Οι τιμές του ρυζιού στην Ιαπωνία σημείωσαν αλματώδη αύξηση τον Μάιο, εκτοξευόμενες κατά 101,7% σε ετήσια βάση, φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων πενήντα ετών και πυροδοτώντας έντονο προβληματισμό γύρω από τη δυναμική του πληθωρισμού στη χώρα. Η νέα αυτή άνοδος έρχεται ως συνέχεια της ήδη ισχυρής αύξησης κατά 98,4% που είχε καταγραφεί τον Απρίλιο και 92,1% τον Μάρτιο, εδραιώνοντας μια ανησυχητική τάση για το βασικότερο διατροφικό προϊόν του ιαπωνικού πληθυσμού.
Η δραματική αύξηση στις τιμές του ρυζιού συνέβαλε καθοριστικά στην άνοδο του λεγόμενου «δομικού» πληθωρισμού (core inflation), ο οποίος ανήλθε στο 3,7% για τον Μάιο – πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό από τον Ιανουάριο του 2023. Το ποσοστό ξεπέρασε τις εκτιμήσεις των οικονομολόγων του Reuters που τοποθετούσαν τον δείκτη στο 3,6%, ενώ είναι αισθητά υψηλότερο από το 3,5% του Απριλίου. Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόκειται για τον 38ο συνεχόμενο μήνα που ο πληθωρισμός στην Ιαπωνία παραμένει πάνω από τον επίσημο στόχο του 2% που έχει θέσει η Τράπεζα της Ιαπωνίας (BOJ).
Η γενική εικόνα του πληθωρισμού δείχνει πάντως μια μικρή επιβράδυνση, καθώς ο συνολικός πληθωρισμός (headline CPI) διαμορφώθηκε στο 3,5% τον Μάιο από 3,6% τον Απρίλιο. Ωστόσο, ο δείκτης «core-core», που εξαιρεί από τον υπολογισμό τόσο τα φρέσκα τρόφιμα όσο και την ενέργεια – και θεωρείται το βασικό μέτρο πληθωριστικής τάσης για την Τράπεζα της Ιαπωνίας – ενισχύθηκε από 3% σε 3,3%, επιβεβαιώνοντας ότι οι πληθωριστικές πιέσεις έχουν πιο δομικό χαρακτήρα.
Η κυβέρνηση της Ιαπωνίας έχει ήδη παρέμβει, απελευθερώνοντας στρατηγικά αποθέματα ρυζιού για να μετριάσει τις τιμές, ενώ ειδικοί της αγοράς επισημαίνουν ότι οι αυξήσεις αυτές ενδέχεται να επηρεάσουν ευρύτερα την οικονομία μέσω των τιμών σε μεταποιημένα προϊόντα και την εστίαση. Η Marcella Chow, αναλύτρια αγορών στη JP Morgan Asset Management, δήλωσε πως το ρύζι αντιστοιχεί σχεδόν στο 50% της διακύμανσης του δομικού πληθωρισμού της Ιαπωνίας, και ότι «αν η αποκλιμάκωση επεκταθεί και στα επεξεργασμένα προϊόντα ή σε τιμές εστιατορίων, ενδέχεται να στηρίξει τη δαπάνη των νοικοκυριών στην πραγματική οικονομία».
Ωστόσο, άλλοι παράγοντες εκτιμούν ότι η τάση αυτή ίσως είναι παροδική. Ο Kei Okamura, διαχειριστής χαρτοφυλακίου στη Neuberger Berman, δήλωσε στο CNBC ότι «αναμένουμε σταδιακή υποχώρηση των πληθωριστικών πιέσεων από τα τρόφιμα στους επόμενους μήνες», σημειώνοντας παράλληλα πως οι γεωπολιτικές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή ενδέχεται να ασκήσουν επιπλέον πίεση μέσω των τιμών ενέργειας.
Η Τράπεζα της Ιαπωνίας, από την πλευρά της, διατήρησε το βασικό επιτόκιο στο 0,5% κατά την τελευταία συνεδρίαση νομισματικής πολιτικής, αλλά αναγνώρισε στην ανακοίνωσή της ότι η μετακύλιση των αυξήσεων μισθών στις τιμές καταναλωτή συνεχίζεται, στηρίζοντας έτσι τον πυρήνα του πληθωρισμού. Ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας Καζούο Ουέντα δήλωσε πρόσφατα στο κοινοβούλιο πως η BOJ θα προχωρήσει σε περαιτέρω αυξήσεις επιτοκίων «μόνο όταν διαμορφωθεί η βεβαιότητα πως ο υποκείμενος πληθωρισμός κινείται βιώσιμα γύρω από το 2%».
Παράλληλα, η ιαπωνική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 0,2% το πρώτο τρίμηνο του έτους σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο, με τις εξαγωγές να καταγράφουν μείωση. Πρόκειται για την πρώτη αρνητική τριμηνιαία επίδοση εδώ και ένα έτος, γεγονός που ενισχύει τις επιφυλάξεις της Τράπεζας της Ιαπωνίας για την εξέλιξη της οικονομικής δραστηριότητας.
