Οι παγκόσμιες αγορές μπορεί να βρίσκονται κοντά σε μια αναγκαία προσγείωση μετά το ασταμάτητο ράλι του 2025, καθώς οι Goldman Sachs και Morgan Stanley προειδοποίησαν τους επενδυτές να προετοιμαστούν για μια ενδεχόμενη υποχώρηση μέσα στα επόμενα δύο χρόνια.
Η τεχνολογική διόρθωση ηγείται της πτώσης στη Wall Street, καθώς οι επενδυτές άρχισαν να αμφιβάλλουν για τις υψηλές αποτιμήσεις των εταιρειών τεχνητής νοημοσύνης εν μέσω ενός νέου κύματος εταιρικών αποτελεσμάτων. Υποχωρούν S&P 500 κατά 1,2%, Nasdaq 100 κατά 1,7% και ο Dow Jones κατά 0,9%.
Οι μετοχές διεθνώς έχουν καταγράψει εντυπωσιακά κέρδη φέτος, με ώθηση από τις εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης και τις προσδοκίες για μειώσεις επιτοκίων. Οι βασικοί δείκτες των ΗΠΑ κινούνται σε ιστορικά υψηλά, ενώ ο ιαπωνικός Nikkei 225 και ο νοτιοκορεατικός Kospi κατέγραψαν νέα ρεκόρ. Στην Κίνα, ο δείκτης Shanghai Composite έφτασε στο ισχυρότερο επίπεδό του εδώ και μια δεκαετία, καθώς αποκλιμακώνονται οι εντάσεις με την Ουάσιγκτον και το δολάριο παραμένει ασθενές.
Goldman Sachs: Τα πράγματα τρέχουν και μετά διορθώνουν
«Είναι πιθανό να υπάρξει μια διόρθωση 10% έως 20% στις μετοχικές αγορές μέσα στους επόμενους 12 έως 24 μήνες», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Goldman Sachs, Ντέιβιντ Σόλομον, στο Global Financial Leaders’ Investment Summit στο Χονγκ Κονγκ. «Τα πράγματα τρέχουν και μετά υποχωρούν, ώστε οι άνθρωποι να επαναξιολογήσουν τη θέση τους», πρόσθεσε.
Ο Σόλομον τόνισε ότι τέτοιου είδους αναστροφές αποτελούν φυσιολογικό μέρος μιας μακροχρόνιας ανοδικής αγοράς και δεν αλλάζουν τη βασική στρατηγική των επενδυτών. Όπως είπε, η πάγια σύσταση της τράπεζας προς τους πελάτες είναι να παραμένουν επενδεδυμένοι και να αναθεωρούν την κατανομή κεφαλαίου τους, όχι να προσπαθούν να «χρονομετρήσουν» την αγορά.
«Μια διόρθωση 10%-15% είναι συχνό φαινόμενο, ακόμα και μέσα σε θετικούς κύκλους», σημείωσε. «Δεν είναι κάτι που μεταβάλλει τη θεμελιώδη, διαρθρωτική σου πίστη για το πώς θέλεις να επενδύεις».
Morgan Stanley: Οι διορθώσεις είναι υγιές φαινόμενο
Στο ίδιο πάνελ, ο διευθύνων σύμβουλος της Morgan Stanley, Τεντ Πικ, συμφώνησε με τον Σόλομον, χαρακτηρίζοντας τις περιοδικές διορθώσεις «υγιείς» και όχι ενδείξεις κρίσης.
«Πρέπει να καλωσορίζουμε την πιθανότητα διορθώσεων της τάξης του 10% ή 15%, που δεν οφείλονται σε κάποιο μακροοικονομικό σοκ», ανέφερε ο Πικ, υπογραμμίζοντας ότι τέτοια φαινόμενα επιτρέπουν στις αγορές να αναπνέουν και να επαναπροσδιορίζουν την αποτίμηση των assets.
Προειδοποιήσεις ΔΝΤ και Fed για υπερτίμηση μετοχών
Οι τοποθετήσεις των δύο τραπεζιτών έρχονται λίγο μετά από τις προειδοποιήσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για πιθανή απότομη διόρθωση στις αγορές, καθώς και τις δηλώσεις του προέδρου της Fed, Τζερόμ Πάουελ, και του διοικητή της Τράπεζας της Αγγλίας, Άντριου Μπέιλι, οι οποίοι επισήμαναν τους κινδύνους υπερτίμησης των μετοχών.
Το συνδυασμένο αυτό μήνυμα από διεθνείς θεσμούς και κορυφαίες επενδυτικές τράπεζες ενισχύει την εκτίμηση ότι το επόμενο διάστημα μπορεί να φέρει μια «ρεαλιστική επαναξιολόγηση» των αγορών μετά την υπερβολική αισιοδοξία του 2025.
Wall Street: Το ρίσκο των υπερτιμημένων μετοχών
Το ράλι των τεχνολογικών μετοχών έχει οδηγήσει τον δείκτη τιμής προς κέρδη (P/E) του S&P 500 πάνω από τις 23 φορές, το υψηλότερο επίπεδο από το 2000. Ο Nasdaq 100, με αντίστοιχο πολλαπλασιαστή 28, διαπραγματεύεται πολύ πάνω από τον μέσο όρο των τελευταίων πέντε ετών.
Ο Μάικ Γκίτλιν, επικεφαλής της Capital Group — η οποία διαχειρίζεται περίπου 3 τρισ. δολάρια — δήλωσε ότι τα εταιρικά κέρδη παραμένουν ισχυρά, όμως «το πρόβλημα βρίσκεται στις αποτιμήσεις». Όπως εξήγησε, λίγοι θα χαρακτήριζαν τη σημερινή αγορά «φθηνή». Παράλληλα, τόνισε ότι τα spreads στην αγορά εταιρικών ομολόγων δείχνουν επίσης περιορισμένο περιθώριο για επιπλέον ρίσκο.
Από την πλευρά του, ο Πικ προειδοποίησε για κινδύνους πολιτικών λαθών στις ΗΠΑ και για τη γεωπολιτική αστάθεια που θα μπορούσε να επιβαρύνει τις αγορές, ακόμη και αν οι μακροοικονομικοί δείκτες φαίνονται σταθεροί. Προβλέπει επίσης ότι το 2026 θα επικεντρωθεί περισσότερο στα εταιρικά αποτελέσματα, με τις ισχυρότερες εταιρείες να ξεχωρίζουν και τις πιο αδύναμες να υπολείπονται — μια περίοδο μεγαλύτερης «διασποράς» επιδόσεων.
Παρά το γεγονός ότι η αγορά παραμένει κοντά στα ιστορικά της υψηλά — ο S&P 500 απέχει μόλις 1% από νέο ρεκόρ — περισσότεροι από 300 τίτλοι του δείκτη έκλεισαν με απώλειες τη Δευτέρα, υποδηλώνοντας αδύναμη συμμετοχή στη συνολική άνοδο. «Το μεγαλύτερο πρόβλημα της Wall Street είναι η πολύ περιορισμένη βάση του ράλι, όπου λίγες μεγάλες τεχνολογικές μετοχές καλύπτουν τα προειδοποιητικά σημάδια κάτω από την επιφάνεια», σημείωσε στο Bloomberg ο αναλυτής της Vital Knowledge, Άνταμ Κρισαφούλι.
Η ανησυχία επιτείνεται και από τον παρατεταμένο κυβερνητικό αποκλεισμό στις ΗΠΑ, που έχει ήδη φτάσει τις 35 ημέρες — ισοφαρίζοντας το ρεκόρ της μακροβιότερης διακοπής λειτουργίας του ομοσπονδιακού κράτους. Η αναστολή αυτή έχει καθυστερήσει τη δημοσίευση κρίσιμων οικονομικών στοιχείων, μεταξύ των οποίων και η έκθεση για την απασχόληση, γεγονός που δυσκολεύει τη λήψη αποφάσεων από τη Federal Reserve.
Τεχνητή νοημοσύνη και υπεραισιοδοξία
Οι μετοχές που σχετίζονται με την τεχνητή νοημοσύνη έχουν γίνει η «μηχανή» του φετινού ράλι, όμως η υπεραισιοδοξία των επενδυτών φαίνεται να αγγίζει τα όριά της. Η Palantir, η Nvidia, η AMD και άλλες εταιρείες που επωφελήθηκαν από την έκρηξη επενδύσεων στο AI, καλούνται τώρα να αποδείξουν ότι μπορούν να συνεχίσουν να αυξάνουν κέρδη και έσοδα με ρυθμούς που να δικαιολογούν τις εξαιρετικά υψηλές αποτιμήσεις τους.
Ακόμη και οι εταιρείες που ανακοίνωσαν θετικά αποτελέσματα — όπως η Uber ή η Spotify — είδαν τις μετοχές τους να υποχωρούν, καθώς οι επενδυτές αναζητούν πλέον «περισσότερα» για να συνεχίσουν να στηρίζουν τον ανοδικό κύκλο.
Η ψυχραιμία των τραπεζιτών και η αβεβαιότητα μπροστά
Παρά την αυξανόμενη νευρικότητα, οι επικεφαλής της Goldman Sachs και της Morgan Stanley επιμένουν πως οι επενδυτές δεν πρέπει να επιχειρούν να «χρονίσουν» την αγορά. «Οι διορθώσεις 10% έως 15% συμβαίνουν συχνά ακόμη και μέσα σε θετικούς κύκλους», δήλωσε ο David Solomon. «Αυτό δεν αλλάζει τις θεμελιώδεις κατευθύνσεις για τη διάρθρωση του κεφαλαίου — απλώς επιτρέπει στους επενδυτές να επαναξιολογήσουν».
Καθώς το 2025 πλησιάζει στο τέλος του, η Wall Street μοιάζει να ισορροπεί ανάμεσα σε δύο πραγματικότητες: την αισιοδοξία για την τεχνολογική επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης και την ανησυχία για τη φούσκα που μπορεί να έχει ήδη δημιουργηθεί. Οι αναλυτές συμφωνούν ότι, αν υπάρξει μια διόρθωση 10% έως 20%, αυτή μπορεί να λειτουργήσει ως «ανάσα» — αλλά και ως τεστ αντοχής για την πιο εντυπωσιακή bull market των τελευταίων ετών.
Ασία: Το φωτεινό σημείο στο παγκόσμιο επενδυτικό τοπίο
Παρά τις προειδοποιήσεις, οι Goldman Sachs και Morgan Stanley αναγνωρίζουν την Ασία ως περιοχή με ισχυρές προοπτικές τα επόμενα χρόνια, χάρη σε μια σειρά θετικών εξελίξεων, όπως η πρόσφατη εμπορική συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας.
Η Goldman Sachs εκτιμά ότι οι διεθνείς επενδυτές θα συνεχίσουν να κατευθύνουν κεφάλαια προς την Κίνα, χαρακτηρίζοντάς την μία από τις «μεγαλύτερες και πιο σημαντικές οικονομίες στον κόσμο».
Η Morgan Stanley διατηρεί αισιόδοξη στάση για το Χονγκ Κονγκ, την Κίνα, την Ιαπωνία και την Ινδία, επικαλούμενη τις ιδιαίτερες ιστορίες ανάπτυξής τους. Οι μεταρρυθμίσεις εταιρικής διακυβέρνησης στην Ιαπωνία και τα μεγάλα έργα υποδομής στην Ινδία θεωρούνται επενδυτικά θέματα πολλών ετών.
«Είναι δύσκολο να μη νιώθει κανείς ενθουσιασμό για το Χονγκ Κονγκ, την Κίνα, την Ιαπωνία και την Ινδία — τέσσερις εντελώς διαφορετικές ιστορίες, αλλά όλες μέρος μιας παγκόσμιας ασιατικής αφήγησης», δήλωσε ο Τεντ Πικ.
Τόνισε ιδιαίτερα τις ευκαιρίες στους τομείς της τεχνητής νοημοσύνης (AI), των ηλεκτρικών οχημάτων (EV) και της βιοτεχνολογίας στην Κίνα, κλάδους που εξακολουθούν να προσελκύουν σημαντικά κεφάλαια παρά τις γεωπολιτικές εντάσεις.
