Η ελληνική κυβέρνηση εξετάζει την επιβολή νέων περιορισμών στη χορήγηση Αριθμού Μητρώου Ακινήτου (ΑΜΑ) για τα ακίνητα βραχυχρόνιας μίσθωσης (Airbnb), ανοίγοντας τη συζήτηση για την εφαρμογή «καλών πρακτικών από το εξωτερικό».
Στην πρώτη δημόσια αναφορά της στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου για το νέο θεσμικό πλαίσιο, η υπουργός Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη επεσήμανε ότι το υπουργείο αξιολογεί μέτρα αντίστοιχα με το γαλλικό μοντέλο, το οποίο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων χρονικό περιορισμό 90 ημερών ανά έτος.
Airbnb: Σενάρια για νέους περιορισμούς στην Ελλάδα
Ήδη, από φέτος και έως το 2026, η νέα νομοθεσία (Ν. 5170/2025) απαγορεύει νέες εγγραφές στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής για το 1ο, 2ο και 3ο δημοτικό διαμέρισμα της Αθήνας. Η κυβέρνηση εξετάζει την επέκταση αυτής της πολιτικής και σε άλλες περιοχές με έντονη τουριστική πίεση και στεγαστικά προβλήματα, όπως η Θεσσαλονίκη, η Σαντορίνη, τα Χανιά, η Πάρος και η Χαλκιδική.
Όπως τόνισε η κα Κεφαλογιάννη, δεν πρόκειται για πανελλαδικό περιορισμό: σε περιοχές με έλλειψη καταλυμάτων, η βραχυχρόνια μίσθωση παραμένει θετική για τον τουρισμό. Παράλληλα, η κυβέρνηση συνδυάζει τα περιοριστικά μέτρα με κίνητρα για μετατροπή σε μακροχρόνιες μισθώσεις, καθώς και αντικίνητρα για βραχυχρόνιες.
Το γαλλικό μοντέλο
Στη Γαλλία, οι περιορισμοί για βραχυχρόνια μίσθωση, ειδικά στο Παρίσι, περιλαμβάνουν:
- Υποχρεωτική εγγραφή: Οι ιδιοκτήτες πρέπει να καταχωρούν την κύρια κατοικία τους στην πόλη και να εμφανίζουν αριθμό εγγραφής στις πλατφόρμες.
- Περιορισμός 90 ημερών: Η κύρια κατοικία μπορεί να μισθώνεται έως 90 ημέρες τον χρόνο. Οι πλατφόρμες όπως η Airbnb κλείνουν αυτόματα το ημερολόγιο μόλις συμπληρωθεί το όριο.
- Απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης: Από το 2025, όλα τα ακίνητα πρέπει να έχουν τουλάχιστον ενεργειακή κατηγορία «E».
- Κανόνες για συνιδιοκτησίες και αλλαγή χρήσης: Υποχρεωτική άδεια αλλαγής χρήσης για μίσθωση όλο το χρόνο και δυνατότητα απαγόρευσης βραχυχρόνιων μισθώσεων από συνιδιοκτήτες με πλειοψηφία 2/3.
Οι γαλλικοί περιορισμοί στοχεύουν στη μείωση της πίεσης στη στέγη και την αποτροπή κερδοσκοπίας σε κατοικίες, επαναφέροντας τον βασικό ρόλο της κατοικίας για τους μόνιμους κατοίκους.
Μέτρα σε άλλες χώρες για το Airbnb
Η εμπειρία άλλων μεγάλων αγορών δείχνει την ποικιλία των ρυθμίσεων:
- Στη Νέα Υόρκη ο νόμος Local Law 18 κατήργησε το 80-90% των καταχωρήσεων Airbnb, χωρίς όμως να μειωθούν τα ενοίκια, ενώ οι τιμές των ξενοδοχείων αυξήθηκαν.
- Η Βαρκελώνη προχωρά στην πλήρη κατάργηση των αδειών τουριστικών διαμερισμάτων έως το 2028.
- Η Φλωρεντία απαγορεύει νέες άδειες στο ιστορικό κέντρο.
- Στο Παρίσι & το Άμστερνταμ επιβλήθηκαν αυστηρά όρια στις ημέρες μίσθωσης.
Αντίθετα, η Πορτογαλία έδειξε τον δρόμο αντίστασης: Το 2023 το νομοσχέδιο «Mais Habitação» απειλούσε τη βιωσιμότητα της αγοράς βραχυχρόνιας μίσθωσης, αλλά το 2024 οι πιέσεις των ιδιοκτητών και η στρατηγική της ALEP (Associação do Alojamento Local em Portugal) ακύρωσαν τις περισσότερες διατάξεις. Σήμερα, οι βραχυχρόνιες μισθώσεις παραμένουν νόμιμες, αλλά υπό αυστηρότερο, τοπικά ρυθμιζόμενο πλαίσιο.
Στοιχεία για την Ελλάδα – Lighthouse / ΙΝΣΕΤΕ
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Lighthouse, που παρουσιάζει το ΙΝΣΕΤΕ για την περίοδο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2025, ο αριθμός των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης συνεχίζει να αυξάνεται, φτάνοντας ιστορικό υψηλό τον Αύγουστο με 247.000 καταλύματα. Αντίστοιχα, οι διαθέσιμες κλίνες ανέβηκαν στις 1,081 εκατ., σημειώνοντας νέο ρεκόρ.
Η ανοδική τάση ξεκίνησε το 2023, ενισχύθηκε το 2024 και συνεχίζεται το 2025, δείχνοντας τη δυναμική επέκτασης της βραχυχρόνιας μίσθωσης ακόμα και εκτός τουριστικής αιχμής.
Η εικόνα αυτή υπογραμμίζει ότι, παρά τις συζητήσεις για νέους περιορισμούς, η δραστηριότητα των βραχυχρόνιων μισθώσεων παραμένει ισχυρή και συνεχίζει να αποτελεί σημαντικό κομμάτι του ελληνικού κλάδου φιλοξενίας.