Στα σημαντικά βήματα, που έχουν γίνει στη χώρα τα τελευταία χρόνια στάθηκε ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ και κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, που συμμετείχε στο “2nd Deloitte ElevateRE: Α 360 view fot Real Estate” στις 3 Ιουνίου, όπου μίλησε για τις προοπτικές του κλάδου του Real Estate στην Ελλάδα και τις πρωτοβουλίες που λαμβάνει η Κυβέρνηση για την ενίσχυσή του.
Διευκρίνισε, ωστόσο, πως «είναι δύο οι κίνδυνοι, που πρέπει να αποφύγουμε στον δημόσιο λόγο. Ο ένας είναι να πανηγυρίζουμε, γιατί έχουμε πάρα πολλά ακόμα να λύσουμε και ο άλλος είναι να μηδενίζουμε».
Τόνισε δε ότι «η Ελλάδα είναι σε μια διαδικασία συνεχούς μετατροπής -από μια χώρα αντι-παράδειγμα σε όλα τα επίπεδα, κάτι το οποίο αντανακλά πολύ στις θυσίες και τις προσπάθειες των ίδιων των πολιτών, μια χώρα που έδιωχνε τα δικά της παιδιά στο εξωτερικό, 650.000 νέοι έφυγαν μέσα σε λίγα χρόνια από την Ελλάδα- σε μια χώρα με μια κανονική λειτουργία, που πρωτοπορεί σε κάποιους τομείς. Αρχίζει δηλαδή και πρωταγωνιστεί σε μια σειρά από τομείς. Επιστρέφουν 420.000 από αυτούς που έφυγαν και αυτοί που υπέμειναν και έμειναν έχουν αρχίσει και αντιλαμβάνονται, ότι κάποια πράγματα αρχίζουν και λειτουργούν».
Το Εθνικό Σχέδιο για αξιοποίηση δημόσιας ακίνητης περιουσίας – ανέγερση νέων κατοικιών
Αναφορικά με το Εθνικό Σχέδιο για την αξιοποίηση της Δημόσιας ακίνητης Περιουσίας, τα ζητήματα για τα οικιστικά ακίνητα και τις συμπράξεις ΣΔΙΤ για αξιοποίηση αδρανών ακινήτων ο κυβερνητικός εκπρόσωπος τόνισε πως «η συζήτηση και όποια επιμέρους συζήτηση έχει να κάνει με το στεγαστικό είναι η πιο σοβαρή και σημαντική συζήτηση, κυρίως για τις νεότερες γενιές.
Μεγαλώσαμε σε σπίτια που ήταν σχεδόν αυτονόητο και στη γενιά των γονιών μας και στην γενιά των παππούδων μας, ακόμα και σε δύσκολες περιόδους, ότι θα μείνει στο τέλος στην οικογένεια ένα σπίτι, θα κάνουμε το δικό μας σπίτι, θα αφήσουμε ένα τουλάχιστον σπίτι στα παιδιά μας.
Αυτό τώρα δεν είναι δεδομένο ούτε στη δική μου τη γενιά και είναι μια από τις βασικές αιτίες που αυτό μεγαλώνει την απόσταση των νεότερων ανθρώπων και ειδικά αυτών που είναι από το πρωί μέχρι το βράδυ στη δουλειά τους, από το πολιτικό σύστημα, από τους θεσμούς, από μια σειρά από ριζωμένες αντιλήψεις.
‘Αρα είναι εθνικής σημασίας η μείωση των συνεπειών της στεγαστικής κρίσης και υπάρχει εθνικό σχέδιο για την αξιοποίηση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας. Ήδη έχει ξεκινήσει και εκπονείται. Ο στόχος ποιος είναι; Αναξιοποίητα κτίρια του δημοσίου να αποδοθούν για ανέγερση νέων κατοικιών. Βάζουμε έναν όρο 30% κοινωνικές κατοικίες, δηλαδή να δοθούν σε ανθρώπους, οι οποίοι έχουν μείζον ζήτημα στέγης.
Δεν έχουν, δηλαδή, τη δυνατότητα να νοικιάσουν ένα αξιοπρεπές σπίτι και το υπόλοιπο -και εδώ είναι οι παρεμβάσεις που αυτή τη στιγμή θέλει να εκπονήσει τους επόμενους μήνες, για να μην πω επόμενες εβδομάδες, το αρμόδιο υπουργείο- να μπορεί να δοθεί ακόμα και για αγορά, για να είναι πολύ πιο ελκυστική αυτή η επέμβαση.
Μια δεύτερη παρέμβαση είναι ότι δεν πρέπει να μιλάμε μόνο για ανέγερση νέων κατοικιών, αλλά και για ανακατασκευή, προσαρμογή υπαρχουσών υποδομών, γιατί υπάρχουν αναξιοποίητες εκτάσεις, υπάρχουν, όμως, και περιπτώσεις όπου μπορεί με την προσαρμογή ή ανακατασκευή υφιστάμενων κτιρίων η κατάσταση να βελτιωθεί. Για να μπορέσει αυτό να λειτουργήσει και αυτή είναι η τρίτη παρέμβαση που δρομολογείται, χρειάζεται και η σύσταση ενός Ενιαίου Εθνικού Φορέα Διαχείρισης όλων αυτών των ακινήτων, προτεραιοποίηση επενδύσεων, παρακολούθηση της υλοποίησής τους για να υπάρχει αποτέλεσμα.
Έχουμε μια στεγαστική πολιτική, μια πτυχή της οποίας είναι η αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου: 6.500 ακίνητα, τα οποία θα πέσουν στην αγορά 1.000 άμεσα, δηλαδή τους επόμενους μήνες. Επιπλέον, 25.000 κατοικίες ή κτίσματα προς χρήση κατοικίας, εκ των οποίων 10.000 άμεσα και το 60% σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Αυτή είναι η εθνική μας στρατηγική είτε για την κοινωνική στέγη είτε για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας».
Η Τεχνητή Νοημοσύνη στην υπηρεσία της Πολιτείας
Ο Παύλος Μαρινάκης επέμεινε ότι η συζήτηση για την αξιοποίηση των εργαλείων Τεχνητής Νοημοσύνης από την Πολιτεία αφορά στο παρόν και επεσήμανε ότι «είμαστε από τις κυβερνήσεις που προσαρμοστήκαμε σε αυτά τα δεδομένα, θεωρώ αρκετά γρήγορα. Έχουμε μια Ειδική Γραμματεία Foresight που μέσα σε αυτήν υπάρχει ο σχεδιασμός της τεχνητής νοημοσύνης. Υπάρχει ειδική ομάδα, η οποία τρέχει τα θέματα αυτά στην Προεδρία της Κυβέρνησης, δηλαδή υπάγεται απευθείας στον Πρωθυπουργό. Έχει μπει η τεχνητή νοημοσύνη σε κάποιες λειτουργίες του Δημοσίου, όπως ο ψηφιακός βοηθός.
Χρησιμοποιείται ήδη σε συστήματα αξιολόγησης πολιτικών, αλλά και υπηρεσιών. Έχει μπει δυναμικά στον τουρισμό. To mAiGreece. Να σας πω ότι, έχοντας την ευθύνη του χαρτοφυλακίου των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, εντυπωσιάστηκα όταν προσεκλήθη από την ΠΟΕΣΥ, η οποία ήταν η πρώτη ένωση, η οποία έβαλε την τεχνητή νοημοσύνη στο χαρτί. Δηλαδή έφτιαξε κώδικα δεοντολογίας για τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης».
Για τη ψηφιοποίηση του Κτηματολογίου
Όσον αφορά στην πρόοδο για τη ψηφιοποίηση του Κτηματολογίου ο Υφυπουργός τόνισε: «Είναι δύο έργα που τρέχουν παράλληλα: το έργο της κτηματογράφησης και το έργο της ψηφιοποίησης των αρχείων των υποθηκοφυλακείων. Η κτηματογράφηση είναι μία από τις πιο φιλόδοξες υποχρεώσεις του Δημοσίου. Όσοι δικηγόροι φίλοι μου άκουσαν αρχικά το σχέδιο της κυβέρνησης για το Κτηματολόγιο, μου είπαν “καλύτερα να μην βγάλετε αυτά τα πράγματα, δεν πρόκειται να γίνουν”. Έχει κάποια “σημεία χάους” το ελληνικό δημόσιο, ίσως είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά.
Που είμαστε σήμερα; Είμαστε στο 65%. Για την ακρίβεια θα φτάσουμε στο 65% στο τέλος αυτού του μήνα, για το Κτηματολόγιο μιλάω. Το 75% είναι ένας στόχος που θα πιαστεί τον Σεπτέμβριο, δηλαδή σε τρεις μήνες και η εκτίμηση ολοκλήρωσης το 2025, που είναι ένας στρατηγικός στόχος, είναι στο 90% – 95%. Στα αρχεία των υποθηκοφυλακείων η κατάσταση ήταν πολύ πιο προβληματική, γιατί έπρεπε να γίνει μία ψηφιοποίηση δεκαετιών ή και αιώνων, αναλόγως την περίπτωση.
Τώρα είμαστε στο 62% και υπάρχει αυτή τη στιγμή μια γεωμετρική αύξηση παραδοτέων, για να πιάσουμε τον στόχο του πάνω από το 90% εντός του 2025. Αυτό το ξαναλέω, είναι εθνικοί στόχοι λόγω και των πηγών χρηματοδότησης και από ευρωπαϊκούς πόρους».
Η προσέλκυση νέων επενδύσεων
Για την στρατηγική της κυβέρνησης για την ενίσχυση της προσέλκυσης των ξένων επενδυτών στο Real estate και τυχόν νέα φορολογικά ή θεσμικά κίνητρα ο κ. Μαρινάκης δήλωσε: «Το 2024 ήταν η χρονιά ρεκόρ στις άμεσες ξένες επενδύσεις real estate, 2 δισ. ευρώ εισροή κεφαλαίων.
Και κάποιοι μπορεί πολιτικά να τα ειρωνεύονται όλα αυτά, αλλά σίγουρα όταν πρέπει να δώσεις συνεχώς παραπάνω λεφτά σε αυτούς που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη, στη μεσαία τάξη, σε ανθρώπους οι οποίοι έχουν ζήτημα, ακόμα και το ένα ενοίκιο -το οποίο όντως δεν θα λύσει κανένα πρόβλημα, αλλά όλα αυτά είναι λεφτά τα οποία προκύπτουν από κάπου, δεν φυτρώνουν από κάπου. Η χώρα έχει καταφέρει και έχει τρεις πηγές εσόδων.
Η πρώτη και κυριότερη είναι η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Η δεύτερη είναι η δημιουργία θέσεων εργασίας, οι οποίες όμως και αυτές δεν φυτρώνουν – πρέπει να υπάρχουν επενδύσεις, για να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας- και η τρίτη είναι η ανάπτυξη, δηλαδή η αύξηση του ΑΕΠ, που είναι αποτέλεσμα ενδεχομένως και του πρώτου και του δεύτερου πυλώνα. Το real estate έχει κυρίαρχη θέση και σημειώνει αύξηση σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.
Νομίζω ότι υπάρχουν καίριες παρεμβάσεις που θα δώσουν ακόμα μεγαλύτερη ώθηση. Αρχικά είναι η διευθέτηση των ζητημάτων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού. Και εδώ λοιδορήθηκε η κυβέρνηση που έκανε το αυτονόητο, δηλαδή να προσαρμοστεί σε κάποιες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Είναι δεδομένο ότι πρέπει να σεβόμαστε τοπικές ιδιομορφίες, από την άλλη όμως είναι και επιτακτική ανάγκη να μην σταματάει η οικοδομή. ‘Αλλες είναι οι ανάγκες που έχει μια αστική περιοχή, άλλες είναι οι ανάγκες και τα όρια που πρέπει να έχει μια άλλη περιοχή, όπως είναι η Κηφισιά ή η Φιλοθέη ή ο ‘Αλιμος, δήμοι οι οποίοι έχουν εκφράσει κάποιες ενστάσεις. Το κοινό όμως όλων αυτών των περιοχών είναι ότι δεν πρέπει να σταματήσει η οικοδομή. Αυτός είναι και ο στόχος της κυβέρνησης.
Επιπλέον, χρειάζονται μέτρα μόνιμης στήριξης και σε επίπεδο επιδομάτων που να έχουν μόνιμο χαρακτήρα, αλλά όλοι οι άνθρωποι οι οποίοι δουλεύουν, οι άνθρωποι της αγοράς, οι επαγγελματίες, ξέρουν ότι ο καλύτερος και ασφαλέστερος τρόπος να αυξηθεί το εισόδημα κάποιου ή να βοηθηθεί μια επένδυση για να αυξηθεί με αυτόν τον τρόπο στην συνέχεια το εισόδημα των εργαζόμενων, είναι οι φοροαπαλλαγές και φοροελαφρύνσεις.
Στο ευρύτερο κομμάτι του real estate, στον ευρύτερο αυτό τομέα δραστηριότητας και επαγγελματικής δραστηριότητας, είμαστε η κυβέρνηση που μετά από δεκαετίες προχώρησε σε φοροελαφρύνσεις και φοροαπαλλαγές. Απαλλαγή από τον ΦΠΑ για νέες οικοδομές. Οι πρωτοβουλίες που πήραμε στον τελευταίο προϋπολογισμό, για φοροαπαλλαγές αν μετατρέψει κάποιος μια βραχυχρόνια σε μακροχρόνια μίσθωση ή αν ανοίξει ένα ακίνητο, το φτιάξει και του δώσει για μακροχρόνια μίσθωση.
Και βέβαια τώρα ετοιμαζόμαστε για μια ΔΕΘ, που είναι ουσιαστικά όλα αυτά που θα ζήσουμε το 2026, η οποία θα έχει στον πυρήνα της φόρους λιγότερους ή και μακάρι ακόμη λιγότερους. Φοροελαφρύνσεις, δηλαδή φοροαπαλλαγές μόνο, με στόχο την περαιτέρω εκτόξευση της οικονομικής δραστηριότητας και τη στήριξη των εργαζομένων που ανήκουν στη μικρομεσαία – μεσαία οικονομική τάξη. Γιατί;
Γιατί τώρα υπάρχει και ακόμα παραπάνω δυνατότητα. Oι 72 άμεσοι και έμμεσοι φόροι που έχουμε μειώσει είναι σημαντικοί, αλλά χρειάζονται και πολύ περισσότεροι. Και βέβαια κάποια στιγμή ελπίζω και οι πολιτικοί μας αντίπαλοι να μάθουν, ότι είναι άλλο πράγμα οι φορολογικοί συντελεστές, άλλο τα φορολογικά έσοδα. Εμείς θέλουμε να μειώνουμε φορολογικούς συντελεστές και να αυξάνουμε τα φορολογικά έσοδα».
Το όραμα της κυβέρνησης για την Ελλάδα του 2030
Στο ερώτημα πώς διαμορφώνεται το όραμα της κυβέρνησης για την Ελλάδα του 2030 ως επενδυτικό προορισμό και ποια είναι τα τρία θεμελιώδη στοιχεία στα οποία θα πρέπει να εστιάσουμε, ώστε η σημερινή δυναμική να μετατραπεί σε σταθερή και διεθνώς αναγνωρίσιμη επενδυτική ταυτότητα, ο κ. Μαρινάκης σημείωσε: «Η Ελλάδα είναι μια χώρα που κατάφερε να ανέβει ένα πολύ μεγάλο μέρος, το μισό τουλάχιστον ενός ανηφορικού δρόμου. Έχει ακόμα, λοιπόν, άλλο τόσο να ανέβει. Και όσο ανεβαίνεις μια ανηφόρα, τόσο περισσότερο είναι συσσωρευμένη και η κόπωση και αυτό είναι κάτι που δεν πρέπει να το παραβλέψουμε.
Η στέγη είναι δικαίωμα. Δεν είναι κάτι το οποίο είναι μια πολυτέλεια ή κάτι το οποίο κάποιοι από εμάς μπορούμε να το καταφέρουμε. Με την ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων που γίνονται τώρα μπορεί η πλειοψηφία των νέων ανθρώπων να αποκτήσουν το δικό τους σπίτι», κατέληξε.
