Άλμα στις σαουδαραβικές εξαγωγές πετρελαίου

Από τις ΗΠΑ έως την Ασία, οι πελάτες της Σαουδικής Αραβίας, του μεγαλύτερου εξαγωγέα πετρελαίου, πρόκειται να παραλάβουν αυξημένες ποσότητες

Ο υπουργός Ενέργειας στη Σαουδική Αραβία, Αμπντουλαζίζ μπιν Σαλμάν © EPA/FILIP SINGER

Σημαντική αύξηση στις πωλήσεις αργού πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας αναμένεται με την έναρξη του νέου έτους, ενισχύοντας τις ανησυχίες ότι η παγκόσμια αγορά ενέργειας κατευθύνεται προς μια περίοδο υπερπροσφοράς.

Από τις Ηνωμένες Πολιτείες έως την Ασία, οι βασικοί πελάτες του μεγαλύτερου εξαγωγέα πετρελαίου στον κόσμο πρόκειται να παραλάβουν αυξημένες ποσότητες, σε μια συγκυρία όπου η ζήτηση εμφανίζεται υποτονική.

Στην Κίνα, τα διυλιστήρια ετοιμάζονται να παραλάβουν περίπου 50 εκατομμύρια βαρέλια σαουδαραβικού αργού, ποσότητα που αντιστοιχεί σε περίπου 1,6 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη κατανομή από τον Αύγουστο και αφορά φορτία που θα φορτωθούν τον Ιανουάριο και θα φτάσουν στα κινεζικά λιμάνια στα τέλη του μήνα ή τον Φεβρουάριο.

Η σημασία της κινεζικής αγοράς

Η εξέλιξη αυτή υπογραμμίζει τη στρατηγική σημασία της κινεζικής αγοράς για το Ριάντ, αλλά και την προσπάθεια της Σαουδικής Αραβίας να διατηρήσει ή να ενισχύσει το μερίδιό της σε μια περίοδο αυξημένου ανταγωνισμού.

Παράλληλα, αυξημένες ροές κατευθύνονται και προς τις Ηνωμένες Πολιτείες. Περίπου 509.000 βαρέλια την ημέρα σαουδαραβικού αργού που φορτώθηκαν τον Νοέμβριο βρίσκονται καθ’ οδόν προς την αμερικανική αγορά.

Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι οι αφίξεις τον Ιανουάριο θα φτάσουν τις 594.000 βαρέλια ημερησίως, το υψηλότερο επίπεδο από το 2022. Οι ποσότητες αυτές ασκούν ήδη πιέσεις στις τιμές στην περιοχή του Κόλπου των ΗΠΑ, εντείνοντας το κλίμα ανησυχίας για την πορεία της αγοράς.

Η εικόνα αυτή δεν περιορίζεται σε Κίνα και Ηνωμένες Πολιτείες. Και η Ιαπωνία καταγράφει αυξημένες εισροές σαουδαραβικού πετρελαίου, με τα φορτία που φορτώθηκαν τον Νοέμβριο να φτάνουν περίπου τα 1,3 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, το υψηλότερο επίπεδο από τον Απρίλιο του 2023.

Οι πρώτες ενδείξεις για τον Δεκέμβριο κάνουν λόγο για ακόμη μεγαλύτερες ποσότητες, άνω των 1,4 εκατομμυρίων βαρελιών ημερησίως, αν και τα τελικά στοιχεία ενδέχεται να μεταβληθούν.

Συγκρατημένη η ζήτηση

Οι αυξημένες εξαγωγές της Σαουδικής Αραβίας προστίθενται σε ένα ήδη επιβαρυμένο σκηνικό για την παγκόσμια αγορά πετρελαίου. Παραγωγοί εντός και εκτός του ΟΠΕΚ αυξάνουν την άντληση, την ώρα που η αύξηση της ζήτησης παραμένει συγκρατημένη, λόγω της επιβράδυνσης της παγκόσμιας οικονομίας και της σταδιακής ενεργειακής μετάβασης.

Ο ΟΠΕΚ και οι σύμμαχοί του είχαν συμφωνήσει νωρίτερα να επαναφέρουν μέρος της παραγωγής τους προς το τέλος του έτους, σε μια εμφανή προσπάθεια ανάκτησης μεριδίου αγοράς.

Ωστόσο, η πτώση των τιμών ανάγκασε τον ΟΠΕΚ+ να ανακοινώσει ότι θα «παγώσει» τις περαιτέρω αυξήσεις παραγωγής κατά το πρώτο τρίμηνο του 2026. Παρά το μέτρο αυτό, οι εκτιμήσεις των αναλυτών παραμένουν δυσοίωνες.

Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας προβλέπει ότι το 2026 η αγορά θα παρουσιάζει υπερπροσφορά περίπου 3,8 εκατομμυρίων βαρελιών ημερησίως, εξέλιξη που θα μπορούσε να διατηρήσει τις τιμές υπό πίεση για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Ενδεικτικό της κατάστασης είναι και το μήνυμα που εκπέμπει η αγορά παραγώγων. Η καμπύλη τιμών του αργού Dubai, σημείου αναφοράς για τη Μέση Ανατολή, πλησιάζει τη λεγόμενη δομή contango, όπου τα συμβόλαια μελλοντικής παράδοσης τιμολογούνται ακριβότερα από τα άμεσα.

Το φαινόμενο αυτό συνήθως αντανακλά αδύναμη βραχυπρόθεσμη ζήτηση και άφθονη προσφορά, ενισχύοντας την εικόνα κορεσμού.

Το πρόβλημα της Σαουδικής Αραβίας

Για τη Σαουδική Αραβία, η αύξηση των εξαγωγών αποτελεί ένα στοίχημα. Από τη μία πλευρά, επιδιώκει να διασφαλίσει έσοδα και να θωρακίσει τη θέση της ως βασικός προμηθευτής στις μεγαλύτερες αγορές του κόσμου.

Από την άλλη, η συμβολή της στη διόγκωση της προσφοράς ενδέχεται να επιταχύνει την πτωτική πορεία των τιμών, πλήττοντας συνολικά τα έσοδα του πετρελαϊκού τομέα.

Καθώς το 2026 ξεκινά με αυξημένες ροές σαουδαραβικού αργού και με την παγκόσμια οικονομία να στέλνει ανάμεικτα μηνύματα, η ισορροπία στην αγορά πετρελαίου φαίνεται πιο εύθραυστη από ποτέ.

Το ερώτημα που παραμένει ανοιχτό είναι αν οι παραγωγοί θα μπορέσουν να συντονιστούν αποτελεσματικά ή αν ο ανταγωνισμός για μερίδιο αγοράς θα οδηγήσει σε έναν νέο κύκλο παρατεταμένης πίεσης στις τιμές.