Κατακόρυφη είναι η αύξηση σε «πράσινα κτίρια», πιστοποιημένα κατά το πρότυπο LEED τα τελευταία χρόνια. Όπως προκύπτει από στοιχεία της εταιρείας DCarbon, που δραστηριοποιείται στην παροχή υπηρεσιών συμβούλων βιωσιμότητας, σήμερα, η ελληνική αγορά αριθμεί 208 κτίρια που φέρουν την σχετική πιστοποίηση, με συνολική επιφάνεια 2,7 εκατ. τ.μ.
Αν αναλογιστεί κανείς ότι το πρώτο σχετικό κτίριο δημιουργήθηκε το 2008, αντιλαμβάνεται την απόσταση που έχει διανυθεί, αλλά και την πολύ μεγάλη έλλειψη σε σχέση με το σύνολο του κτιριακού αποθέματος. Είναι χαρακτηριστικό ότι η μεγαλύτερη αύξηση παρατηρείται μόλις τα τελευταία χρόνια, καθώς μέχρι πρότινος, τα «πράσινα» κτίρια δεν ξεπερνούσαν τα 112, με συνολική επιφάνεια της τάξεως των 1,3 εκατ. τ.μ.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι για πολλά χρόνια, οι εν λόγω επενδύσεις ήταν περιορισμένες, μιας και η οικονομική κρίση οδήγησε στην κατάρρευση την αγορά ακινήτων, περιόρισε τις δαπάνες των επιχειρήσεων και δημιούργησε μεγάλη αβεβαιότητα. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, ήταν ελάχιστες οι επενδύσεις για νέα κτίρια γραφείων, κάτι που αποτυπώθηκε στην έλλειψη νέων επενδύσεων. Οι όποιες κινήσεις έγιναν ήταν ελάχιστες και πραγματοποιήθηκαν, σε μεγάλο βαθμό, από τους ίδιους τους χρήστες, για την κάλυψη των στεγαστικών τους αναγκών.
Δεκάδες τα εν εξελίξει έργα για νέα πράσινα κτίρια
Σήμερα, η εικόνα είναι εκ διαμέτρου αντίθετη. Τα εν εξελίξει έργα για την δημιουργία νέων, «πράσινων» κτιρίων είναι δεκάδες, εξέλιξη που οφείλεται σε μια σειρά από λόγους. Σύμφωνα με την DCarbon, «σήμερα, η θεσμική αγορά έχει αποδεχθεί την ανάγκη σαφούς διαφοροποίησης και υπεροχής των ακινήτων της μέσω διαφανών χαρακτηριστικών βιωσιμότητας και ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή. Έτσι, καταγράφεται μια θεματική αύξηση της ζήτησης και κατ’ επέκταση της ανάπτυξης πράσινων κτιρίων (και) στην Ελλάδα. Είναι θετική αυτή η μεταστροφή και αποδεικνύει ότι οι έννοιες του τρίπτυχου People-Planet-Profit είναι άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους στη νέα εποχή».
Ένας βασικός «κινητήριος μοχλός» των νέων επενδύσεων, πέραν ασφαλώς της όλο και μεγαλύτερης ζήτησης που εκδηλώνεται από επιχειρήσεις για την μετακίνηση σε κτίρια υψηλής ενεργειακής απόδοσης, είναι και τα δάνεια που μπορεί να αντληθούν μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης. Πρόκειται για δανεισμό σχεδόν μηδενικού επιτοκίου, που όμως αφορά αποκλειστικά και μόνο τις εργασίες εκείνες που συμβάλλουν στην προστασία του περιβάλλοντος (π.χ. συστήματα αυτοματισμού, μονώσεις κτλ.), ενώ υπάρχουν και περιορισμοί ως προς την δανειοδότηση με βάση την τοποθεσία του ακινήτου. Ακόμα κι έτσι, πολλές από τις αναπτύξεις που υλοποιούνται σήμερα, έχουν εξασφαλίσει, σε ένα ποσοστό τουλάχιστον, κεφάλαια από το Ταμείο Ανάκαμψης, βοηθώντας τους επενδυτές να αντισταθμίσουν το μεγάλο κόστος του δανεισμού, μετά την αύξηση των επιτοκίων.
Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με στοιχεία της CW Proprius, μέχρι το τέλος του έτους, αναμένεται να παραδοθούν προς χρήση 350.000 τ.μ. νέων κτιρίων, τα οποία θα είναι εξ ολοκλήρου «πράσινα». Ειδικότερα, έως το τέλος του 2024 αναμένεται να λειτουργήσουν περίπου 140.000 τ.μ. νέων κτιρίων, ενώ μέχρι το τέλος του 2026 θα προστεθούν επιπλέον 211.000 τ.μ. Μεταξύ των νέων κτιρίων που θα είναι πιστοποιημένα κατά LEED, περιλαμβάνονται ο Πύργος Πειραιά (25.000 τ.μ.), συγκρότημα γραφείων στο ακίνητο της πρώην Kodak (51.000 τ.μ.), όπως επίσης και το κτίριο του πρώην εμπορικού κέντρου Athens Heart (26.500 τ.μ.), το οποίο θα μετατραπεί σε κτίριο γραφείων.
