Η νέα βουτιά του bitcoin κάτω από τα 90.000 δολάρια επιδείνωσε το ήδη αρνητικό κλίμα στις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές, πυροδοτώντας ανησυχίες για μια πιθανή «αλυσιδωτή αντίδραση» από επενδυτές με υψηλή μόχλευση. Η πτώση του μεγαλύτερου κρυπτονομίσματος κατά περίπου 2,8% την Τρίτη – προτού ανακτήσει μέρος των απωλειών – λειτούργησε ως καταλύτης για νέα κύματα ρευστοποιήσεων σε μετοχές, εμπορεύματα και ομόλογα.
Ο πανευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600 υποχωρεί 1,30% στις 564,20 μονάδες, ενώ το Χρηματιστήριο Αθηνών σημειώνει πτώση 1,83% στις 2.017 μονάδες. Οι ασιατικοί χρηματιστηριακοί δείκτες κατέγραψαν πτώση άνω του 1%, ενώ τα προθεσμιακά συμβόλαια των αμερικανικών μετοχών προμήνυαν ακόμη μια ημέρα απωλειών στη Wall Street. Η εικόνα αυτή έρχεται σε μια περίοδο όπου οι αγορές βρίσκονται ήδη σε ευαισθητοποιημένη κατάσταση, εν αναμονή τόσο των νέων μακροοικονομικών δεδομένων των ΗΠΑ όσο και των εταιρικών αποτελεσμάτων κολοσσών όπως η Nvidia.
Ο Joseph Zhang, διαχειριστής χαρτοφυλακίου στη Fidelity International, επισημαίνει ότι η έντονη μεταβλητότητα σε όλα τα assets συνδέεται άμεσα με τις πιέσεις που δέχεται η αγορά κρυπτονομισμάτων. «Βλέπουμε επιπτώσεις που διαχέονται σε κάθε κατηγορία περιουσιακών στοιχείων», σημειώνει, προσθέτοντας ότι η πτώση στα crypto έχει ενεργοποιήσει κύματα ρευστοποιήσεων και σε άλλα χαρτοφυλάκια.
Αυξάνεται η ανησυχία για φαινόμενα bear market στις αγορές
Ορισμένοι αναλυτές φοβούνται ότι η διόρθωση στο bitcoin μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένες υποχρεωτικές εκποιήσεις από επενδυτές που χρησιμοποιούν υψηλή μόχλευση, προκειμένου να καλύψουν απαιτήσεις περιθωρίου. Ένα τέτοιο σενάριο θα μπορούσε να ενισχύσει τον κίνδυνο ενός φαύλου κύκλου, όπου η πίεση πώλησης σε μια αγορά πυροδοτεί νέες απώλειες σε άλλες, αναφέρει δημοσίευμα του Bloomberg.
«Θα μπορούσαμε να δούμε περαιτέρω πτώση στα κρυπτονομίσματα, καθώς γίνονται αναγκαστικές προσαρμογές χαρτοφυλακίου είτε λόγω επιλογής είτε λόγω ζημιών στις μετοχές», δήλωσε ο Nick Twidale, επικεφαλής αναλυτής της AT Global Markets στο Σίδνεϊ.
Το κλίμα επιβαρύνθηκε από τη γενικευμένη αβεβαιότητα για την πορεία των επιτοκίων στις ΗΠΑ. Οι επενδυτές φοβούνται ότι η Federal Reserve ίσως επιβραδύνει τις πολυαναμενόμενες μειώσεις επιτοκίων, καθώς τα στοιχεία για την οικονομία παραμένουν μικτά. Παράλληλα, τα βλέμματα στρέφονται στα αποτελέσματα της Nvidia, που συχνά λειτουργούν ως βαρόμετρο για τον τεχνολογικό κλάδο και την αγορά εν γένει.
Η πτώση του bitcoin κάτω από την κρίσιμη ζώνη των 90.000 δολαρίων φαίνεται πως αποτέλεσε την «σπίθα» που οδήγησε σε εντονότερη πτώση στο ασιατικό ταμπλό. Η Hebe Chen, αναλύτρια της Vantage Markets, τονίζει ότι η απότομη πτώση του κρυπτονομίσματος «ενίσχυσε τον συναγερμό κινδύνου της αγοράς», επιβαρύνοντας το ήδη εύθραυστο επενδυτικό κλίμα.
Αν και η Fidelity εκτιμά ότι μόλις ολοκληρωθεί το κύμα πωλήσεων θα υπάρξει πεδίο για ανάκαμψη, η πραγματικότητα είναι πως οι αγορές παραμένουν ευάλωτες. Το bitcoin υποχωρούσε κατά περίπου 1% το πρωί στο Λονδίνο, ενώ τα futures του S&P 500 κατέγραφαν μικρές απώλειες 0,2%.
Στην Ασία, η αναταραχή εντάθηκε λόγω της μεγάλης πτώσης του ιαπωνικού Nikkei 225, ο οποίος έκλεισε με απώλειες 3,2%. Οι πιέσεις οφείλονται σε προβληματισμούς για τα δημοσιονομικά της χώρας, αλλά και στην ένταση με την Κίνα. Παράλληλα, οι αποδόσεις των 10ετών ιαπωνικών ομολόγων σκαρφάλωσαν στα υψηλότερα επίπεδα από το 2008, σε αντίθεση με τις τάσεις αποκλιμάκωσης που παρατηρούνται σε άλλες ανεπτυγμένες αγορές κρατικού χρέους.
Η ευρύτερη πτώση στις αγορές, ακόμη και χωρίς τη συνδρομή υπερβολικής μόχλευσης, μπορεί να εξελιχθεί σε αυτοτροφοδοτούμενη διαδικασία. Το bitcoin και οι μετοχές είχαν κινηθεί ανοδικά τους προηγούμενους μήνες χάρη στην αισιοδοξία για την καινοτομία και την ανθεκτικότητα της οικονομίας. Όμως οι προσδοκίες αυτές φαίνεται να διαβρώνονται.
«Η δυναμική είναι μια μηχανή που αυτοτροφοδοτείται», σχολιάζει η Άννα Γου από την Van Eck. «Η αποδυνάμωση του κλίματος στις ΗΠΑ –με τους επενδυτές να ρευστοποιούν θέσεις της Nvidia πριν από τα αποτελέσματα– μεταφέρθηκε άμεσα στην Ασία. Αν δούμε το bitcoin ως δείκτη ψυχολογίας της αγοράς, το μήνυμα είναι σαφές: επικρατεί φόβος σε επίπεδο bear market».
Καθώς οι αγορές προσπαθούν να σταθεροποιηθούν, το ερώτημα που κυριαρχεί είναι αν η πρόσφατη αναταραχή αποτελεί μια υγιή διόρθωση ή το προοίμιο μιας βαθύτερης κρίσης εμπιστοσύνης. Σε κάθε περίπτωση, η επόμενη περίοδος προμηνύεται ιδιαίτερα κρίσιμη για την κατεύθυνση της παγκόσμιας αγοράς.
