% φέτος, καθώς οι επενδυτές αναζητούν ασφαλές καταφύγιο λόγω αυξανόμενων δημοσιονομικών ελλειμμάτων και παγκόσμιων εντάσεων.
Ο Dalio συνέκρινε το σημερινό περιβάλλον με τις αρχές της δεκαετίας του 1970, όταν ο πληθωρισμός, η βαριά κρατική δαπάνη και το υψηλό χρέος υπονόμευαν την εμπιστοσύνη σε χρεωστικά και fiat assets.
“Είναι πολύ όπως στις αρχές των ’70… Πού βάζετε τα χρήματά σας; Όταν κρατάς χρήματα και τα βάζεις σε ένα χρεωστικό όργανο, και όταν υπάρχει τόσο μεγάλη προσφορά χρέους και χρεωστικών μέσων, δεν είναι αποτελεσματικό αποθετήριο πλούτου,” είπε.
Η σύσταση αυτή διαφέρει από τις συμβατικές συμβουλές χαρτοφυλακίου, όπου οι σύμβουλοι συνήθως προτείνουν 60% μετοχές και 40% ομόλογα, με ελάχιστη έκθεση σε εναλλακτικά περιουσιακά στοιχεία όπως χρυσό ή εμπορεύματα.
Ο Jeffrey Gundlach, CEO της DoubleLine Capital, πρόσφατα πρότεινε ακόμα μεγαλύτερη έκθεση σε χρυσό, έως και 25% του χαρτοφυλακίου, θεωρώντας ότι το πολύτιμο μέταλλο θα συνεχίσει να ξεχωρίζει λόγω πληθωριστικών πιέσεων και αδύναμου δολαρίου.
Ο Dalio υπογραμμίζει ότι ο χρυσός ξεχωρίζει ως ασφαλές καταφύγιο σε περιόδους νομισματικής αποδυνάμωσης και γεωπολιτικής αβεβαιότητας.
“Ο χρυσός είναι το μοναδικό περιουσιακό στοιχείο που μπορεί να κρατήσει κάποιος χωρίς να εξαρτάται από κάποιον άλλον να του επιστρέψει τα χρήματά του,” σημείωσε ο επενδυτής.
Η δήλωση αυτή ενισχύει την ιδέα ότι σε περιόδους υψηλού χρέους και νομισματικής χαλάρωσης, ο χρυσός λειτουργεί ως αξιόπιστο καταφύγιο πλούτου, ανεξάρτητα από την κατάσταση των χρηματιστηρίων και των χρεωστικών αγορών.
Συμπέρασμα
Η προσέγγιση Dalio υπογραμμίζει τη σημασία της διαφοροποίησης σε περιουσιακά στοιχεία υψηλού κινδύνου, με εναλλακτικά assets όπως ο χρυσός να αποκτούν πρωταγωνιστικό ρόλο σε μια εποχή αυξημένης οικονομικής και γεωπολιτικής αβεβαιότητας.
Ο συνδυασμός ισχυρής ανόδου τιμών, πληθωριστικών πιέσεων και δημοσιονομικών ελλειμμάτων καθιστά το χρυσό αναγκαίο στοιχείο σε στρατηγικά χαρτοφυλάκια, πολύ πάνω από τις παραδοσιακές μικρές ποσοστώσεις.