Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ εξαπέλυσε νέα σφοδρή επίθεση εναντίον του προέδρου της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed), Τζερόμ Πάουελ, μετά την απόφαση να αφήσει αμετάβλητα τα επιτόκια, κατηγορώντας τον ότι η πολιτική επιτοκίων που εφαρμόζει κοστίζει δισεκατομμύρια δολάρια στην αμερικανική οικονομία και ευθύνεται για σημαντικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο αμερικανικός λαός.
Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Truth Social, ο Τραμπ χαρακτήρισε τον Πάουελ «ένα από τα πιο ανόητα και καταστροφικά πρόσωπα στην κυβέρνηση», υποστηρίζοντας πως το διοικητικό συμβούλιο της Fed φέρει επίσης σημαντική ευθύνη. «Η Ευρώπη έχει κάνει 10 μειώσεις επιτοκίων, ενώ εμείς δεν έχουμε κάνει καμία», τόνισε ο πρώην πρόεδρος, προσθέτοντας πως η αμερικανική οικονομία θα έπρεπε να έχει επιτόκιο γύρω στο 2,5% αυτή τη στιγμή, για να διατηρήσει την ισορροπία και την ανάπτυξη.
Το 2022 και το 2023, εν μέσω μιας πρωτοφανούς αύξησης του πληθωρισμού στις ΗΠΑ, η Fed υπό τον Πάουελ ξεκίνησε μια σειρά από πολύ αυστηρές αυξήσεις επιτοκίων με στόχο να «κρυώσει» την οικονομία και να συγκρατήσει τον πληθωρισμό. Αυτές οι αυξήσεις, όμως, οδήγησαν σε αυξανομένες ανησυχίες για επιβράδυνση της ανάπτυξης, ακόμα και ύφεση, γεγονός που έδωσε νέο «όπλο» στον Τραμπ για να επιτεθεί στον Πάουελ.
Σε πολλαπλές δηλώσεις, ο Τραμπ επέκρινε τον πρόεδρο της Fed, λέγοντας πως «κατέστρεψε την οικονομία» και «ευθύνεται για το υψηλό κόστος ζωής και την ανεργία που επανέρχεται». Σε ομιλίες και συνεντεύξεις του, υποστήριξε ότι η πολιτική των επιτοκίων ήταν πολύ αυστηρή και ότι οι συνέπειές της επιβαρύνουν κυρίως τις μεσαίες και χαμηλότερες κοινωνικές τάξεις.
Τραμπ ξανά κατά Πάουελ: Ο ανόητος δεν θα μειώσει τα επιτόκια
Την Τετάρτη, λίγες ώρες πριν την πολυαναμενόμενη απόφαση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) για τα επιτόκια, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ εξαπέλυσε νέα επίθεση κατά του προέδρου της Fed, Τζερόμ Πάουελ, αποκαλώντας τον «ανόητο» και εκφράζοντας αμφιβολίες ότι θα προχωρήσει σε μείωση.
Στο πιο πρόσφατο επεισόδιο μιας σειράς δημοσίων επικρίσεων κατά του Πάουελ που κρατάει εδώ και χρόνια, ο Τραμπ υποστήριξε ότι το βασικό επιτόκιο δανεισμού της Fed θα έπρεπε να είναι τουλάχιστον δύο ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα.
«Άρα έχουμε έναν ανόητο άνθρωπο. Ειλικρινά, μάλλον δεν θα μειώσει σήμερα», είπε ο Τραμπ σε αυθόρμητες δηλώσεις του έξω από τον Λευκό Οίκο. «Η Ευρώπη έκανε δέκα μειώσεις και εμείς καμία. Και υποθέτω ότι είναι πολιτικός τύπος, δεν ξέρω. Είναι πολιτικός τύπος που δεν είναι έξυπνος άνθρωπος, αλλά στοιχίζει μια περιουσία στη χώρα».
Οι δηλώσεις του Τραμπ έγιναν περίπου τέσσερις ώρες πριν από την ανακοίνωση της Επιτροπής Ανοικτής Αγοράς της Fed (FOMC) για τα επιτόκια, η οποία συνοδεύεται και από νεότερες προβλέψεις για τη μελλοντική πορεία της νομισματικής πολιτικής και βασικών οικονομικών δεικτών για τα επόμενα χρόνια.
Η τιμολόγηση στις αγορές δεν δείχνει καμία πιθανότητα μείωσης επιτοκίων σε αυτή τη συνεδρίαση, με την επόμενη πιθανή κίνηση να αναμένεται τον Σεπτέμβριο. Προς το παρόν, η Fed διατηρεί το βασικό της επιτόκιο δανεισμού εντός του εύρους 4,25%–4,5%.
Ο Πάουελ και οι συνάδελφοί του έχουν εκφράσει επιφυλάξεις ως προς την αναπροσαρμογή των επιτοκίων, καθώς παραμένουν πολλά αναπάντητα ερωτήματα για την κατάσταση της οικονομίας.
Ένας από τους παράγοντες αβεβαιότητας είναι ο μακροπρόθεσμος αντίκτυπος των δασμών που έχει επιβάλει η κυβέρνηση Τραμπ. Αν και οι δείκτες πληθωρισμού έχουν παραμείνει σχετικά αμετάβλητοι από την επιβολή των δασμών τον Απρίλιο, διάφοροι συγκυριακοί παράγοντες έχουν συμβάλει στην προσωρινή ανάσχεση των επιπτώσεων από τα τιμολόγια.
Πριν μια εβδομάδα ο Τραμπ αποκάλεσε τον Πάουελ «ηλίθιο»
Την περασμένη εβδομάδα ο Τραμπ χαρακτήρισε τον πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ Τζερόμ Πάουελ… «ηλίθιο», σε μία ακόμη προσωπική επίθεση στον επικεφαλής της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας με φόντο τις συνεχιζόμενες πιέσεις για μείωση των επιτοκίων.
Πιο συγκεκριμένα, ο Τραμπ υποστήριξε στον Λευκό Οίκο ότι η μείωση των επιτοκίων κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες θα εξοικονομούσε στις ΗΠΑ 600 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, «αλλά δεν μπορούμε να πείσουμε αυτόν τον τύπο να το κάνει».
«Θα ξοδεύουμε 600 δισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο, 600 δισεκατομμύρια δολάρια εξαιτίας ενός… $λίθιου, που κάθεται εδώ (και λέει): “Δεν βλέπω αρκετούς λόγους για να μειώσουμε τα επιτόκια τώρα”» δήλωσε ο Τραμπ.
Σημειώνεται ότι πρόσφατα δημοσιεύματα σε αμερικανικά ΜΜΕ εμφανίζουν πρώτο φαβορί για να διαδεχτεί τον Πάουελ στη Fed τον τωρινό υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσεντ. Ο Τραμπ έχει πολλάκις εκφράσει τη δυσαρέσκειά του για τη νομισματική πολιτική που ακολουθεί η Fed, κατηγορώντας τον Τζερόμ Πάουελ ότι καθυστερεί πολύ να μειώσει τα επιτόκια στις ΗΠΑ.
Τι σημαίνουν οι κατηγορίες Τραμπ για τη Fed και την οικονομία
Η σκληρή γλώσσα του Τραμπ αποτυπώνει τη βαθιά δυσφορία ενός σημαντικού μέρους της συντηρητικής βάσης του και των επιχειρηματικών κύκλων που υποστηρίζουν την «Make America Great Again» πολιτική του, η οποία προτάσσει την ανάπτυξη και την ελαχιστοποίηση κρατικών παρεμβάσεων στην αγορά. Από την άλλη πλευρά, η Fed και ο Πάουελ επιχειρηματολογούν ότι η σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής ήταν αναγκαία για να ανακοπεί ο πληθωρισμός, που είχε φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ σε δεκαετίες.
Η διαμάχη αυτή καταδεικνύει και μια ευρύτερη πολιτική διαφωνία για τον ρόλο της κεντρικής τράπεζας και τη σχέση της με την κυβέρνηση. Η ανεξαρτησία της Fed, ένα θεμέλιο του αμερικανικού χρηματοπιστωτικού συστήματος, βρίσκεται συχνά υπό πίεση όταν οι προεδρικές πολιτικές και οι αγορές συγκρούονται με την ανάγκη για μακροοικονομική σταθερότητα.
Η συνέχεια της κόντρας
Η νέα επίθεση του Τραμπ έρχεται σε μια κρίσιμη συγκυρία, με την αμερικανική οικονομία να προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα σε πληθωριστικές πιέσεις και ανάγκες ανάπτυξης. Το αν ο Τραμπ θα συνεχίσει να δίνει έμφαση σε αυτή τη γραμμή κριτικής και πώς αυτό θα επηρεάσει το πολιτικό και οικονομικό κλίμα στην Ουάσινγκτον παραμένει προς το παρόν άγνωστο.
Πάντως, η κόντρα Τραμπ–Πάουελ αναδεικνύει το μεγάλο στοίχημα που έχουν μπροστά τους οι ΗΠΑ για την επόμενη πενταετία, όπου οι αποφάσεις για τα επιτόκια και την οικονομική πολιτική θα καθορίσουν την πορεία της χώρας εν μέσω διεθνούς αβεβαιότητας τόσο με τον πόλεμο των δασμών όσο και με τους πραγματικούς πολέμους στο πεδίο Ρωσία-Ουκρανία και Ισραήλ-Ιράν που εντείνουν τη γεωπολιτική αστάθεια.
