Στην εντυπωσιακή ανάκαμψη των κρατικών ομολόγων της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Ελλάδας, τα οποία σημείωσαν αξιοσημείωτο ράλι μέσα σ’ ένα ευρύτερα δυσμενές περιβάλλον για τις παγκόσμιες αγορές ομολόγων, αναφέρεται σε ρεπορτάζ του η εφημερίδα Financial Times. Τα κρατικά ομόλογα των χωρών αυτών, που την προηγούμενη δεκαετία βρέθηκαν στο επίκεντρο της κρίσης χρέους της Ευρωζώνης, έχουν δει τη διαφορά στο κόστος δανεισμού τους σε σχέση με τη Γερμανία να μειώνεται σε επίπεδα που δεν έχουν παρατηρηθεί εδώ και περισσότερο από 10 χρόνια.
Η Ιταλία, για παράδειγμα, πληρώνει μόλις 0,9 ποσοστιαίες μονάδες περισσότερο από τη Γερμανία για 10ετές δανεισμό, ενώ η Ισπανία δανείζεται ακόμα φθηνότερα από τη Γαλλία, παρά το γεγονός ότι η τελευταία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης. Αντίστοιχα, στην Ελλάδα, η διαφορά από τη Γερμανία έχει περιοριστεί στις 0,7 μονάδες, γεγονός που αποτελεί ισχυρή ένδειξη ανάκαμψης της εμπιστοσύνης των επενδυτών στη χώρα.
Η στροφή αυτή αποδίδεται σε πολλούς παράγοντες. Καταρχάς, η οικονομική ανάπτυξη των χωρών της Νότιας Ευρώπης ήταν ισχυρότερη από το αναμενόμενο. Η τουριστική έκρηξη μετά την πανδημία βοήθησε ιδιαίτερα την Ελλάδα και την Ισπανία, με τη δεύτερη να ξεπερνά πέρυσι σε ρυθμούς ανάπτυξης τις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρωζώνης. Η Ιταλία, υπό την κυβέρνηση της Τζόρτζια Μελόνι, ακολουθεί μια πιο συνετή δημοσιονομική πολιτική απ’ ό,τι προέβλεπαν πολλοί αναλυτές. Η Ελλάδα, από την πλευρά της, μετά από χρόνια δημοσιονομικής προσαρμογής, πέτυχε την αναβάθμιση της πιστοληπτικής της αξιολόγησης σε επενδυτική βαθμίδα το 2023.
Επιπλέον, η έκδοση κοινού ευρωπαϊκού χρέους κατά τη διάρκεια της πανδημίας ενίσχυσε τη συνοχή της Ευρωζώνης και ενίσχυσε την εμπιστοσύνη των επενδυτών ως προς την επιμερισμένη διαχείριση κρίσεων. Παρότι δεν υπάρχει ομοφωνία για την επέκταση αυτού του μοντέλου στο μέλλον (όπως για τη χρηματοδότηση αμυντικών δαπανών), η τάση για βαθύτερη δημοσιονομική ολοκλήρωση παραμένει ένα σενάριο που υποστηρίζουν αρκετοί ηγέτες.
Πόλος έλξης για τους επενδυτές τα ομόλογα της Νότιας Ευρώπης
Επενδυτικά, το νέο περιβάλλον υψηλότερων αποδόσεων έχει οδηγήσει σε αυξημένο ενδιαφέρον για τα ομόλογα της Νότιας Ευρώπης. Η σχετική σταθερότητα αυτών των τίτλων συγκριτικά με τα ομόλογα των ΗΠΑ, της Γερμανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, που αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες διακυμάνσεις λόγω πολιτικών και μακροοικονομικών αβεβαιοτήτων, καθιστά τις «περιφερειακές» αγορές πιο ελκυστικές.
Ωστόσο, οι προειδοποιήσεις δεν λείπουν. Παρά τη θετική δυναμική, το επίπεδο του δημόσιου χρέους παραμένει υψηλό, ιδιαίτερα σε Ιταλία, Ελλάδα και Ισπανία, όπου αγγίζει ή ξεπερνά το 100% του ΑΕΠ. Ορισμένοι αναλυτές επισημαίνουν ότι οι επενδυτές ίσως υποτιμούν τον μακροπρόθεσμο δημοσιονομικό κίνδυνο αυτών των χωρών, τονίζοντας ότι η συγκυριακή βελτίωση δεν πρέπει να συγχέεται με δομική σταθερότητα.