Το «πράσινο φως» για μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά μισή ή μία μονάδα, αλλά και για αύξηση των δόσεων (έως 120) οφειλετών προς τον ΕΦΚΑ ανάβει η αύξηση κατά 100% του πλεονάσματος που παρουσιάζει ο ασφαλιστικός φορέας κατά το 1ο εξάμηνο του έτους.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον προϋπολογισμό των ασφαλιστικών ταμείων για το πρώτο εξάμηνο του 2025, όπως παρουσιάζεται στην έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, υπάρχει πλεόνασμα 470 εκατ. ευρώ, μεγαλύτερο σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024, η οποία εμφάνιζε πλεόνασμα 230 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα, τα έσοδα είναι αυξημένα σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2024 κατά 735 εκατ. ευρώ και οι δαπάνες αυξημένες κατά 494 εκατ. ευρώ. Η συγκεκριμένη αύξηση προέρχεται κυρίως από τις εισφορές και τις ρυθμίσεις οφειλών, οι οποίες άγγιξαν τα 10,306 δισ. ευρώ κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025, έναντι 10,006 δισ. ευρώ την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους.
Το γεγονός αυτό έχει ρίξει στο τραπέζι των συζητήσεων την περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, που βοηθάει στη μείωση της ανεργίας, όπως έδειξαν και τα χθεσινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, σύμφωνα με τα οποία το πρώτο επτάμηνο του 2025 η αύξηση της απασχόλησης κατέγραψε ιστορικό ρεκόρ, με +319,843 νέες θέσεις εργασίας, την υψηλότερη επίδοση όλων των εποχών στο ισοζύγιο προσλήψεων-αποχωρήσεων.
Η κυβέρνηση και η αρμόδια υπουργός, Νίκη Κεραμέως, εξετάζουν το ενδεχόμενο να φέρουν έναν χρόνο νωρίτερα τη νέα μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, που θα είναι τουλάχιστον κατά μισή μονάδα και θα ελαφρύνει περαιτέρω το μη μισθολογικό κόστος των επιχειρήσεων.
Εντός 2026 η μείωση ασφαλιστικών εισφορών – Τα δύο σενάρια
Σύμφωνα με πληροφορίες, η νέα μείωση των ασφαλιστικών εισφορών εξετάζεται να έρθει εντός του 2026 και να προέλθει από τον κλάδο ασθενείας, αν αποφασιστεί να είναι μισή μονάδα (0,5%). Αν επιλεγεί το σενάριο του 1%, τότε θα υπάρξει συνδυασμός μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών από ΕΟΠΥΥ και από κλάδους της ΔΥΠΑ, όπως για παράδειγμα οι εργοδοτικές εισφορές από τον κλάδο κατάρτισης. Προσοχή! Δεν θα πειραχτούν σε κάθε περίπτωση οι αμιγώς συνταξιοδοτικές ασφαλιστικές εισφορές (κύριας και επικουρικής ασφάλισης) και ενδεχομένως ούτε η εργοδοτική εισφορά υπέρ του κλάδου ανεργίας (1,20%).
Το κόστος από τη μείωση των εισφορών κατά μισή μονάδα εκτιμάται περίπου στα 200 εκατ. ευρώ, ενώ για τη μία μονάδα η απώλεια εσόδων που θα πρέπει να καλύψει ο Προϋπολογισμός θα είναι περίπου στα 450 εκατ. ευρώ.
Ήδη από την αύξηση στον κατώτατο μισθό, ο ΕΦΚΑ αναμένει και ανάλογη αύξηση εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές. Σύμφωνα με τον ΕΦΚΑ, για κάθε ποσοστιαία μονάδα (1%) αύξησης του κατώτατου μισθού, οι ασφαλιστέες αποδοχές αυξάνονται, κατά προσέγγιση, κατά 140 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση.
Στο τραπέζι νέες ρυθμίσεις οφειλών προς τον ΕΦΚΑ
Ταυτόχρονα, βρίσκεται ήδη υπό συζήτηση στο οικονομικό επιτελείο η δημιουργία ενός νέου πλαισίου ρυθμίσεων για τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς τον ΕΦΚΑ, μετά και τις έντονες πιέσεις που ασκούν οι εργοδοτικές οργανώσεις, κυρίως των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Το βασικό μέτρο που εξετάζεται είναι η επέκταση των δόσεων σε 48 και 72, ενώ στο τραπέζι βρίσκεται και η επανενεργοποίηση των 120 δόσεων για όσους είχαν ενταχθεί σε προηγούμενες ρυθμίσεις, αλλά δεν κατάφεραν να τις τηρήσουν. Για την επανένταξη θα απαιτείται προκαταβολή τριών δόσεων. Το μέτρο αναμένεται να στοχεύει κυρίως σε περίπου 500.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες με χρέη έως 10.000 ευρώ προς τον ΕΦΚΑ. Το νέο πλαίσιο εξετάζεται να προβλέπει τα ακόλουθα:
- Μέχρι 120 δόσεις για χρέη έως 10.000 ευρώ
- Μέχρι 72 δόσεις για οφειλές από 10.000 έως 15.000 ευρώ.
- Θα προβλέπεται ως βασική προϋπόθεση η εφάπαξ καταβολή του 10% των χαμένων δόσεων, προκειμένου να ενεργοποιηθεί εκ νέου το δικαίωμα ρύθμισης.
Πότε θα γίνει ο διεθνής διαγωνισμός για τη συμμετοχή ιδιωτών στην είσπραξη οφειλών
Επίσης, μέσα στον μήνα αναμένεται να προκηρυχθεί ο διεθνής διαγωνισμός για την ένταξη ιδιωτικών εταιρειών στην αποπληρωμή των οφειλών προς τον e-ΕΦΚΑ. Ειδικότερα, οι ιδιωτικές εταιρείες θα στηρίξουν την ενίσχυση της εισπραξιμότητας των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών, οι οποίες αγγίζουν τα 52 δισ. ευρώ. Το νέο σχήμα θα προβλέπει τη σύμπραξη με ιδιώτες συμβούλους ή κοινοπραξίες εταιρειών, που θα έχουν υποστηρικτικό ρόλο προς τον ΕΦΚΑ και το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ), με αρμοδιότητα την πρόταση στοχευμένων, εξατομικευμένων ρυθμίσεων χρεών, ανάλογα με το προφίλ του οφειλέτη.
Όπως δείχνουν τα στοιχεία του 2ου τριμήνου του ΚΕΑΟ, η ρύθμιση χρεών που ισχύει σήμερα για 12 ή 24 δόσεις είναι περιορισμένης έκτασης σε ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες, οι οποίοι παρ’ ότι έχουν μικρές οφειλές έως 30.000 ευρώ, δεν μπορούν να κάνουν χρήση της ευεργετικής ρύθμισης.
Ρυθμίσεις με βάση το προφίλ του οφειλέτη
Σημειώνεται ότι μεγάλο εμπόδιο στην όλη διαδικασία συνιστά η διασταύρωση των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη με τις τράπεζες, καθώς η σχετική διάταξη για τις καταθέσεις του ασφαλισμένου ορίζει ρητά πως δεν πρέπει να υπερβαίνουν τις 12.000 ευρώ. Την υποβολή των αιτήσεων δυσχεραίνει και η άρση του τραπεζικού απορρήτου.
Για την υπαγωγή στη ρύθμιση ο ασφαλισμένος πρέπει να πληροί τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
- Οι οφειλές να μην υπερβαίνουν τις 30.000 ευρώ και ειδικά προς τον π. ΟΓΑ τις 10.000 ευρώ. Το τμήμα των οφειλών πάνω από αυτά τα όρια μπορεί να εξοφληθεί εφάπαξ για να ενταχθεί στη ρύθμιση.
- Να έχει συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας του ή, εφόσον έχει χρόνο ασφάλισης (πραγματικό, πλασματικό, προαιρετικής ασφάλισης) τουλάχιστον 40 ετών, το 62ο έτος της ηλικίας του.
- Να έχει εξοφλήσει τις εισφορές που αντιστοιχούν σε χρόνο ασφάλισης τουλάχιστον 20 ετών ή 6.000 ημερών ασφάλισης ανεξάρτητα από τον πρώην φορέα απονομής της σύνταξης και οι τραπεζικές καταθέσεις του να μην ξεπερνούν το ποσό των 12.000 ευρώ γενικά ή το ποσό των 6.000 ευρώ, αν είναι οφειλέτης αποκλειστικά προς τον π. ΟΓΑ.
