Η ανωτερότητα ενός βιολιού Στραντιβάριους γίνεται αντιληπτή χωρίς να έχει κάποιος μουσικές γνώσεις. Ο ιδιαίτερος ήχος που βγάζουν τα θρυλικά βιολιά είναι μοναδικός και ανεπανάληπτος. Ο Ιταλός βιολονίστας, αλλά και άλλα μέλη της οικογένειάς του, κατασκεύαζαν μουσικά όργανα τον 17ο και τον 18ο αιώνα, πολλά από τα οποία έμειναν στην ιστορία.
Ακόμα και σήμερα τα βιολιά Στραντιβάριους πωλούνται σε δημοπρασίες για πολλά εκατομμύρια και πολλοί σταρ της κλασικής μουσικής, όπως η Γερμανίδα βιολονίστα Anne-Sophie Mutter και ο Ολλανδός «βασιλιάς της μουσικής του σαλονιού», Andre Rieu, δεν ζουν χωρίς αυτά.
Το «Molitor» του 1697, που κάποτε λεγόταν ότι ανήκε στον Ναπολέοντα (το βέβαιο είναι ότι ανήκε σε έναν από τους στρατηγούς του, τον κόμη Γκαμπριέλ Ζαν Ζοζέφ Μολιτόρ), πωλήθηκε σε δημοπρασία το 2010 για 3.600.000 δολάρια, η μεγαλύτερη τιμή για βιολί μέχρι τότε. Αντίστοιχα, το βιολί «Lady Blunt» του 1721, που διατηρείται σε άριστη κατάσταση, πωλήθηκε το 2011 για 9,8 εκατομμύρια λίρες Αγγλίας (πήρε το όνομά του από την εγγονή του Λόρδου Βύρωνα, Αν Μπλαντ, που το κατείχε επί 30 χρόνια).
Θεωρίες για την κατασκευή των Στραντιβάριους
Σύμφωνα με η φήμη που τα ακολουθεί, η ποιότητα του ήχου τους δεν έχει ποτέ ξεπεραστεί και δεν έχει ερμηνευθεί. Υπάρχουν δεκάδες μελέτες, που προσπάθησαν να αναλύσουν το ξύλο από το οποίο είναι κατασκευασμένα, την ποιότητά τους, την πυκνότητά τους, ακόμα και τη χρονολογία των δένδρων, αλλά καμία από αυτές δεν μπορεί να χαρακτηριστεί επαρκής.
Ειδικοί έφτασαν στο σημείο να υποθέσουν ότι το ξύλο τους είχε αποσπασθεί από παλαιούς καθεδρικούς ναούς. Η δενδροχρονολόγηση (προσδιορισμός της εποχής κατασκευής από τους δακτυλίους των κορμών των δέντρων) απέδειξε το εσφαλμένο αυτής της θεωρίας.
Μία νεότερη θεωρία αποδίδει την ποιότητα στο υψηλότερης πυκνότητας ξύλο, που οφείλεται στη μειωμένη ανάπτυξη των δένδρων κατά την παγκοσμίως ψυχρή περίοδο, τη «Μικρή Εποχή των Παγετώνων», που συνδέεται με ασυνήθιστα μικρή ηλιακή δραστηριότητα, το λεγόμενο Ελάχιστο Μώντερ, από το 1645 έως το 1750 περίπου.
Το 2008 Ολλανδοί ερευνητές υποστήριξαν ότι η πυκνότητα του ξύλου είναι η αιτία για την υψηλή ποιότητα αυτών των οργάνων, ενώ κάποιοι συνάδελφοί τους ότι οφείλεται στα δάση της Βόρειας Κροατίας, στα οποία τα δένδρα αναπτύσσονται πολύ αργά εξαιτίας των ψυχρών χειμώνων.
Το πιο ακριβό βιολί στον κόσμο
Κατασκευασμένο από τον Στραντιβάριους το 1716, ο Μεσσίας θεωρείται ο πιο ακριβό βιολί -και για πολλούς και μουσικό όργανο- που υπάρχει στον κόσμο.
Ένας από τους λόγους που είναι το πιο ακριβό βιολί που έχει κατασκευαστεί ποτέ είναι ότι δημιουργήθηκε στη χρυσή περίοδο του Στραντιβάριους.
Ο Μεσσίας, ως αποτέλεσμα της ηλικίας και της ιστορίας του, έχει μια εκτίμηση της τάξης των 20.000.000 δολαρίων, αλλά δεν έχει πωληθεί ή αγοραστεί ποτέ από κανέναν.
Όσο ζούσε ο κατασκευαστής, διατηρούσε τον Μεσσία στο εργαστήριό του ως περίοπτη βιτρίνα της εξειδικευμένης δουλειάς του και, μάλιστα, δεν έχει παιχτεί ποτέ!
Ο Μεσσίας παρέμεινε με τον Στραντιβάριους μέχρι τον θάνατό του το 1737 και μετά μεταβιβάστηκε προσεκτικά από πολλές γενιές συλλεκτών βιολιών και ιστορικών. Τώρα ο Μεσσίας εκτίθεται με ασφάλεια στο Μουσείο Ashmolean στην Οξφόρδη της Αγγλίας.
Ο Μεσσίας, εκτός από μερικές τροποποιήσεις που έγιναν τον 19ο αιώνα, εξακολουθεί να βρίσκεται σχεδόν στην ίδια κατάσταση στην οποία τον άφησε ο Antonio Stradivari.
