Τα 370 εκατ. ευρώ έφτασε το 2020 η ελληνική αγορά υπηρεσιών logistics προς τρίτους (3PL) με τους δέκα μεγαλύτερους ομίλους του κλάδου να ελέγχουν γύρω στο 50%. Σύμφωνα με έκθεση της εταιρείας συμβούλων / ελεγκτών EY μέχρι το 2023 προβλέπονται ετήσιοι ρυθμοί ανάπτυξης κοντά στο 3%.
Logistics: Υποχώρηση λόγω της πανδημίας
Η αγορά υποχώρησε πέρυσι κατά περίπου 20 εκατ. σε σύγκριση με το 2019 λόγω της πανδημίας. Την ίδια στιγμή η έκρηξη του ηλεκτρονικού εμπορίου, σε συνδυασμό με την διαπίστωση πως πολλές επιχειρήσεις χρειάζονται εξελιγμένα συστήματα διαχείρισης αποθηκών για να αντιμετωπίσουν τη νέα κατάσταση, συμβάλλει στην ανάπτυξη της αγοράς. Η πανδημία ανέκοψε ελαφρώς την ανοδική τάση που είχε διαμορφωθεί στον κλάδο από το 2015 όταν και είχε βρεθεί στο χαμηλότερο επίπεδο της τελευταίας δεκαετίας με έσοδα κοντά στα 332 εκατ. ευρώ.
Αυτή την περίοδο, πάντως, βρίσκονται σε εξέλιξη επενδύσεις άνω των 150 εκατ. ευρώ για νέους αποθηκευτικούς χώρους, κυρίως στο Θριάσιο. Με τη νέα κρίση, όπως επισημαίνεται και στην έκθεση, βιομηχανίες, παραγωγοί και εταιρείες λιανικής βλέπουν πιο θετικά τις συμφωνίες με εταιρείες 3PL για διαχείριση αποθηκών και άλλες υπηρεσίες logistics ώστε να επικεντρωθούν στην κύρια δραστηριότητά τους. Αυτή την ευκαιρία εκμεταλλεύονται οι ισχυροί των 3PLs αλλά και καθετοποιημένοι, μικρότεροι, ανταγωνιστές προκειμένου να επενδύσουν σε νέες υπηρεσίες και να επεκτείνουν την παρουσία τους.
Σύμφωνα με στοιχεία της ICAP τα τρόφιμα και ποτά καθώς και τα αναψυκτικά αντιστοιχούσαν σχεδόν στο 45% της αγοράς 3PL το 2018 με όρους αξίας, ποσοστό που δείχνει και τα περιθώρια ανάπτυξης σε άλλους κλάδους. Το 17%, πάντα σε όρους αξίας, αφορούσε ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά προϊόντα, το 10% ιατρικό και φαρμακευτικό εξοπλισμό και το 8% βιομηχανικά προϊόντα και πρώτες ύλες.
Logistics: Τα ενοίκια
Η οικονομική κρίση της τελευταίας δεκαετίας συμπίεσε και τις τιμές των ενοικίων στους αποθηκευτικούς χώρους της Ελλάδας που θεωρούνται από τα πλέον ανταγωνιστικά στην περιοχή. Το μέσο κόστος ενοικίασης στο Θριάσιο Πεδίο κινείται μεταξύ 4 – 4,5 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο το μήνα, ανάλογα με τον τύπο και το μέγεθος της αποθήκης. Πριν την κρίση του 2008 οι τιμές κινούνταν γύρω στα 5,5 – 6 ευρώ ανά τ.μ. το μήνα. Σε άλλες περιοχές, όπως τα Οινόφυτα οι τιμές είναι χαμηλότερες μέχρι και 30% σε σχέση με το Θριάσιο, ενώ στην Θεσσαλονίκη τα ενοίκια κινούνται κοντά στα 4,5 ευρώ ανά τ.μ. το μήνα σε Σίνδο και Καλοχώρι. Ενδεικτικό της κατάστασης είναι πάντως το γεγονός πως οι περισσότεροι από τους νέους αποθηκευτικούς χώρους που δημιουργούνται τα τελευταία χρόνια κυρίως στο Θριάσιο είναι προμισθωμένοι.
Σήμερα στην αγορά των 3PL δραστηριοποιούνται περίπου 100 επιχειρήσεις. Το θετικό επενδυτικό κλίμα στον τομέα των μεταφορών και των Logistics αποτυπώνεται και στα στοιχεία για τις επενδύσεις. Οι μεταφορές και τα logistics ήταν (με μερίδιο 12%) ένας από τους πέντε κλάδους της οικονομίας στους οποίους πραγματοποιήθηκαν οι δύο στις τρεις επενδύσεις κατά την περίοδο 2017 – 2019. Μάλιστα, σύμφωνα με την ΕΥ, η Ελλάδα συγκέντρωσε την ίδια περίοδο διπλάσιες επενδύσεις σε μεταφορές / logistics από την υπόλοιπη Ευρώπη. Όπως προαναφέρθηκε στη χώρα μας έφτασαν το 12% των συνολικών επενδύσεων ενώ στην Ευρώπη ήταν 6%.
Logistics: Πολυδιασπασμένη αγορά
Οι σημαντικές επενδύσεις που πραγματοποιούνται τα τελευταία χρόνια στο χώρο των αποθηκών συνδέονται με τις νέες απαιτήσεις για καλύτερη διαχείριση της αλυσίδας τροφοδοσίας / διανομής. Ωστόσο η αγορά παραμένει πολυδιασπασμένη με μια πρόσφατη μελέτη του Πανεπιστημίου Αιγαίου να δείχνει πως μόλις το 14% των εταιρειών logistics στην Ελλάδα διαθέτουν στεγασμένους αποθηκευτικούς χώρους άνω των 45.000 τετραγωνικών μέτρων (τ.μ.) ενώ το 40% έχει στεγασμένους χώρους μικρότερους των 10.000 τ.μ. Στην ίδια μελέτη τονίζεται πως η μέση επιφάνεια αποθηκευτικών χώρων των εταιρειών του κλάδου είναι μικρότερη των 7.000 τ.μ.
Την τελευταία διετία, πάντως, ακόμα και μέσα στην πανδημία καταγράφονται σημαντικές επενδύσεις από ισχυρούς ομίλους σε μεγαλύτερους αποθηκευτικούς χώρους κυρίως στο Θριάσιο Πεδίο όπου και συγκεντρώνεται το μεγαλύτερο ποσοστό της δραστηριότητας των logistics στην Ελλάδα. Το Θριάσιο μαζί με τα Οινόφυτα και τον αναπτυσσόμενο πόλο της Ανατολικής Αττικής (Παιανία, Κορωπί, Μαρκοπουλο, κατά μήκος της Αττικής Οδού και κοντά στο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος») συγκεντρώνουν σχεδόν το σύνολο των logistics στην Αττική.
