Είναι τα μόνα ομόλογα που έχουν από τη «φύση» τους ελεγχόμενες διακυμάνσεις και τα μόνα που είχαν ανοδική πορεία, ακόμη και στη σχεδόν κλειστή αγορά της COVID-19. Είναι το new entry στις διεθνείς κεφαλαιαγορές, και γράφουν ήδη ιστορία, με μια παγκόσμια αξία 1 τρισ. δολαρίων σωρευτικά από το 2015.
Ο λόγος για τα πράσινα ομόλογα, μία νέα κατηγορία ομολόγων που πέραν της ελκυστικότητας τoυς, μπορεί να «απογειώσουν» τη φήμη μιας εταιρίας, προβάλλοντας το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα και φέρνοντάς την σε ένα διεθνές επενδυτικό κοινό, που σε διαφορετική περίπτωση ποτέ δεν θα είχε την τύχη να γνωρίσει.
Η Ελλάδα τώρα μόλις αρχίζει να μπαίνει στον παγκόσμιο χάρτη διεκδικώντας μερίδιο σε μιααγορά που από το 2015 και μετά καταγράφει εμφανώς ανοδική πορεία. Από τότε και μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου 2020, οι εκδόσεις πράσινων ομολόγων ξεπέρασαν παγκοσμίως το 1,05 τρισ δολάρια σωρευτικά, αντανακλώντας ένα μέσο ρυθμό ανάπτυξης κατά 60% σε σχέση με το 2015.
Με το Δεκέμβριο 2020 να κλείνει με εκδόσεις ύψους 269 δισ ευρώ, παρά την πανδημία, το 2021 η αγορά αυτή συνεχίζει την ανοδική της πορεία, με 18,5 δισ δολάρια τον Ιανουάριο, 28,1 δισ δολάρια το Φεβρουάριο και 32,4 δισ δολάρια το Μάρτιο. Προβλέψεις ειδικών οίκων μιλούν για παραγωγή 350 -360 δις δισ δολάρια φέτος.
Την πρώτη θέση στο σύνολο των τοπ 20 χωρών που εκδίδουν πράσινα ομόλογα κατέχουν σθεναρά οι ΗΠΑ, με εκδόσεις green bonds ύψους 51,1 δισ δολαρίων και τη σκυτάλη παίρνει η Γερμανία, με την Κίνα και την Ολλανδία να παίρνουν την 3η και 4η θέση.
Το όφελος για τον επενδυτή και τον εκδότη
Το βασικότερο όφελος για μια εταιρία, οργανισμό ή τράπεζα που θέλει να εκδώσει πράσινα ομόλογα, δεν είναι άλλο από την καλή φήμη και την προβολή που θα έχει, παράλληλα με την προσέλκυση επενδυτικού ενδιαφέροντος από ένα εξειδικευμένο κοινό.
Ο κ. Δημ. Κοφινάκος, επικεφαλής στην Storm Harbour Λονδίνου , ένας έμπειρος τραπεζίτης με εξειδίκευση στα ομόλογα, δίνει και μία άλλη σημαντική διάσταση: η κάθε εταιρία ή τράπεζα έρχεται σε επαφή με ένα επενδυτικό κοινό που σε διαφορετική περίπτωση δεν θα την είχε. Είναι οι συγκεκριμένοι επενδυτές που ενδιαφέρονται για εταιρίες που έχουν σοβαρό περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Δεδομένου ότι υπάρχει ένα μίνιμουμ ποσό κεφαλαίων που μπορούν να διαθέσουν οι υπερεθνικές τράπεζες (supranational- EBRD, IIB, IFI…), καθώς και οι ασφαλιστικές εταιρίες ή οι όμιλοι asset management στην αγορά ενεργειακών και άλλων ομολόγων, μπορεί κανείς με ασφάλεια να επισημάνει ότι η αυξημένη ζήτηση για αντίστοιχες εκδόσεις, σε συνδυασμό με την περιορισμένη ακόμη προσφορά, θα μπορούσε δυνητικά να οδηγήσει σε ευνοϊκότερη τιμολόγηση υπέρ του εκδότη. Με απλά λόγια, να κοστίσει στην εταιρία φθηνότερα η πράσινη έκδοση.
Όφελος, υπάρχει και από την πλευρά του επενδυτή. Κι αυτό διότι λόγω του «ήθους» του green investor και της πολιτικής του, τα ομόλογα αυτά διακρατώνται ως επί το πλείστον σε όλη τους τη διάρκεια, οπότε περιορίζεται ο κίνδυνος διακυμάνσεων . Συνήθως τα ομόλογα αυτά δεν έχουν μεγάλες διακυμάνσεις και «αρέσουν» σε όσους προτιμούν σταθερότητα στις επενδύσεις τους.
Αυτή είναι μία παράμετρος που τη λαμβάνουν υπόψιν τους οι διεθνείς επενδυτές και κάνουν ακόμη πιο ελκυστικά τα green bonds.
Ο μεγαλύτερος εκδότης πράσινων ομολόγων παγκοσμίως δεν είναι άλλος από την γνωστή αμερικανική στεγαστική τράπεζα (ευρύτερα γνωστή και από την κρίση…του 2008) Fannie Mae , με προβάδισμα στην αξία ομολόγων 13 δισ δολαρίων.
Σύμφωνα με τον Δημήτρη Μεζαρτάσογλου, επικεφαλή αναλυτή του Ινστιτούτου Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης (ΙΕΝΕ), ο δεύτερος μεγαλύτερος εκδότης παγκοσμίως είναι η γερμανική κυβέρνηση (Federal Republic of Germany) με συνολικές εκδόσεις 12,8 δισ ευρώ.
Το μεγαλύτερο μέρος των επενδύσεων των green bonds επικεντρώνεται στην Ενέργεια, με αξία ομολόγων 93,6 δισ δολάρια. Δεύτερος κατά σειρά, έρχεται ο τομέας των κτιριακών εγκαταστάσεων με χαμηλή περιεκτικότητα σε άνθρακα με συνολική αξία 70,6 δισ δολάρια διεθνώς και στη συνέχεια των μέσων μεταφορών , επίσης χαμηλού άνθρακα.
Η ελληνική αγορά πρασινίζει
Η Ελλάδα σταδιακά και από τους τελευταίους μπαίνει δυναμικά στο παιχνίδι, εκμεταλλευόμενη την ευνοϊκή συγκυρία και θέλοντας να έχει περίοπτη θέση σε έναν χώρο υψηλής προτεραιότητας για όσους έχουν περιβαλλοντική συνείδηση.
Εντυπωσιακό είναι ότι από το χρηματοπιστωτικό σύστημα μόνο η Εθνική Τράπεζα έχει εκδώσει πράσινο ομόλογο. Από τις λοιπές επιχειρήσεις, πέραν του πράσινου ομολόγου της ΔΕΗ (125 εκατ ευρώ), υπάρχει το αντίστοιχο ομόλογο 150 εκατ ευρώ της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ , αλλά και των 70 εκατ ευρώ της Ελλάκτωρ. Το ενδιαφέρον της χώρας είναι οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ,η ενεργειακή αποδοτικότητα και η απανθρακοποίηση.
Το ΙΕΝΕ και η Climate Bonds Initiative
Για το 2021, οι προβλέψεις της Climate Bonds Initiative, ενός ειδικού φορέα που εδρεύει στο Λονδίνο (και που πλέον θα συνεργάζεται με τον ΙΕΝΕ), είναι ότι παρά την πανδημία, το τρέχον έτους θα υπάρξουν νέες εκδόσεις πράσινων ομολόγων, συνολικού ύψους 300 – 360 δισ δολαρίων.
Ο πρώτος οργανισμός στην Ελλάδα αλλά και τη ΝΑ Ευρώπη που απέκτησε τον τίτλο approved verifier προκειμένου να μπορεί να παρέχει πιστοποιήσεις και υπηρεσίες αξιολόγησης για την έκδοση πράσινων ομολόγων εταιριών και οργανισμών, είναι το Ινστιτούτο Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης (ΙΕΝΕ).
Στο πλαίσιο αυτό, ο πρόεδρός του, Κωστής Σταμπόλης, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσίασε διαδικτυακά, όλο το φάσμα των green bonds δίνοντας το λόγο σε επιφανείς ομιλητές, εξειδικευμένους στον χώρο. Το ίδιο το ΙΕΝΕ πλέον θα μπορεί να αποτελεί αφετηρία σε συμβουλευτικό αλλά και υποστηρηκτικό ρόλο σε εταιρίες που θέλουν να προχωρήσουν σε εκδόσεις πράσινων ομολόγων, αντλώντας κεφάλαια με πράσινο αποτύπωμα, στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής τους ευθύνης.
