Το ευρώ αποκτά μεγαλύτερο ρόλο στις αγορές νομισμάτων, καθώς οι διαπραγματευτές περιορίζουν την έκθεση τους στο δολάριο και διαφοροποιούν τις τοποθετήσεις τους. Η μεγάλη αβεβαιότητα και αστάθεια της εμπορικής και δημοσιονομικής πολιτικής των ΗΠΑ επί προεδρίας Ντόναλντ Τραμπ, σε συνδυασμό με τις γεωπολιτικές εντάσεις οδηγούν περισσότερους επενδυτές στην Ευρωζώνη.
Αν και η Ε.Ε έχει δεχτεί κριτική για την αδράνεια στη μεταρρύθμιση και την ενοποίηση των αγορών της, η πολιτική συνοχή των ισχυρότερων κρατών-μελών μαζί με πακέτα της Ε.Ε, συνολικού ύψους 800 δισ. ευρώ, για την ενίσχυση της άμυνας δημιουργούν μια θετική προοπτική σε ένα κατά τα άλλα υποτονικό περιβάλλον. Η ισοτιμία του ευρώ έναντι του δολαρίου κυμαίνεται σήμερα στο 1:1,15 1:1,03 που ίσχυε στις αρχές του έτους.
Στοιχεία του Bloomberg αποκαλύπτουν πως έχουν αυξηθεί τα συμβόλαια υπέρ του ευρώ στην αγορά των δικαιωμάτων προαίρεσης (options), η οποία παρέχει τη δυνατότητα αγοράς ή πώλησης ένα χρηματοοικονομικού περιουσιακού στοιχείου (asset) σε συγκεκριμένη τιμή, εντός καθορισμένου χρονικού διαστήματος. Περίπου το 15% έως 30% των συμβολαίων που ήταν συνδεδεμένα με το δολάριο έναντι ισχυρών νομισμάτων έχουν μετατοπιστεί προς το ευρώ μέσα στο πρώτο πεντάμηνο του 2025 σε σχέση με έναν χρόνο πριν, σύμφωνα με την Depository Trust & Clearing Corporation, η οποία παρέχει υπηρεσίες εκκαθάρισης και διακανονισμού στις χρηματοοικονομικές αγορές
Πηγές του αμερικανικού πρακτορείου αποκαλύπτουν πως το ευρώ χρησιμοποιείται εκτεταμένα και ως επενδυτικό καταφύγιο σε μεγάλες τοποθετήσεις, ρόλο που παραδοσιακά κατείχε το δολάριο. Αφενός, το δολάριο εξακολουθεί να κυριαρχεί στις αγορές συναλλάγματος, όπου ο ημερήσιος όγκος των συναλλαγών ανέρχεται στα 7,5 τρισ. δολάρια. Αφετέρου, οι πρόσφατες τοποθετήσεις υπέρ του ευρώ επιβεβαιώνουν πως το δολάριο αντιμετωπίζει μεγαλύτερο ανταγωνισμό ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα.
Οι αλλαγές αυτές δεν διέφυγαν της προσοχής της Κριστίν Λαγκάρντ. Σε κεντρικό άρθρο των Financial Times, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) έγραψε πως η τρέχουσα συγκυρία είναι κατάλληλη για να επεκτείνει το ευρώ τον ρόλο του σε παγκόσμια κλίμακα. Τόνισε πως με αυτόν τον τρόπο η Ευρώπη θα εξασφαλίσει χαμηλότερο κόστος δανεισμού και θα θωρακίσει τις οικονομίες από κυρώσεις και μέτρα εξαναγκασμού.. Πρόσθεσε ότι «για να εξαργυρώσει το ευρώ όλες τις προοπτικές που του ανοίγονται, θα πρέπει η Ευρώπη να προστατεύσει τη γεωπολιτική της αξιοπιστία μαζί με την ανθεκτικότητα των οικονομιών και την ακεραιότητα των θεσμών της».
Από τις αρχές του έτους, το ευρώ έχει ενισχυθεί περίπου 11% έναντι του δολαρίου, φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο από το 2021. Την ίδια ώρα, ο δείκτης του δολαρίου, ο οποίος προσμετρά την ισοτιμία του έναντι ενός καλαθιού ισχυρών νομισμάτων, έχει υποχωρήσει στο 98,65 από σχεδόν το 110 που αποτελούσε το υψηλό του Ιανουαρίου, παρά την άνοδο που κατέγραψε την περασμένη εβδομάδα.
Ένα από τα πλεονεκτήματα που ήδη κατέχει η Ευρωζώνη είναι πως το κόστος δανεισμού είναι, σαφώς, χαμηλότερο απ’ ό,τι στις ΗΠΑ. Ενώ η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) διστάζει να μειώσει περαιτέρω τα επιτόκια από το φάσμα του 4,25% με 4,5% λόγω των ανατιμήσεων που προκαλούν οι δασμοί του Τραμπ, το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων της ΕΚΤ βρίσκεται στο 2% από το 3% πέρσι τον Δεκέμβριο. Πληροφορίες θέλουν, μάλιστα, ορισμένες αμερικανικές εταιρείες να δρομολογούν την έκδοση ομολόγων σε όρους ευρώ αντί του δολαρίου.
Δεδομένων των υψηλότερων επιτοκίων στις ΗΠΑ αλλά και του κινδύνου να αυξηθεί περαιτέρω το δημόσιο χρέος τους από το νέο φορολογικό νομοσχέδιο του Τραμπ, η απόδοση του 10ετούς αμερικανικού ομολόγου έχει αυξηθεί στο 4,43% από το 3,5% στα μέσα Σεπτεμβρίου του 2024. Παραδόξως, το 1οετές κόστος δανεισμού της Ιταλίας, ένα από τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης με το υψηλότερο δημόσιο χρέος, κυμαίνεται στο 3,5%. Οι υποχρεώσεις των ΗΠΑ διαμορφώνονται στο 124% επί του ΑΕΠ και της Ιταλίας στο 135% του ΑΕΠ.
Οι ευνοϊκότερες προοπτικές στην Ευρώπη έχουν οδηγήσει, επίσης, σε αξιόλογη άνοδο τις χρηματιστηριακές αγορές. Παρά τις οικονομικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρωζώνη λόγω της πανδημίας, της ενεργειακής κρίσης και των δασμών Τραμπ, ο πανευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600, ο Dax στη Φρανκφούρτη και ο Cac-40 στο Παρίσι έχουν ενισχυθεί κατά 5,06%, 16,61% και 2,65% αντίστοιχα. Τα χρηματιστηριακά κέρδη της Γερμανίας έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τη διετή και ενδεχομένως τριετή ύφεση στην ισχυρότερη οικονομία της Ευρωζώνης, εάν επιβεβαιωθούν προβλέψεις για πτώση της δραστηριότητας και μέσα στρο 2025.
