Η εντυπωσιακή άνοδος της τιμής του χρυσού, που ξεπέρασε τα 4.000 δολάρια, έχει επαναφέρει το ενδιαφέρον των πολιτών για το πολύτιμο μέταλλο. Στην Ελλάδα, η αγοραπωλησία χρυσού σε φυσική μορφή, κυρίως μέσα από χρυσές λίρες και νομίσματα, παραμένει ζωντανή, έχοντας γνωρίσει ιδιαίτερη άνθηση το τελευταίο χρονικό διάστημα. Οι συναλλαγές γίνονται κυρίως μέσω της Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία αγοράζει και πουλά χρυσές λίρες (μόνο άρτιες κατά την πώληση), αλλά και της Τράπεζας Πειραιώς, που μπήκε πιο πρόσφατα στην αγορά.
Μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2025, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι ιδιώτες πούλησαν 32.002 λίρες και αγόρασαν μόλις 5.399, εκμεταλλευόμενοι την άνοδο της τιμής. Μόνο το τρίμηνο Ιουνίου – Σεπτεμβρίου 9.365 λίρες πουλήθηκαν και μόνο 1.714 αγοράστηκαν.
Αναλυτές, πάντως, και παράγοντες της αγοράς υπογραμμίζουν με νόημα πως παρότι η τιμή του χρυσού ανεβαίνει, δεν είναι εύκολο να υπάρξει κέρδος για τον απλό ιδιώτη, λόγω της μεγάλης διαφοράς τιμής μεταξύ αγοράς και πώλησης. Για παράδειγμα:
- Στις 31/12/2024 η Τράπεζα της Ελλάδος πουλούσε λίρες προς 666 ευρώ και τις αγόραζε στα 568.
- Στις 1/9/2025 η αγορά γινόταν προς 674,37 και η πώληση προς 790,24 ευρώ.
- Μέχρι τις αρχές Οκτωβρίου, η τιμή αγοράς είχε φτάσει στα 787,31 και η πώληση στα 922,46 ευρώ.
Επομένως, κάποιος που πούλησε με καθυστέρηση 40 ημερών, κέρδισε περίπου 113 ευρώ ανά χρυσή λίρα. Αντίθετα, όσοι αγόρασαν την 1η Σεπτεμβρίου χρυσές λίρες, δεν θα μπορούσαν να τις πουλήσουν τώρα με κέρδος.
Ποιοι αγοράζουν χρυσές λίρες
Οι περισσότεροι Έλληνες που αγοράζουν λίρες δεν είναι κερδοσκόποι αλλά αποταμιευτές, που αναζητούν ασφάλεια σ’ ένα πολύτιμο μέταλλο, το οποίο είναι συνώνυμο της «αποθήκευσης αξίας». Δεν λείπουν, βέβαια, και οι περιπτώσεις (κυρίως άτομα μεγαλύτερης ηλικίας) που αγοράζουν χρυσές λίρες για να τις κάνουν δώρο στα παιδιά και τα εγγόνια τους.
Από το 2000 και μετά, η κυρίαρχη τάση στην Ελλάδα είναι η πώληση λιρών και όχι η αγορά, λόγω της σταθερότητας του ευρώ. Εξαίρεση αποτέλεσε το 2011, όπου οι αγορές ξεπέρασαν τις πωλήσεις, στο αποκορύφωμα του προηγούμενου ράλι του χρυσού. Σημαντικές αγορές σημειώθηκαν επίσης το 2015, λόγω των capital controls, όταν επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ οι τράπεζες έκλεισαν.
Γιατί αυξάνεται ο χρυσός
Η νέα ανοδική πορεία του χρυσού ξεκίνησε μετά το χαμηλό του 2015 (κάτω από τα 1.100 δολάρια/ουγγιά), με την τιμή να ξεπερνά πλέον τα 4.000 δολάρια, βάζοντας πλώρη για τα 4.500 δολάρια. Οι βασικές αιτίες της αύξησης είναι:
- Ο παγκόσμιος πληθωρισμός μετά την πανδημία,
- οι ελλείψεις προϊόντων,
- ο πόλεμος στην Ουκρανία και
- (πιο πρόσφατα) η αποδυνάμωση του δολαρίου.
Παράλληλα, χώρες όπως η Ρωσία, η Κίνα, το Ιράν και η Τουρκία προσπαθούν να μειώσουν τη χρήση του δολαρίου στις συναλλαγές τους, επενδύοντας στον χρυσό. Οι κεντρικές τους τράπεζες αγοράζουν συνεχώς αποθέματα.
Σύμφωνα με το World Gold Council, η Πολωνία αγόρασε πρόσφατα 18,66 τόνους χρυσού, ανησυχώντας για τη ρωσική επιθετικότητα. Ακολούθησαν το Καζακστάν με 15,65 τόνους, η Τουρκία με 10,83 τόνους, η Κίνα με 6,22 και η Τσεχία με 5,73 τόνους. Στον αντίποδα, η Σιγκαπούρη, η Γερμανία και άλλες χώρες εμφανίζονται ως πωλητές.
