Οικοδομή: Προθεσμία 8 εβδομάδων δίνουν οι εργολάβοι για τον ΝΟΚ

Αν το ΥΠΕΝ δεν κινηθεί άμεσα για τις άδειες του ΝΟΚ, αρκετοί κατασκευαστές θα προσφύγουν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου

Οικοδομές © 123RF

Οι εργολάβοι φαίνεται να δίνουν στην κυβέρνηση προθεσμία οκτώ εβδομάδων για να προχωρήσει στη νομοθετική ρύθμιση που αφορά τις οικοδομικές άδειες βάσει του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού, μετά τις ακυρωτικές αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας. Οι αποφάσεις αυτές έχουν θέσει στον «αέρα» περίπου 14.000 οικοδομές, προκαλώντας μεγάλη αναστάτωση στον κατασκευαστικό κλάδο. Αν το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας δεν κινηθεί άμεσα, αρκετοί κατασκευαστές  ετοιμάζονται να προσφύγουν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, διεκδικώντας αποζημιώσεις. Η σχετική προθεσμία για την κατάθεση αίτησης στο ΕΔΔΑ λήγει στα τέλη Ιουνίου, γεγονός που εντείνει την πίεση στους κατασκευαστές. Σε περίπτωση που η προθεσμία παρέλθει χωρίς ενέργειες, οι αποφάσεις του ΣτΕ αποκτούν οριστικό και αμετάκλητο χαρακτήρα.

Σύμφωνα με νομικές πηγές, οι κατασκευαστές δεν προτίθενται να προσφύγουν στα ευρωπαϊκά δικαστήρια, υπό την προϋπόθεση ότι η επικείμενη νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) θα διασφαλίζει πλήρως όσους έχουν εκδώσει οικοδομική άδεια βάσει του προηγούμενου Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ) έως τις 11 Δεκεμβρίου, ανεξάρτητα από το αν έχουν ξεκινήσει ή όχι οι κατασκευαστικές εργασίες.

Ωστόσο, οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι στη νέα ρύθμιση, την οποία επεξεργάζεται το ΥΠΕΝ σε συνεννόηση με το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), θα διευκρινίζεται μόνο με σαφήνεια τι ακριβώς συνιστά «έναρξη εργασιών» έως τη συγκεκριμένη ημερομηνία. Στόχος του ΥΠΕΝ είναι να αποσαφηνιστεί ποια έργα εντάσσονται στο προηγούμενο καθεστώς, προκειμένου να αποφευχθούν νέες νομικές αμφισβητήσεις.

Παρ’ όλα αυτά, αρκετοί κατασκευαστές εκφράζουν επιφυλάξεις, θεωρώντας ότι η επικείμενη ρύθμιση δεν θα δώσει ουσιαστικές λύσεις για τα ήδη ανεγερμένα κτίρια που αξιοποίησαν το μπόνους δόμησης του ΝΟΚ και πλέον έχουν κριθεί αντισυνταγματικά. Η ανησυχία είναι διάχυτη μάλιστα και στους ιδιοκτήτες διαμερισμάτων που αγόρασαν ακίνητα με πλήρως νόμιμες διαδικασίες και τώρα βρίσκονται αντιμέτωποι με την αβεβαιότητα, καθώς τα σπίτια τους χαρακτηρίζονται πλέον παράνομα.

Καθίζηση στην αγορά ακινήτων – Παγώνουν οι ξένες επενδύσεις, κλυδωνίζεται η εμπιστοσύνη

Με τις συνέπειες των πρόσφατων δικαστικών αποφάσεων να είναι ήδη ορατές, τα Νότια Προάστια – μέχρι πρότινος περιοχή-«φιλέτο» για ξένες επενδύσεις – καταγράφουν σοβαρή επιβράδυνση στην οικοδομική δραστηριότητα.

Η επιβράδυνση αποτυπώνεται ξεκάθαρα και στα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, καθώς τον Ιανουάριο του 2025 εκδόθηκαν 1.762 οικοδομικές άδειες (δημόσιες και ιδιωτικές), που αντιστοιχούν σε 288.063 τ.μ. επιφάνειας και 1.260.482 κυβικά μέτρα όγκου. Σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2024, καταγράφεται μείωση 17% στον αριθμό των αδειών, 37% στην επιφάνεια και 38,2% στον όγκο – στοιχεία που υποδηλώνουν κάθετη πτώση της οικοδομικής δραστηριότητας.

Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες, αρκετοί ξένοι αγοραστές, που είχαν κυριαρχήσει στην τοπική αγορά, είτε προσπαθούν να ρευστοποιήσουν τα ακίνητα που απέκτησαν, είτε έχουν «παγώσει» οποιοδήποτε νέο επενδυτικό σχέδιο, υπό το βάρος της αβεβαιότητας που επικρατεί για το μέλλον του κλάδου.

Περαιτέρω ανησυχία προκαλεί το ζήτημα των σοφιτών, η νομιμότητα των οποίων αμφισβητείται πλέον ανοικτά, μετά από σχετική απόφαση του Εφετείου Καβάλας. Αυτό οδηγεί στο να εκφράζονται φόβοι ότι ενδέχεται σύντομα και αυτές να κριθούν αντισυνταγματικές.

Κοινό σημείο αναφοράς σήμερα όλων των κατασκευαστών και των επενδυτών είναι η αίσθηση βαθιάς αδικίας. Πολλοί ιδιοκτήτες θεωρούν ότι παραπλανήθηκαν, καθώς απέκτησαν ακίνητα μέσω πλήρως νόμιμων διαδικασιών, με εγκεκριμένες άδειες και ηλεκτροδότηση, και τώρα βρίσκονται αντιμέτωποι με τον κίνδυνο τα σπίτια τους να χαρακτηριστούν αυθαίρετα.

Σε αυτό το πλαίσιο, η αγορά επισημαίνει ότι τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ) δεν αποτελούν μια τεχνική λεπτομέρεια, αλλά το βασικό εργαλείο για τον καθορισμό σαφών πολεοδομικών κανόνων σε κάθε δήμο. Μόνο μέσω των ΤΠΣ μπορεί να διαμορφωθεί ένα σταθερό και προβλέψιμο πλαίσιο για το «πού», «πώς» και «τι» μπορεί να χτιστεί – όχι με εξαιρέσεις και ρουσφέτια, αλλά με δημόσια και προσβάσιμα σε όλους κριτήρια.

Αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε εξέλιξη δεκάδες Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια, χρηματοδοτούμενα από το Ταμείο Ανάκαμψης. Αν ολοκληρωθούν εντός χρονοδιαγράμματος, έως το 2026, θα μπορούν να προσφέρουν ένα λειτουργικό και τεκμηριωμένο πλαίσιο ανάπτυξης. Αν όχι, ο φαύλος κύκλος της αυθαιρεσίας θα διαιωνιστεί.

Νομοθετική παρέμβαση του ΥΠΕΝ για τις άδειες του ΝΟΚ

Μέσα στις επόμενες ημέρες αναμένεται να τεθεί σε διαβούλευση η νομοθετική ρύθμιση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) για τις οικοδομικές άδειες που εκδόθηκαν βάσει του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ), μετά τις ακυρωτικές αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Όπως δήλωσε σε τηλεοπτική του συνέντευξη ο γενικός γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΝ, Ευθύμιος Μπακογιάννης, η νομοθετική πρωτοβουλία στοχεύει να επιλύσει το μεγαλύτερο μέρος των προβλημάτων που ανέκυψαν από τις αποφάσεις του ΣτΕ, τις οποίες – όπως τόνισε – η Κυβέρνηση σέβεται απόλυτα.

Ο κ. Μπακογιάννης ανέφερε ότι έχει σημειωθεί «σημαντική πρόοδος» και εκτίμησε πως η ρύθμιση είναι ώριμη και πιθανότατα θα ανακοινωθεί εντός 15 ημερών, αν και – όπως είπε – «δεν μπορώ να δεσμεύσω τον Υπουργό ή την Κυβέρνηση».

Η ρύθμιση διαμορφώνεται σε συνεργασία με το Συμβούλιο της Επικρατείας, μετά από σχετικό αίτημα του προέδρου του, Μιχάλη Πικραμένου. Στόχος είναι να διασφαλιστεί η ασφάλεια δικαίου στον τρόπο που θα νομοθετείται στο εξής.

Η συγκεκριμένη παρέμβαση θα αφορά αποκλειστικά τις άδειες που έχουν ήδη εκδοθεί. Η συνολική αναμόρφωση του ΝΟΚ – με έμφαση στα κίνητρα ύψους και δόμησης που κρίθηκαν αντισυνταγματικά – μετατίθεται για επόμενο στάδιο, χωρίς σαφές χρονοδιάγραμμα.

Παράλληλα, εκκρεμούν νέες δίκες στο Συμβούλιο της Επικρατείας, οι οποίες αφορούν και άλλα κίνητρα του ΝΟΚ που δεν περιλήφθηκαν στις πρόσφατες ακυρωτικές αποφάσεις. Ο κ. Πικραμένος έχει διαβεβαιώσει ότι ο κύκλος αυτών των υποθέσεων θα κλείσει σύντομα, με στόχο την αποκατάσταση της σταθερότητας στον κατασκευαστικό τομέα.

ΟΛΘ
1.19%
33.90
ΑΣΤΑΚ
6.40%
7.32
ΞΥΛΠ
12.72%
0.39
ΜΠΕΛΑ
-1.15%
27.48
ΟΛΥΜΠ
-1.79%
2.20
ΠΡΟΝΤΕΑ
0.85%
5.95
ΧΑΙΔΕ
0.72%
0.70
ΚΟΥΕΣ
-1.42%
6.23
ΤΡΕΣΤΑΤΕΣ
0.93%
1.64
ΜΥΤΙΛ
-0.48%
41.40
ΑΤΡΑΣΤ
0.00%
8.78
ΚΡΙ
1.84%
15.52
ΡΕΒΟΙΛ
-0.92%
1.61
ΠΛΑΘ
0.00%
3.79
ΑΤΤ
3.13%
0.76
ΦΛΕΞΟ
-1.30%
7.60
CNLCAP
1.49%
6.80
ΒΙΟΚΑ
-1.28%
1.55
ΔΟΜΙΚ
-0.43%
2.34
ΑΚΡΙΤ
1.00%
1.02
AEM
0.24%
4.10
ΟΡΙΛΙΝΑ
-0.26%
0.77
ΣΠΙ
0.00%
0.54
CENER
2.52%
8.96
ΔΟΥΡΟ
0.00%
0.00
ΑΒΑΞ
3.21%
2.06
ΜΠΤΚ
0.00%
0.60
ΕΛΤΟΝ
-1.83%
1.61
ΕΚΤΕΡ
5.76%
2.02
OPTIMA
-0.63%
15.90
ΜΑΘΙΟ
-4.76%
0.60
EVRR
-5.57%
0.19
ΣΑΡΑΝ
0.00%
0.00
ΑΛΦΑ
4.79%
2.23
ΙΛΥΔΑ
17.28%
2.24
ΕΤΕ
2.86%
9.56
ΠΑΙΡ
-2.44%
0.80
ΚΕΠΕΝ
0.00%
0.00
ΤΡΑΣΤΟΡ
0.84%
1.20
ΙΝΛΟΤ
-0.38%
1.04
ΓΕΒΚΑ
3.65%
1.42
ΕΛΧΑ
1.57%
2.01
ΕΛΠΕ
-0.33%
7.60
ΕΛΣΤΡ
-1.40%
2.11
ΠΕΤΡΟ
0.00%
8.66
ΛΑΝΑΚ
0.00%
0.90
ΛΕΒΠ
-0.95%
0.21
ΕΥΔΑΠ
-1.38%
5.73
ΜΕΒΑ
1.79%
4.56
ΦΑΙΣ
-0.08%
3.79
ΣΑΤΟΚ
0.00%
0.00
ΚΕΚΡ
0.44%
1.15
ΓΕΚΤΕΡΝΑ
0.00%
18.28
ΑΤΕΚ
6.80%
1.10
ΕΛΙΝ
0.92%
2.19
ΝΑΥΠ
-0.29%
0.68
ΣΑΡ
-1.48%
13.30
ΕΒΡΟΦ
0.53%
1.89
ΕΛΛ
0.73%
13.80
ΔΡΟΜΕ
2.04%
0.30
ΜΠΛΕΚΕΔΡΟΣ
0.00%
3.89
ΦΡΙΓΟ
3.68%
0.28
BOCHGR
3.16%
5.88
ΕΛΛΑΚΤΩΡ
1.08%
1.31
ΟΠΑΠ
3.42%
20.24
ΒΙΟΤ
0.00%
0.00
ΠΡΕΜΙΑ
0.67%
1.21
ΒΙΟΣΚ
1.00%
1.52
ΙΚΤΙΝ
0.61%
0.33
ΜΠΡΙΚ
2.34%
2.62
ΑΛΜΥ
-1.57%
5.00
ΑΝΔΡΟ
-0.30%
6.72
ΑΒΕ
1.15%
0.44
ΣΕΝΤΡ
-0.60%
0.33
ΛΟΓΟΣ
0.00%
0.00
ΠΕΡΦ
1.47%
5.54
ΙΝΛΙΦ
1.88%
4.88
ΕΛΒΕ
1.00%
5.05
ΙΑΤΡ
-2.34%
1.88
ΕΠΙΛΚ
0.00%
0.00
ΙΝΤΕΚ
0.64%
6.32
ΙΝΤΕΤ
0.40%
1.25
ΑΤΤΙΚΑ
-0.46%
2.16
ΞΥΛΚ
0.00%
0.24
ΛΑΒΙ
1.38%
0.81
ΣΠΥΡ
0.00%
0.00
ΜΟΝΤΑ
-1.50%
3.94
ΟΤΟΕΛ
1.23%
11.48
ΣΙΔΜΑ
0.71%
1.42
ΑΣΚΟ
1.16%
3.49
ΛΑΜΨΑ
0.54%
37.20
NOVAL
0.00%
2.40
ΦΡΛΚ
-0.38%
3.97
ΕΥΑΠΣ
-0.61%
3.28
ΝΑΚΑΣ
0.00%
0.00
ΕΧΑΕ
1.33%
5.33
DIMAND
0.00%
8.44
ΠΛΑΚΡ
0.00%
14.90
ΤΖΚΑ
-6.69%
1.33
ΔΑΑ
0.44%
9.18
ΜΙΓ
-2.00%
2.94
ΚΤΗΛΑ
-1.00%
1.98
ΒΟΣΥΣ
-3.81%
2.02
ΠΡΔ
2.68%
0.23
ΔΕΗ
3.19%
13.59
ΙΝΤΚΑ
0.49%
3.09
ΜΕΡΚΟ
0.59%
34.20
ΠΡΟΦ
3.07%
5.70
ΚΥΡΙΟ
-3.61%
0.80
ΛΟΥΛΗ
1.71%
3.56
TITC
-1.60%
40.10
ΕΣΥΜΒ
0.71%
1.14
ACAG
1.53%
5.97
ΣΠΕΙΣ
-2.07%
5.68
ΑΡΑΙΓ
2.03%
12.04
ΚΑΡΕΛ
3.18%
324.00
ΑΔΜΗΕ
0.00%
2.88
ΜΕΝΤΙ
-2.77%
2.11
ΟΤΕ
0.66%
16.83
ΛΕΒΚ
4.24%
0.25
ΥΑΛΚΟ
0.00%
0.00
ΒΙΟ
1.65%
5.54
ΤΕΝΕΡΓ
0.00%
0.00
ΕΥΡΩΒ
3.59%
2.57
ΑΑΑΚ
-10.00%
4.50
ΜΟΥΖΚ
0.00%
0.00
AKTR
4.55%
5.17
ΜΟΤΟ
-2.20%
2.67
ΕΕΕ
0.66%
45.48
EVR
0.00%
1.50
ΔΑΙΟΣ
0.00%
0.00
ΜΟΗ
1.41%
21.60
ΜΙΝ
3.83%
0.49
ΠΑΠ
1.20%
2.53
ΛΑΜΔΑ
1.51%
6.72
ΟΛΠ
1.01%
39.90
ΚΟΡΔΕ
-1.68%
0.41
ΚΟΥΑΛ
1.44%
1.13
ΠΕΙΡ
4.91%
5.15