Σοβαρό πρόβλημα αντιμετωπίζουν χιλιάδες πολυκατοικίες σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη λόγω της αυξανόμενης αδυναμίας (ή άρνησης) πολλών ιδιοκτητών να ανταπεξέλθουν στα κοινόχρηστα, αφήνοντάς τα απλήρωτα. Το φαινόμενο έχει λάβει τέτοιες διαστάσεις που κάτοικοι σε πολλές πολυκατοικίες δυσκολεύονται να καλύψουν βασικές ανάγκες, όπως καθαριότητα, φωτισμό, ανελκυστήρα και πετρέλαιο θέρμανσης.
Η κατάσταση επιδεινώνεται από το γεγονός ότι αρκετά διαμερίσματα βρίσκονται πλέον στην κατοχή τραπεζών, εταιρειών διαχείρισης ακινήτων (funds) ή κληρονόμων που δεν έχουν ακόμη προβεί σε αποδοχή κληρονομιάς. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο εντοπισμός του πραγματικού ιδιοκτήτη γίνεται ιδιαίτερα δύσκολος για τους διαχειριστές, οι οποίοι βρίσκονται με δεμένα χέρια.
Απλήρωτα κοινόχρηστα: Ποια τα νομικά όπλα των διαχειριστών
Απέναντι σε αυτή την κατάσταση, η νομοθεσία δίνει ένα βασικό εργαλείο στον διαχειριστή: τη δυνατότητα να καταθέσει διαταγή πληρωμής εναντίον του ιδιοκτήτη που δεν καταβάλλει τα κοινόχρηστα. Η διαδικασία αυτή απαιτεί:
- Τον κανονισμό της πολυκατοικίας
- Απόφαση γενικής συνέλευσης ή πρακτικό που αποδεικνύει τις οφειλές
- Επίσημη ειδοποίηση του οφειλέτη
Εφόσον ο ιδιοκτήτης δεν ανταποκριθεί εντός προθεσμίας, η υπόθεση μπορεί να οδηγηθεί μέχρι και σε κατάσχεση ακινήτου. Ωστόσο, στην πράξη λίγοι διαχειριστές φτάνουν μέχρι εκεί, καθώς οι νομικές διαδικασίες είναι χρονοβόρες και κοστίζουν – ιδίως όταν πρόκειται για μικροποσά.
Επίσης, ένα από τα βασικά προβλήματα είναι η αδυναμία των διαχειριστών να γνωρίζουν ποιος είναι ο πραγματικός ιδιοκτήτης ενός διαμερίσματος. Επειδή δεν έχουν πρόσβαση στο Κτηματολόγιο, σε πολλές περιπτώσεις δεν μπορούν ούτε να στείλουν ειδοποίηση.
Διαχειριστές και ενώσεις ζητούν θεσμικές λύσεις, όπως:
- Πρόσβαση των διαχειριστών στο Κτηματολόγιο μόνο για λόγους οφειλών
- Δημιουργία μητρώου ιδιοκτητών ανά πολυκατοικία
- Δυνατότητα έκδοσης διαταγής πληρωμής χωρίς πλήρη νομική διαδικασία, π.χ. μέσω αποδεικτικών στοιχείων από την πλατφόρμα έκδοσης κοινοχρήστων
Το βάρος στους συνεπείς
Εν τω μεταξύ, οι συνεπείς ιδιοκτήτες είναι αυτοί που επωμίζονται το κόστος των ανεξόφλητων. Για να μη μείνει η πολυκατοικία χωρίς φως, χωρίς θέρμανση ή χωρίς ανελκυστήρα, αναγκάζονται να πληρώνουν περισσότερα από το μερίδιό τους.
Χωρίς άμεση λύση, η λειτουργικότητα ολόκληρων πολυκατοικιών απειλείται, και μαζί της η ποιότητα ζωής των ενοίκων.
