Η απόσταση που χωρίζει το Παρίσι από τη Γλασκώβη σε ευθεία γραμμή είναι 1097 km. Στην πραγματικότητα όμως χρειάστηκαν πέντε χρόνια προκειμένου η ανθρωπότητα, να καταφέρει να συζητήσει ουσιαστικά το πως θα υλοποιηθεί τη Συνθήκη για το Κλίμα που υπογράφηκε το 2015 στην πρωτεύουσα της Γαλλίας και τέθηκε σε ισχύ στις 4 Νοεμβρίου 2016. Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, τα φώτα της COP26 έχουν σβήσει. Για περίπου δύο εβδομάδες, λιγότερο ή περισσότερο, δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι διάβασαν κάτι σχετικό με τη Διάσκεψη για το Κλίμα, δημιουργώντας αντίστοιχη πίεση στις ηγεσίες των χωρών να υπερβούν τις διαφωνίες και να κινηθούν γρηγορότερα.
Την πρώτη εβδομάδα, τα όμορφα και δυναμικά λόγια από τους κάθε λογής ηγέτες κυριάρχησαν, όμως η δεύτερη έδειξε πως χρειάζεται ακόμα πολύς δρόμος προκειμένου να μιλήσουμε για μια πραγματικά οικουμενική προσπάθεια μείωσης των ρύπων, που να υπερβαίνει τα εθνικά συμφέροντα. Καλώς ή κακώς όμως, η Κλιματική Αλλαγή είναι ένα πρόβλημα που δε μπορεί να λύσει ένα κράτος μόνο του. Χρειάζεται διεθνής συνεργασία και κοινή προσπάθεια.
Με την πανδημία να ταλανίζει ακόμα την ανθρωπότητα, ομολογουμένως οι συνθήκες δεν είναι ιδανικές, παρ’ όλα αυτά, η διεθνής επιστημονική κοινότητα χτυπά καμπανάκια για την ταχύτητα με την οποία λαμβάνονται και υλοποιούνται οι αποφάσεις. Από την πρώτη Διάσκεψη του Ρίο μέχρι τη Γλασκώβη έχουν χρειαστεί 26 συναντήσεις κορυφής προκειμένου τα κράτη να συνομολογήσουν την ανάγκη απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα. Παρ’ όλα αυτά, για να ανακάμψουν από την COVID-19, οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο δαπάνησαν περίπου 16 τρισεκατομμύρια δολάρια σε μέτρα τόνωσης της οικονομίας, αλλά μόνο το 2% από αυτά πήγε σε έργα καθαρής ενέργειας, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας. Ένα ακόμα δείγμα πως η δίκαιη και βιώσιμη μετάβαση δεν έχει εμποτίσει οριζόντια τις εθνικές πολιτικές και η ανάγκη να μεταφέρουμε τους αντίστοιχους πόρους στην παραγωγή και αποθήκευση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές δεν έχει ακόμα ωριμάσει ικανοποιητικά.
Ήταν όμως η COP26 μια αποτυχία; Με βάση τις αρχικές φιλοδοξίες, ναι. Αρχικά, διότι δεν προχώρησε η ανανέωση των στόχων του 2030 για τον ταχύτερο περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας στον 1,5 ℃ και δεύτερον επειδή δεν επετεύχθη η πολυπόθητη συμφωνία για την επιτάχυνση της σταδιακής κατάργησης του άνθρακα. Υπάρχουν όμως και κάποια σημεία που σημειώθηκε αξιόλογη πρόοδος. Αρχικά, τονίστηκε η διαφάνεια στην παρακολούθηση των δεσμεύσεων για το Κλίμα και οριστικοποιήθηκαν οι κανόνες για το παγκόσμιο εμπόριο άνθρακα, (Άρθρο 6 της Συμφωνίας του Παρισιού), παρά το γεγονός πως αφέθηκε ανοιχτό το παράθυρο της αντιστάθμισης των εκπομπών διοξειδίου του Άνθρακα. Παράλληλα, η νέα συμφωνία καλεί επίσης τις χώρες να εκπληρώσουν πλήρως την εκκρεμή υπόσχεση για την παροχή 100 δισ.δολαρίων ετησίως για πέντε χρόνια προς τις αναπτυσσόμενες χώρες που είναι ευάλωτες στις κλιματικές ζημιές.
Το τελικό κείμενο της Διάσκεψης ρεαλιστικά ήταν μια επιτυχία, ακόμα κι αν η αναδίπλωση της Ινδίας στα τελευταία λεπτά της Διάσκεψης μετρίασε τον ενθουσιασμό. Στην πραγματικότητα όμως, περιλαμβάνει αρκετές μικρές επιτυχίες, που μπροστά στις δυσμενείς προβλέπεις των επιστημόνων των Ηνωμένων Εθνών για αδυναμία του περιορισμού της υπερθέρμανσης του πλανήτη στον 1,5 βαθμό Κελσίου, δεν πανηγύρισε κανείς.
