Ανάσα στις τσέπες 1,8 εκατομμυρίων ελεύθερων επαγγελμάτων, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών φέρνει σχέδιο της κυβέρνησης, που προβλέπει την αποσύνδεση των ασφαλιστικών εισφορών από τον πληθωρισμό και τη σύνδεσή τους με τις πραγματικές αυξήσεις μισθών, καθώς εξετάζεται η αποσύνδεση στον υπολογισμό της αύξησης των εισφορών των αυξήσεων στο Δημόσιο και τα ΝΠΔΔ.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, η υπουργός Εργασίας, Νίκη Κεραμέως, έχει εισηγηθεί στο υπουργείο Οικονομικών την υιοθέτηση νέου «Δείκτη Μεταβολής Μισθών», που υπολογίζεται από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) αποκλειστικά με βάση τα στοιχεία των αμοιβών του ιδιωτικού τομέα. Το νέο μοντέλο θα αντικαταστήσει από το 2026 τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (πληθωρισμό) ως σημείο αναφοράς για τις ετήσιες αυξήσεις εισφορών.
Η μη εξαίρεση των αυξήσεων στο Δημόσιο θα εκτόξευε παραπάνω τις εισφορές, καθώς μόνο για τα έτη 2024 και 25 οι αυξήσεις ξεπερνούν το 14%. Με βάση το σχέδιο, η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) δημιουργεί έναν νέο «Δείκτη Μεταβολής Μισθών», που βασίζεται αποκλειστικά στα στοιχεία του ιδιωτικού τομέα και θα αντικαταστήσει τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (πληθωρισμό) ως σημείο αναφοράς για την αναπροσαρμογή.
Η αλλαγή θα επηρεάσει άμεσα περίπου 1.800.000 μη μισθωτούς, ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες, οι οποίοι μέχρι σήμερα έβλεπαν τις εισφορές τους να αυξάνονταν ανάλογα με τον πληθωρισμό, ακόμη και σε περιόδους που τα εισοδήματα τους παρέμεναν στάσιμα. Το νέο σύστημα στοχεύει σε μια πιο δικαιότερη σύνδεση με την πραγματική πορεία των αμοιβών και κατ’ επέκταση δημιουργεί προϋποθέσεις αύξησης των συντάξεων.
Η κ. Κεραμέως θεωρεί ότι η αύξηση των εισφορών στους μη μισθωτούς θα πρέπει να αποσυνδεθεί από την πορεία των μισθών στον δημόσιο τομέα, καθώς αυτοί δεν συνδέονται πάντα με την πορεία της πραγματικής οικονομίας.
Για τον λόγο αυτόν, έχει ζητηθεί από την ΕΛΣΤΑΤ η δημιουργία ενός ξεχωριστού δείκτη αναπροσαρμογής μισθών, μόνο του ιδιωτικού τομέα, ώστε οι αλλαγές από το 2025 στις εισφορές των επαγγελματιών να γίνονται με βάση αυτόν. Κάτι που αποτελεί, άλλωστε, και αίτημα των εκπροσώπων των μη μισθωτών.
Έτσι, οι εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών, των αυτοαπασχολουμένων και των αγροτών, αντί να αυξάνονται κάθε χρόνο κατά το ποσοστό αύξησης του πληθωρισμού του προηγούμενου έτους, από το 2025 και εφεξής θα συνδεθούν με τις αυξήσεις των μισθών αποκλειστικά του ιδιωτικού τομέα του προηγούμενου έτους. Αυτό στην πράξη σημαίνει πως, εάν, για παράδειγμα, οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα αυξηθούν κατά μέσο όρο σε ποσοστό 3% με 3,5% για το 2024, τότε θα αυξηθούν κατά 3-3,5% και οι εισφορές των επαγγελματιών για το 2025. Με το νέο σύστημα εκτιμάται ότι θα προκύψουν μεγαλύτερες αυξήσεις εισφορών αν οι μισθοί αυξάνονται πιο πάνω από τον πληθωρισμό.
Το νέο σύστημα καθορισμού των εισφορών θα εφαρμοστεί βάσει της ήδη ψηφισμένης διάταξης του νόμου Κατρούγκαλου (ν.4387/2015), όπως αναπροσαρμόστηκε το 2020 (ν.4670/2020) που καθιερώνει την αναπροσαρμογή των ασφαλιστικών εισφορών σε μη μισθωτούς με βάση έναν νέο Δείκτη, τον Δείκτη Μεταβολής Μισθών. Πρόκειται για τον ίδιο δείκτη που αναμένεται να σχεδιάσει η Στατιστική Αρχή, προκειμένου να αναπροσαρμόζονται σε ετήσια βάση οι συντάξιμες αποδοχές των ασφαλισμένων.
Να σημειωθεί ότι, του χρόνου, αναμένεται ανάσα σε περισσότερες από μισό εκατομμύριο επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα, μέσω και της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών κατά μισή ποσοστιαία μονάδα από την 1η Ιανουαρίου του 2025.
Βάσει του σχεδιασμού, οι συνολικές εισφορές, εργοδότη και εργαζόμενου στον ιδιωτικό τομέα θα διαμορφωθούν στο 35,66% του εκάστοτε μισθού, από 36,16% που είναι σήμερα, και θα απομένει ένα 0,5 της μονάδας, το οποίο βάσει του σχεδιασμού, θα μειωθεί εντός του 2027.
Αν και δεν έχει αποφασιστεί ακόμη, στο οικονομικό επιτελείο εξετάζεται ως ιδιαίτερα ισχυρό το ενδεχόμενο η πρώτη μείωση, κατά 0,5 της μονάδας, να γίνει αποκλειστικά στις εισφορές που καταβάλλουν οι εργοδότες, προκειμένου από 22,29% που είναι σήμερα, να διαμορφωθούν σε 21,79% το 2025, ενώ ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο περαιτέρω μείωσης μίας ποσοστιαίας μονάδας.
