Οι διεθνείς αγορές και τα χρηματιστήρια προσπαθούν να ζυγίσουν τους κινδύνους που μπορεί να προκύψουν από τον εμπορικό πόλεμο Ουάσιγκτον-Πεκίνου, την έκθεση των αμερικανικών περιφερειακών τραπεζών σε πιστωτικό κίνδυνο, το ενδεχόμενο να σκάσει μια «φούσκα» από τα τεράστια κεφάλαια που έχουν επενδυθεί στην τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ), τα υπέρογκα χρέη κάποιων από τα ισχυρότερα κράτη του κόσμου και τους γεωπολιτικούς κινδύνους.
Η Wall Street επανήλθε σε θετικό πρόσημο την Παρασκευή μετά την παραδοχή του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, ότι δεν είναι βιώσιμοι οι δασμοί 100% εις βάρος της Κίνας, που επέβαλε μια εβδομάδα πριν. Ο Τραμπ δήλωσε σε τηλεοπτική συνέντευξη πως η χώρα του «θα τα πάει καλά με την Κίνα», με τους S&P 500 και Dow Jones να καταγράφουν άνοδο έως και 0,5%. Ωστόσο, το σχόλιο του Αμερικανού προέδρου ότι το Ozempic, το φάρμακο κατά της παχυσαρκίας, θα μπορούσε να είναι φθηνότερο, οδήγησαν τις μετοχές των Novo Nordisk και Eli Lilly σε απώλειες.
Το κλίμα αναμένεται να παραμείνει ευμετάβλητο. Η πρωτοφανής φορολόγηση των κινεζικών εισαγωγών θα τεθεί σε ισχύ στις αρχές Νοεμβρίου. Η Κίνα απάντησε με νέους περιορισμούς στις εξαγωγές σπάνιων γαιών εις βάρος όλου του κόσμου, σηματοδοτώντας νέες ανατροπές στις εφοδιαστικές αλυσίδες. Υπενθυμίζουμε ότι πριν από μια εβδομάδα, αμέσως μετά την αναγγελία του Τραμπ για νέους δασμούς τις βάρος της Κίνας, ο S&P 500 είχε υποχωρήσει 2,7% και ο Nasdaq είχε χάσει 3,5%.
Καλπάζει ο χρυσός, βυθίζεται το bitcoin, νέο χαμηλό για το πετρέλαιο
Τα διαδοχικά ρεκόρ του χρυσού καταδεικνύουν την ανασφάλεια των επενδυτών, οδηγώντας την τιμή του στα 4.340 δολάρια/ουγγιά την Παρασκευή. Το bitcoin, παράλληλα, υποχωρούσε μέχρι και 4% στα 103.550 δολάρια, αποτυγχάνοντας να λειτουργήσει ως επενδυτικό καταφύγιο. Η συνολική αγορά των κρυπτονομισμάτων συρρικνώθηκε κατά 600 δισ. δολάρια και πλέον, σε εβδομαδιαία βάση, σύμφωνα με τα στοιχεία της CoinGecko. Επίσης, μολονότι, οι τιμές του πετρελαίου σταθεροποιήθηκαν την Παρασκευή, παραμένουν σε χαμηλό πεντάμηνου, στα 57 δολάρια το βαρέλι στη Νέα Υόρκη και τα 61 δολάρια, αντίστοιχα, στο Λονδίνο.
Η οξυμένη επενδυτική ανασφάλεια είχε ιδιαίτερα αρνητικό αντίκτυπο στην Ασία, όπου ο δείκτης Hang Seng στο Χονγκ Κονγκ και Nikkei 225 στο Τόκιο κατέγραψαν εβδομαδιαίες απώλειες 1,5% και 1,91%. Ακόμη χειρότερη ήταν η εικόνα στο Xρηματιστήριο της Φρανκφούρτης, όπου ο δείκτης Dax σημείωσε εβδομαδιαία πτώση 2,22%. Σημειώνεται ότι οι πρόσθετοι περιορισμοί της Κίνας στις εξαγωγές σπάνιων γαιών κινδυνεύουν να στραγγαλίσουν τις εγχώριες αυτοκινητοβιομηχανίες. Στις ΗΠΑ, το δολάριο κατέγραψε τη μεγαλύτερη εβδομαδιαία πτώση του τελευταίου διμήνου, σύμφωνα με τον σχετικό δείκτη του Bloomberg.
Καμπανάκι από το ΔΝΤ
Την ανησυχία των επενδυτών επιβεβαίωσε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) στην έκθεσή του για την Παγκόσμια Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα που δόθηκε στη δημοσιότητα την Παρασκευή. Τονίζοντας τις υπερβολικά υψηλές αποτιμήσεις των μετοχών, τις πιέσεις που ασκούνται στα κρατικά ομόλογα και την αυξανόμενη επιρροή του σκιώδους τραπεζικού συστήματος, δηλαδή των οργανισμών που παραχωρούν πιστώσεις αλλά δεν είναι παραδοσιακές τράπεζες, το ΔΝΤ τόνισε πως δημιουργούνται νέες προκλήσεις για τις αγορές.
Μετά τη χρεοκοπία της εταιρείας εξαρτημάτων αυτοκινήτων, First Brands, και της εταιρείας πιστώσεων στην αγορά αυτοκινήτων, Tricolor Holdings, οι περιφερειακές τράπεζες Western Alliance Bank και Zions Bank έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου για το ενδεχόμενο πιστωτικής απάτης εις βάρος τους, που να συνδέεται με ενυπόθηκα εμπορικά δάνεια. Πέραν της άμεσης πτώσης των μετοχών όλων των περιφερειακών τραπεζών στις ΗΠΑ σε χαμηλό εξαμήνου, στη συνεδρίαση της Πέμπτης, υποβόσκουν φόβοι για πιθανές ρωγμές στις αγορές πίστωσης των ΗΠΑ.
Οι διαγραφές 170 εκατ. δολαρίων της JPMorgan το γ’ τρίμηνο λόγω της Tricolor ανάγκασε τον διευθύνοντα σύμβουλο, Τζέιμι Ντίμον, να δηλώσει πως «δεν είναι η καλύτερη στιγμή μας», τονίζοντας πως «όταν βλέπεις μια κατσαρίδα, πιθανώς να υπάρχουν και άλλες».
Ο κίνδυνος «φούσκας» στην τεχνητή νοημοσύνη
Οι αγορές βρίσκονται, επίσης, σε εγρήγορση λόγω των φόβων για το σκάσιμο μιας «φούσκας» στον τεχνολογικό κλάδο. Μέσα σε μια τριετία, οι ψηφιακοί κολοσσοί έχουν επενδύσει εκατοντάδες δισ. δολάρια στην τεχνητή νοημοσύνη, με τους αναλυτές να αμφιβάλλουν εάν τα χρήματα αυτά θα εξασφαλίσουν ανάλογες αποδόσεις.
Ένας ακόμη αρνητικός παράγοντας για τις αγορές είναι η παρατεταμένη διακοπή των υπηρεσιών του ομοσπονδιακού κράτους στις ΗΠΑ. Εκτιμάται πως μπορεί να στοιχίζει μέχρι και 15 δισ. δολάρια, σε ημερήσια βάση, διογκώνοντας ακόμη πιο πολύ το δημόσιο χρέος που ήδη κινείται στα 37 τρισ. δολάρια. Αναλυτές τονίζουν πως αυτή η δυσλειτουργία του κράτους -λόγω της διχογνωμίας που επικρατεί στο Κογκρέσο για τις οικονομικές προτεραιότητες της χώρας- καθυστέρησε και τη δημοσιοποίηση των στοιχείων για τον πληθωρισμό του Σεπτεμβρίου.
Έτσι, γίνεται ακόμη πιο ομιχλώδες το τοπίο στην ισχυρότερη οικονομία του κόσμου για τις επιπτώσεις της δασμολογικής πολιτικής του Τραμπ. Οι δασμοί των ΗΠΑ αύξησαν το κόστος εισαγωγής σε μια ποικιλία αγαθών, από το ισπανικό ελαιόλαδο και τις μπανάνες από τη Γουατεμάλα μέχρι τις γαρίδες από το Βιετνάμ. Κάποιες από αυτές τις αυξήσεις στο κόστος των εισαγωγών έχουν απορροφηθεί από τις εταιρείες τροφίμων, αλλά κάποιες έχουν περάσει στους καταναλωτές. Τόσο το ΔΝΤ, όσο και άλλοι οργανισμοί, έχουν προειδοποιήσει πως ο εμπορικός πόλεμος μπορεί να έχει επιπτώσεις στη διεθνή οικονομία και όχι μόνο στις ΗΠΑ.
