Η Τράπεζα της Αγγλίας (BoE) προειδοποίησε ότι οι ιλιγγιώδεις αποτιμήσεις των τεχνολογικών εταιρειών που συνδέονται με την τεχνητή νοημοσύνη (AI) ενδέχεται να υποστούν απότομη πτώση, εάν η πρόοδος γύρω από την τεχνολογία αποδειχθεί «απογοητευτική».
Η προειδοποίηση προέρχεται από την Επιτροπή Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής (FPC) της κεντρικής τράπεζας, η οποία στην τελευταία της συνεδρίαση σημείωσε ότι οι κίνδυνοι για μια «αιφνίδια διόρθωση» στις αγορές μετοχών έχουν αυξηθεί αισθητά.
Τεντωμένες αποτιμήσεις στην τεχνητή νοημοσύνη, ο κίνδυνος της υπερσυγκέντρωσης
Σύμφωνα με τα πρακτικά της συνεδρίασης, «με βάση πολλαπλούς δείκτες, οι αποτιμήσεις στις αγορές μετοχών φαίνονται υπερβολικά διογκωμένες, ιδίως για τις εταιρείες τεχνολογίας που εστιάζουν στην τεχνητή νοημοσύνη».
Η BoE προειδοποιεί ότι αυτή η τάση, σε συνδυασμό με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση κεφαλαίων μέσα στους δείκτες των αγορών, αφήνει τα χρηματιστήρια ιδιαίτερα εκτεθειμένα σε μια ενδεχόμενη αναστροφή της αισιοδοξίας για την AI.
Η Επιτροπή πρόσθεσε ότι η «απογοητευτική πρόοδος» στην ανάπτυξη ή την εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης, αλλά και η αύξηση του ανταγωνισμού, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε σημαντική πτώση των αποτιμήσεων σε ολόκληρο τον κλάδο.
Τα «σημεία συμφόρησης» στην αλυσίδα της τεχνητής νοημοσύνης
Η Τράπεζα της Αγγλίας υπογράμμισε επίσης ότι «υλικές δυσκολίες» – όπως περιορισμοί στην ηλεκτρική ισχύ, στα δεδομένα ή στις αλυσίδες εφοδιασμού πρώτων υλών – θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως «φραγμοί» στην πρόοδο της AI και να πλήξουν τις αποτιμήσεις εταιρειών που εξαρτώνται από τη ραγδαία ανάπτυξη του κλάδου.
Η BoE προστίθεται έτσι σε μια σειρά διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και επενδυτών που έχουν εκφράσει ανησυχίες για πιθανή «φούσκα AI», καθώς οι αγορές εισέρχονται στο τέταρτο τρίμηνο του έτους.
Μακροοικονομικοί και γεωπολιτικοί κίνδυνοι
Η κεντρική τράπεζα επισήμανε επίσης ότι οι ενταμένες γεωπολιτικές εντάσεις, η κατακερματισμένη παγκόσμια οικονομία και οι πιέσεις στις αγορές κρατικού χρέους αυξάνουν την αβεβαιότητα.
«Η υλοποίηση αυτών των παγκόσμιων κινδύνων θα μπορούσε να έχει ουσιώδη αντίκτυπο στο Ηνωμένο Βασίλειο, ως ανοικτή οικονομία και διεθνές χρηματοπιστωτικό κέντρο», ανέφερε η BoE.
Η τράπεζα σημείωσε ότι οι αποτιμήσεις των μετοχών βρίσκονται κοντά σε ιστορικά υψηλά, χάρη και στα ισχυρά αποτελέσματα δεύτερου τριμήνου των αμερικανικών τεχνολογικών εταιρειών.
Οι Big Tech και η υπερσυγκέντρωση κεφαλαίων
Σύμφωνα με την BoE, το μερίδιο των πέντε κορυφαίων εταιρειών του δείκτη S&P 500 ανέρχεται σχεδόν στο 30%, το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 50 ετών. Οι εταιρείες αυτές — όπως η Nvidia, η Google και η Microsoft — βρίσκονται στο επίκεντρο των προσδοκιών για την εμπορική επιτυχία της AI, γεγονός που ενισχύει τη «φούσκα συγκέντρωσης» στις χρηματοπιστωτικές αγορές.
Η BoE προειδοποίησε ότι μια αναθεώρηση των προσδοκιών για τα μελλοντικά κέρδη θα μπορούσε να προκαλέσει αλυσιδωτές επιπτώσεις στις αγορές, εάν οι επενδυτές αρχίσουν να ρευστοποιούν μαζικά τις θέσεις τους στις μετοχές που συνδέονται με την τεχνητή νοημοσύνη.
Από τον Πάουελ στη Goldman Sachs: προειδοποιήσεις και επιφυλάξεις για φούσκα AI
Οι επενδυτές παρακολουθούν στενά τις εταιρείες τεχνολογίας καθώς ξεκινά η περίοδος ανακοίνωσης αποτελεσμάτων. Ορισμένοι στρατηγικοί αναλυτές θεωρούν ότι οι υψηλές αποτιμήσεις δικαιολογούνται από ισχυρά θεμελιώδη μεγέθη, ενώ άλλοι βλέπουν υπερβολική αισιοδοξία.
Η Goldman Sachs δήλωσε ότι δεν διακρίνει ακόμη «φούσκα» στις μετοχές AI, αλλά προέτρεψε τους επενδυτές να «διαφοροποιήσουν τα χαρτοφυλάκιά τους».
Ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, Τζερόμ Πάουελ, σημείωσε την Τρίτη ότι οι τιμές πολλών περιουσιακών στοιχείων είναι «αρκετά υψηλές», χωρίς να αναφερθεί ρητά στις τεχνολογικές εταιρείες.
Eύθραυστη αισιοδοξία για την τεχνητή νοημοσύνη
Στο τέλος των πρακτικών της συνεδρίασης, η Τράπεζα της Αγγλίας κατέληξε ότι οι «παράγοντες καθοδικού κινδύνου» περιλαμβάνουν την αργή πρόοδο στην ανάπτυξη της AI, την περιορισμένη υιοθέτησή της ή την αυξημένη ανταγωνιστικότητα, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αναθεώρηση των προσδοκιών για τα μελλοντικά κέρδη.
Η προειδοποίηση της BoE αντανακλά μια ευρύτερη ανησυχία για το κατά πόσο οι προσδοκίες γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη είναι πραγματικά βιώσιμες — ή αν η αγορά κινείται στα όρια μιας νέας τεχνολογικής φούσκας.
Η Goldman Sachs προειδοποιεί για υπερβολές στην τεχνητή νοημοσύνη
Ο διευθύνων σύμβουλος της Goldman Sachs, Ντέιβιντ Σόλομον, εξέφρασε ανησυχίες για την ταχύτητα με την οποία οι αγορές και οι επενδυτές «τρέχουν» μπροστά από την πραγματική πρόοδο της τεχνητής νοημοσύνης. Μιλώντας στο ίδιο τεχνολογικό συνέδριο όπου είχαν ήδη επισημανθεί φόβοι για «φούσκα AI», ο Σόλομον σημείωσε:
«Κάθε φορά που έχουμε ιστορικά μια σημαντική επιτάχυνση σε μια νέα τεχνολογία που οδηγεί σε μαζική άντληση κεφαλαίων και δημιουργία νέων εταιρειών γύρω της, η αγορά συνήθως προτρέχει σε σχέση με το πραγματικό δυναμικό, γιατί πάντα θα υπάρχουν νικητές και χαμένοι».
Η τοποθέτησή του αντανακλά την αυξανόμενη επιφυλακτικότητα μεγάλων χρηματοπιστωτικών ομίλων απέναντι στην υπερβολική αποτίμηση του κλάδου της AI, που έχει οδηγήσει σε επενδυτική ευφορία ανάλογη με εκείνη της δεκαετίας του 1990.
Το αβέβαιο στοίχημα AMD–OpenAI
Ακόμη και η πολυσυζητημένη συμφωνία συνεργασίας ανάμεσα στην AMD και την OpenAI δεν θεωρείται δεδομένη επιτυχία. Ο αναλυτής της Bernstein, Στέισι Ράσγκον, σημειώνει ότι οι επεξεργαστές της AMD «δεν υπάρχουν ακόμη» και ότι η εταιρεία δεν έχει ποτέ αναλάβει έργο τεχνητής νοημοσύνης τέτοιας κλίμακας.
Ο ίδιος πρόσθεσε πως τα δικαιώματα αγοράς μετοχών (stock warrants) της εταιρείας τροφοδοτούν τους φόβους για έναν «κυκλικό μηχανισμό υπερβολικών επενδύσεων» στον κλάδο.
«Αυτή η συμφωνία μοιάζει ακόμη πιο κυκλική από εκείνη της Nvidia», έγραψε ο Ράσγκον σε σημείωμα προς επενδυτές. «Η Nvidia τουλάχιστον λαμβάνει μετοχές της OpenAI ως αντάλλαγμα για την επένδυσή της, ενώ η AMD παραχωρεί μετοχικό κεφάλαιο χωρίς να λαμβάνει τίποτε περισσότερο από μελλοντικά έσοδα».
Φόβοι για νέα dot-com φούσκα, αλλά και μακροπρόθεσμη αισιοδοξία
Ο Ραμ Μπάλα, αναπληρωτής καθηγητής επιχειρηματικής ανάλυσης στη Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων Leavey στο Πανεπιστήμιο της Σάντα Κλάρα, δήλωσε στο Yahoo Finance, εκτιμά ότι οι φόβοι για μια «φούσκα τεχνητής νοημοσύνης» παρόμοια με εκείνη των dot-com ίσως είναι δικαιολογημένοι βραχυπρόθεσμα, αλλά θεωρεί πως οι μακροπρόθεσμες επενδύσεις θα αποδειχθούν αποδοτικές. Το ζήτημα, όπως είπε, είναι πότε οι εφαρμογές της AI για καταναλωτές και επιχειρήσεις θα φτάσουν στο στάδιο εμπορικής ωρίμανσης.
«Αν συγκρίνετε τα τέλη της δεκαετίας του ’90, τότε μόνο το 50% των ανθρώπων χρησιμοποιούσαν το διαδίκτυο· σήμερα το ποσοστό πλησιάζει το 100%», εξήγησε.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η ιστορία δείχνει ότι, με τον χρόνο, οι υποδομές τελικά ανταποκρίνονται στη ζήτηση που δημιουργείται, όπως ακριβώς συνέβη με την εξάπλωση του ίντερνετ.
Όσον αφορά το πότε αναμένεται αυτή η «ωρίμανση» της τεχνητής νοημοσύνης, ο Μπάλα απαντά με σαφήνεια: «Σκεφτείτε το 2030».
«Πιστεύω ότι μετά το 2030 θα βλέπουμε την τεχνητή νοημοσύνη ενσωματωμένη σε σχεδόν κάθε πτυχή της καθημερινότητας. Πολλά από τα λογισμικά που χρησιμοποιούμε θα περιέχουν εκτεταμένα συστήματα AI», ανέφερε.
Με άλλα λόγια, ενώ η τρέχουσα φάση μπορεί να θυμίζει υπερβολές, η πραγματική επανάσταση της AI ίσως αποδειχθεί σταδιακή και πιο ουσιαστική — με κορύφωση μετά το τέλος της δεκαετίας.
Οι προειδοποιήσεις της Goldman Sachs και οι επισημάνσεις των αναλυτών για την AMD και την OpenAI ενισχύουν την εντύπωση ότι η αγορά της τεχνητής νοημοσύνης βρίσκεται μεταξύ υπεραισιοδοξίας και πραγματικής εξέλιξης.
Η ιστορία των τεχνολογικών κύκλων δείχνει πως, αν και οι «φούσκες» είναι αναπόφευκτες, αποτελούν και αναγκαίο στάδιο δημιουργίας υποδομών και καινοτομίας. Το ζητούμενο, αυτή τη φορά, είναι εάν οι αγορές θα μπορέσουν να διαχειριστούν τον ενθουσιασμό τους — πριν η τεχνητή νοημοσύνη πράγματι αλλάξει τα πάντα.
