Από 890 ως 1.895 ευρώ θα κινηθούν οι συντάξεις στις έξι κατηγορίες ασφάλισης των ελεύθερων επαγγελματιών, οι οποίοι για να πετύχουν καλύτερη σύνταξη δεν θα πρέπει να παραμείνουν εσαεί στην 1η ασφαλιστική κλίμακα, αλλά να επιλέξουν έναν συνδυασμό είτε με πλασματικά έτη είτε με μεγαλύτερες εισφορές.
Είναι γνωστό ότι μόλις 2 στους 10 ασφαλισμένους αλλάζουν ασφαλιστική κατηγορία, μια επιλογή που γίνεται κάθε χρόνο τον Ιανουάριο. Σύμφωνα με τον εργατολόγο Δημήτρη Μπούρλο, η αλλαγή αυτή επηρεάζει σαφώς το ύψος της σύνταξης που θα λάβουν όταν συμπληρώνουν τις σχετικές προϋποθέσεις.
Ο κ. Μπούρλος υπολόγισε διάφορα σενάρια, προκειμένου όσοι τα επιλέξουν να τύχουν καλύτερης σύνταξης, σημειώνοντας ωστόσο ότι είναι λάθος -επιθυμώντας να οδηγηθούμε σε υψηλότερη σύνταξη- να επιλέγουμε υψηλή κατηγορία χωρίς αντίστοιχη οικονομική δυνατότητα, γιατί κάτι τέτοιο θα καταλήξει σε συσσώρευση οφειλών, που θα αποτελούν τροχοπέδη σε αυτήν καθ’ αυτήν τη συνταξιοδότησή μας.
Στις περιπτώσεις που ο συνταξιούχος είναι και εργαζόμενος, με την αίτηση συνταξιοδότησης η εισφορά ανά μήνα (κλάδου κύριας σύνταξης) προσαυξάνεται με πόρο 50% ή (κλάδου κύριας σύνταξης και επικούρησης) με πόρο 40% αντίστοιχα.
Σημειώνεται ότι η υψηλή ασφαλιστική κατηγορία πέραν της επιβάρυνσης αντίστοιχα με υψηλότερο πόρο έχει περιορισμένη ανταπόδοση, όταν ο απασχολούμενος συνταξιούχος διακόψει την απασχόληση και ζητήσει την προσαύξηση της σύνταξης με τον χρόνο ασφάλισης μετά τη συνταξιοδότηση. Πέραν αυτού, ο μη ανταποδοτικός πόρος δεν έχει καμία απολύτως ανταπόδοση στη σύνταξη.
Η σύνταξη υπολογίζεται με τον μέσο όρο των εισφορών (που μετατρέπονται σε αποδοχές) από το 2002 μέχρι τη συνταξιοδότηση. Όταν, επομένως, ο υπολειπόμενος για συνταξιοδότηση χρόνος ασφάλισης είναι περιορισμένος, η αλλαγή (υψηλότερη ή χαμηλότερη ασφαλιστική κατηγορία) πολύ λίγο επηρεάζει το ύψος της σύνταξης.
Αναγνώριση πλασματικών χρόνων για σύνταξη
Αξιοσημείωτο είναι ότι με την αναγνώριση πλασματικών ετών, πολλοί ελεύθεροι επαγγελματίες πηγαίνουν σε χαμηλότερη κλίμακα, ώστε να μειώσουν το κόστος εξαγοράς. Για παράδειγμα, ασφαλισμένος του ΟΑΕΕ (ΤΕΒΕ), ο οποίος έχει ήδη ασφαλιστεί για 35 έτη (1/91 – 12/25) και θέλει να συνεχίσει για 5 έτη ακόμη, ώστε να συνταξιοδοτηθεί με 40 έτη ασφάλισης. Υποθετικά λαμβάνουμε υπ’ όψιν ότι έχουν καταβληθεί εισφορές για το χρονικό διάστημα 2002 έως 31-12-2016 σε υποχρεωτικές κλίμακες και ελάχιστη εισφορά βάσει εισοδήματος για τα έτη 2017-2019 και στην 1η Α.Κ. από 2020 έως 2025. Αν προστεθούν 5 έτη επιπλέον από 1-1-2026 στην 1η, 3η ή 6η κατηγορία, το ποσό σύνταξης διαμορφώνεται για την 1η κατηγορία στα 1.089,40 ευρώ, από τα 890 ευρώ, στην 3η στα 1.130,00 ευρώ και στην 6η στα 1.187,00 ευρώ.
Επομένως, το σημαντικό είναι να μην επιλέξει κανείς την πρόωρη συνταξιοδότηση, που οδηγεί σε μειωμένη παροχή. Εκτιμάται ότι, κατά μέσο όρο, όσοι βγαίνουν με πρόωρη συνταξιοδότηση λαμβάνουν χαμηλότερη σύνταξη κατά τουλάχιστον 30%. Εάν, λοιπόν, επιθυμεί κάποιος να λάβει σύνταξη αυξημένη κατά τουλάχιστον 140 με 150 ευρώ, δεν πρέπει -εφόσον μπορεί- να κάνει χρήση της δυνατότητας για πρόωρη συνταξιοδότηση.
Τα δύο επόμενα «κλειδιά» είναι το ύψος του μισθού και τα έτη ασφάλισης, τα οποία λειτουργούν συνδυαστικά. Επηρεάζονται, βέβαια, και από το ισχύον ασφαλιστικό σύστημα, που ορίζει υψηλή Εθνική Σύνταξη, ενιαία για όλους τους ασφαλισμένους, και ποσοστά αναπλήρωσης, τα οποία λειτουργούν στο πλαίσιο του αναδιανεμητικού συστήματος.
Πίνακας: Οι συντάξεις που δίνει το κάθε κλιμάκιο ασφάλισης με 40 έτη
1η κατηγορία με τα 40 έτη ασφάλισης 890,00 ευρώ
2η 978,00 ευρώ
3η 1.123,00 ευρώ
4η 1.300,00 ευρώ
5η 1.515,00 ευρώ
6η 1.895,00 ευρώ
(Υπολογισμός χωρίς ετήσια μεταβολή)
Πίνακας: Εισφορές στην 6η κλίμακα με αναγνώριση 5 πλασματικών ετών σε κατώτερες κατηγορίες
Κατηγορία Ποσό Σύνταξης
6η 1.466,00 ευρώ
5η 1.400,00 ευρώ
4η 1.364,00 ευρώ
3η 1.333,00 ευρώ
2η 1.312,00 ευρώ
1η 1.293,00 ευρώ.
