Από τον πρωθυπουργό θα ανακοινωθεί το τελικό και οριστικό σχέδιο για την ανάπλαση της ΔΕΘ, πιθανότατα στις 28 Αυγούστου, όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα μεταβεί στη Θεσσαλονίκη για τις καθιερωμένες συναντήσεις με εκπροσώπους φορέων εν όψει της φετινής ΔΕΘ.
Για τη Θεσσαλονίκη και ειδικά για τη ΔΕΘ-Helexpo ισχύει απόλυτα το «it’s now or never» του Έλβις. Το σχέδιο της ανάπλασης του Εκθεσιακού Κέντρου συζητείται από το 2012, έχει προκαλέσει επανειλημμένως τριβές σε τοπικό επίπεδο και έχει κουράσει την πόλη. Να θυμίσουμε ότι το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο για τη ΔΕΘ πήρε ΦΕΚ (έπειτα από τροποποίησή του) τον Ιούλιο του 2021, ενώ τον Μάρτιο του 2022 ολοκληρώθηκε και η προμελέτη του έργου από σύμπραξη διεθνών αρχιτεκτονικών γραφείων. Από τότε η ΔΕΘ περίμενε το σχέδιο χρηματοδότησης του έργου -μέσω ΣΔΙΤ-, ενόσω συνεχίζονταν οι αντιδράσεις από αυτοδιοικητικούς και επιστημονικούς φορείς, που υποστήριζαν τη μεταφορά του εκθεσιακού κέντρου εκτός Θεσσαλονίκης, στη Σίνδο.
Ο γόρδιος δεσμός της ανάπλασης
Το έργο, ή μάλλον η προοπτική υλοποίησης του έργου της ανάπλασης, κούρασε και το project κινδυνεύει να ακυρωθεί, αν ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, δεν λύσει με μία οριστική και αποφασιστική κίνηση αυτόν τον γόρδιο δεσμό. Πιστεύεται ότι αυτό ακριβώς θα κάνει ο πρωθυπουργός, στη ΔΕΘ ή εν όψει της ΔΕΘ, που φέτος γιορτάζει τα 100 χρόνια της σε κλίμα έντονου προβληματισμού, ενώ ήδη δέχεται πολύ έντονες πιέσεις από τον ανταγωνισμό, εσωτερικό και ξένο. Το υπάρχον εκθεσιακό δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της αγοράς, αποτελεί στην πραγματικότητα ντροπή για την πόλη της Θεσσαλονίκης και τον εθνικό εκθεσιακό φορέα, οπότε τώρα είναι η ώρα για μία ξεκάθαρη και δεσμευτική απόφαση, που θα επιτρέψει μάλιστα σε μελέτες και έργα να τρέξουν πολύ γρήγορα.
Όπως πληροφορείται το powergame.gr, ο πρωθυπουργός μέτρησε τις αντιδράσεις μεγάλου μέρους της τοπικής κοινωνίας που είναι αντίθετη με τα σχέδια για real estate εντός της ΔΕΘ, δηλαδή για την κατασκευή επιχειρηματικού κέντρου και ξενοδοχείου, ενώ πληροφορούμαστε ότι τον κέρδισε η πρόταση του δημάρχου Θεσσαλονίκης, Στέλιου Αγγελούδη, για την κατασκευή μόνο δύο νέων κτιρίων για εκθεσιακές και συνεδριακές χρήσεις. Άλλωστε, από τη δήλωση Μητσοτάκη (19/6) είχε διαφανεί η πρόθεση του πρωθυπουργού, όταν είχε πει αναφερόμενoς στις επιφυλάξεις Δήμου και πολιτών: «Θεωρώ πως ορισμένες είναι δικαιολογημένες».
Τι αποφασίζεται για τη ΔΕΘ
Συνοπτικά, όπως πληροφορείται το powergame.gr:
- Η Έκθεση μένει στο κέντρο της πόλης.
- Η ανάπλαση θα γίνει με δημόσιους πόρους, καθώς εγκαταλείπεται το σχέδιο για ΣΔΙΤ, που αποδείχθηκε αδιέξοδο. Συγκεκριμένα, θα διατεθούν, όπως άλλωστε είχε ανακοινωθεί από τον μέτοχο-Υπερταμείο, έως 120 εκατ. ευρώ, ενώ το κόστος της αναμόρφωσης του περιβάλλοντος χώρου θα αναλάβει η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας.
- Στην έκταση των 176 στρεμμάτων θα διατηρηθούν, από τα υφιστάμενα κτίρια, το Παλαί ντε Σπορ, ο Πύργος του ΟΤΕ και το κτίριο του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης (MoMus).
- Θα κατασκευαστούν δύο νέα κτίρια για εκθεσιακές και συνεδριακές χρήσεις (πρόταση Αγγελούδη), ενώ το πιθανότερο είναι το συνεδριακό κέντρο Βελλίδης των περίπου 5.000 τ.μ. να ανακαινιστεί εκ βάθρων.
- Η πόλη θα αποκτήσει ένα Μητροπολιτικό Πάρκο μέσα στο ακίνητο των 176 στρεμμάτων της ΔΕΘ ΑΕ, τουλάχιστον 110 στρεμμάτων (σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, θα ήταν περί τα 80 στρέμματα) , το οποίο ίσως και να απλωθεί σε 150 στρέμματα, ανάλογα με την οργάνωση του χώρου, ενώ βεβαίως θα καθαιρεθούν και οι υπάρχοντες 20 μικρο-οικίσκοι και πρόχειρες κατασκευές (πλην των 17 περιπτέρων).
Η έκταση της Αγίας Φωτεινής
Το Πάρκο που θα δημιουργηθεί στο Εκθεσιακό της ΔΕΘ μπορεί να φθάσει έως και τα 200 στρέμματα, με τη μετατροπή και της όμορης έκτασης των περίπου 12-15 στρεμμάτων της Αγίας Φωτεινής, του παλιού προσφυγικού συνοικισμού (προς τη βόρεια πλευρά του εκθεσιακού, δίπλα στο Παλαί ντε Σπορ). Και σε αυτήν την περίπτωση φαίνεται πως υιοθετείται η πρόταση του Δήμου Θεσσαλονίκης για ενοποίηση της συγκεκριμένης έκτασης με το ακίνητο της ΔΕΘ, προκειμένου η πόλη, που δραματικά στερείται χώρων πρασίνου, να αποκτήσει ένα μεγάλο, μητροπολιτικό πάρκο στο κέντρο της.
Ήδη το ΥΕΘΑ έχει φροντίσει και εκκενώθηκαν οι κατοικίες αξιωματικών που βρίσκονται εντός της έκτασης της Αγίας Φωτεινής, παρ’ ότι είχαν ανακαινισθεί πριν από λίγα χρόνια. Συνεπώς, η πρόταση Αγγελούδη έχει βρει ανταπόκριση στην κυβέρνηση. Με τη μετατροπή της έκτασης σε πάρκο, πιθανότατα θα καταργηθεί και ο μικρός εσωτερικός δρόμος, που δεν εξυπηρετεί άλλες κινήσεις πέραν αυτών εντός του οικισμού. Με την κατάργηση του δρόμου η έκταση που θα προστεθεί στο Πάρκο της ΔΕΘ ίσως φτάνει και τα 50 στρέμματα, οπότε η Θεσσαλονίκη μπορεί να αποκτήσει συνολικά έως και 200 στρέμματα πάρκου, εκεί που σήμερα βρίσκονται το πολεοδομικό συνονθύλευμα του απαξιωμένου εκθεσιακού κέντρου της ΔΕΘ, κάτι ξεχασμένες παράγκες και τα παλιά σπίτια των στρατιωτικών.
Ένα boutique εκθεσιακό κέντρο
Η ΔΕΘ-Helexpo ΑΕ εδώ και χρόνια προσπαθεί να παίξει τον ρόλο ενός εθνικού εκθεσιακού φορέα περιφερειακής εμβέλειας, αλλά έχει να αντιμετωπίσει τις τελείως ακατάλληλες υποδομές που διαθέτει. Ήδη χάνει πελάτες από κλαδικές εκθέσεις που αφορούν τον κλάδο τροφίμων-ποτών, όπως και τον κλάδο ξενοδοχειακού εξοπλισμού. Εάν δεν προχωρήσει, και μάλιστα άμεσα, η ανάπλαση, ουσιαστικά στην πράξη η δημόσια ΔΕΘ-Ηelexpo AE ακυρώνεται στην αγορά, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη βορειοελλαδική οικονομία και για την οικονομία της Θεσσαλονίκης.
Η γλώσσα της αλήθειας λέει πως η ΔΕΘ-Helexpo έπρεπε να έχει αποκτήσει ένα νέο εκθεσιακό-συνεδριακό κέντρο πριν από 30 ή και περισσότερα χρόνια.
Αυτό προφανώς και δεν έγινε, αλλά έστω τώρα το έργο της ανάπλασης μπορεί να προχωρήσει γρήγορα, με την τροποποίηση των ήδη πολύ καλών μελετών που έχουν εκπονηθεί.
Σήμερα η ΔΕΘ, σε αυτά τα 176 στρέμματα, διαθέτει ένα puzzle από 17 περίπτερα, εμβαδού περίπου 60.000 τ.μ. Οι χώροι πλησιάζουν τις 90.000 τ.μ., αν συνυπολογιστούν τα εμβαδά των μικροκτιρίων και κατασκευών στο μεγάλο οικόπεδο.
Προκύπτει, λοιπόν, το εύλογο ερώτημα: αν κατασκευαστούν δύο νέα εκθεσιακά κτίρια των 30.000 τ.μ., θα περιοριστούν οι δυνατότητες της εταιρείας σε ό,τι αφορά τη διοργάνωση εκθέσεων; Η απάντηση είναι ξεκάθαρα όχι.
Για τη συντριπτική πλειονότητα των εκθέσεων που διοργανώνουν η ΔΕΘ-Helexpo και τρίτοι φορείς στους χώρους της, χρησιμοποιούνται τα περίπτερα που βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση και συνδέονται μεταξύ τους, δηλαδή τα: 15, 13, 14 και 12, όπως και τα 8,9,10. Τουτέστιν, χρησιμοποιούνται περίπτερα που έχουν περίπου 30.000 τ.μ. συνολικό εμβαδόν, όσο δηλαδή θα έχουν και τα δύο νέα κτίρια που προτάθηκε να κατασκευαστούν.
Από τα υπόλοιπα περίπτερα, το 2, όταν δεν έχει μεγάλες εκθέσεις, χρησιμοποιείται σαν πάρκινγκ! Τα περίπτερα 1, 2, 6, 7, 8 και 9 χρησιμοποιούνται μόνο στις μεγάλες εκθέσεις, δηλαδή στη Γενική του Σεπτεμβρίου, στην Agrotica και τη Zootechnia, καθώς η κατάστασή τους δεν είναι καλή.
Το ερώτημα, βεβαίως, είναι πού θα λειτουργεί η μεγαλύτερη των κλαδικών της ΔΕΘ, η Agrotica; Πού θα λειτουργεί η Zootechnia; Υπάρχουν και εκτός κέντρου πόλης χώροι για τη φιλοξενία των πιο βαριών τμημάτων αυτών των εκθέσεων, ενώ η Μεγάλη Έκθεση του Σεπτεμβρίου μπορεί να αλλάξει χαρακτήρα, να γίνει αποκλειστικά ένα ολιγοήμερο γεγονός πολιτικής και οικονομικής βαρύτητας. Η Θεσσαλονίκη δεν χρειάζεται πανηγυράκια, όταν στην πόλη έρχονται διεθνείς παράγοντες, διπλωμάτες, μεγάλοι επιχειρηματίες, όταν από τη Θεσσαλονίκη ο εκάστοτε πρωθυπουργός εξαγγέλλει τα οικονομικά μέτρα του επόμενου έτους και τοποθετείται σε θέματα εθνικής και διεθνούς πολιτικής.
Πρέπει αναμφίβολα να γίνουν αναπροσαρμογές στο πλαίσιο του σχεδίου της ανάπλασης. Επίσης, πρέπει ριζικά να ανακαινισθεί το «Βελλίδειο» ή να γίνει νέο, καινούργιο συνεδριακό στη θέση του. Να θυμίσουμε ότι το συγκεκριμένο κτίριο είχε γίνει την περίοδο 1991-1993, σε βάση παλαιότερων μελετών, με χρήματα του Interreg.
Την πόλη, λοιπόν, όπως και την ίδια τη ΔΕΘ-Helexpo AE, την ενδιαφέρουν οι εκθεσιακοί και συνεδριακοί χώροι, την ενδιαφέρει η δημιουργία ενός μεγάλου Πάρκου, όσο μεγαλύτερου γίνεται, και την ενδιαφέρουν επίσης οι υπόγειοι χώροι στάθμευσης. Σήμερα υπάρχει ένα υπόγειο πάρκινγκ 440 θέσεων στο «Ιωάννης Βελλίδης» και ένα υπαίθριο με πρόσβαση από την οδό Αγγελάκη, χωρητικότητας 300 αυτοκινήτων. Ο σχεδιασμός (βάσει προμελέτης) που είχε γίνει προέβλεπε υπόγειο πάρκινγκ κάτω και από το επιχειρηματικό κέντρο και ένα σύνολο θέσεων 1.660, μαζί με του «Βελλίδειου». Όποιος σχεδιασμός γίνει, θα πρέπει, για την εξυπηρέτηση εκθετών, αλλά και της πόλης, να προβλέπει το δυνατόν περισσότερες υπόγειες θέσεις στάθμευσης.
Σε τούτη τη φάση το σημαντικότερο είναι τι θα ανακοινώσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Με τι ποσά και από ποιες πηγές θα χρηματοδοτηθεί το έργο. Θα δοθούν 120 εκατ., μαζί με τα κονδύλια που θα βάλει η Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας για τον περιβάλλοντα χώρο ή το κόστος διαμόρφωσης του Πάρκου θα είναι πλέον των 120 εκατ. ευρώ; Τι θα προβλεφθεί για τις μελέτες και την κατασκευή της ανάπλασης; Πότε θα είναι έτοιμοι το Υπερταμείο και η ΔΕΘ-Helexpo να ανακοινώσουν ένα σαφές χρονοδιάγραμμα έργου, δίχως πισωγυρίσματα και καθυστερήσεις;
Σε αυτά τα εύλογα ερωτήματα θα πρέπει να δοθούν σαφείς απαντήσεις, τις οποίες όλοι αναμένουν ότι θα δώσει ο πρωθυπουργός.
