Την άνοιξη αναμένεται να ξεκινήσει από την ομάδα που θα συσταθεί για τον σκοπό αυτόν η ειδική μελέτη για τη μείωση της Ειδικής Εισφοράς Αλληλεγγύης (ΕΑΣ), με αύξηση του πλαφόν πάνω από το οποίο θα κρατείται η εισφορά, αλλά και ελάφρυνση των χαμηλών συντάξεων.
Η υπουργός Εργασίας, Δόμνα Μιχαηλίδου, μίλησε για ένα «δικαιότερο» σύστημα με «ελάφρυνση» στις χαμηλές συντάξεις, με κύριο σκοπό την αύξηση του πλαφόν πάνω από το οποίο θα ξεκινά η παρακράτηση, με τα ίδια ποσοστά, αλλά με διαφορετικό υπολογισμό.
Αυτό καλείται να κάνει η επιτροπή, ώστε αφενός μεν να αλλάξει το σύστημα και να γίνει δικαιότερο, αφετέρου δε να μην απεμποληθεί το οικονομικό σκέλος που αφορά τον «κουμπαρά» της αλληλεγγύης γενεών.
Σύμφωνα με τα σενάρια που έχουν κλειδώσει, θα διατηρηθεί το υπάρχον σύστημα με τα οχτώ κλιμάκια, αλλά με θέσπιση των κρατήσεων επί της διαφοράς του κάθε κλιμακίου σε κρατήσεις όχι στο σύνολο, αλλά στο μέρος που υπερβαίνει το πλαφόν.
Έτσι, το ποσό πάνω από το οποίο θα υπάρχει η παρακράτηση θα είναι τα 1.500,01 αντί 1.400 ευρώ και η παρακράτηση μέχρι τα 1.700 ευρώ θα γίνεται στη διαφορά 1.700-1500=200 ευρώ, στο οποίο θα παρακρατείται το 3%, που σημαίνει ότι κάποιος με 1.700 ευρώ σύνταξη θα χάνει τον χρόνο 72 ευρώ, αντί 630 ευρώ.
Αντίστοιχη θα είναι και η αλλαγή του μηχανισμού κρατήσεων και στις επικουρικές συντάξεις με την ίδια φιλοσοφία που θα διέπει τις κύριες, δηλαδή με αντικατάσταση της κράτησης επί όλης της σύνταξης σε κράτηση επί της διαφοράς σύνταξης της κάθε κλίμακας.
Ο ΕΦΚΑ εισπράττει κάθε μήνα περίπου 25 εκατ. ευρώ από τις κρατήσεις ΕΑΣ στις κύριες συντάξεις. Μια πρώτη «άσκηση» που έκαναν αρμόδια στελέχη του ταμείου με μείωση της Εισφοράς Αλληλεγγύης οδήγησε τις εισπράξεις στα 10 εκατ. ευρώ.
Άμεσα ωφελημένοι θα είναι οι 600.000 νέοι συνταξιούχοι με μεικτές κύριες συντάξεις πάνω από 1.400 ευρώ.
Σύμφωνα με το ΕΝΥΠΕΚ, η συγκεκριμένη εισφορά-φόρος είχε κριθεί από την Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου αντισυνταγματική με τις αποφάσεις 244/2017 και 504/2021, ενώ, με νεότερη απόφασή της 1477/2021, την έκρινε συνταγματική από 1-1-2019. Την ίδια στάση τήρησε άλλωστε και το ΣτΕ, που με αποφάσεις της Ολομελείας του έκρινε την περικοπή υπέρ ΕΑΣ σε κύριες και επικουρικές συντάξεις ως συνταγματικά συμβατή.
Η Ειδική Εισφορά Αλληλεγγύης επιβάλλεται σε 400.000 συνταξιούχους που προέρχονται από το Δημόσιο, το πρώην ΙΚΑ, τα Ταμεία ΔΕΚΟ και Τραπεζών, το πρώην ΕΤΑΑ (αυτοαπασχολούμενοι) και το ΝΑΤ. Αφορά όσους έχουν κύρια σύνταξη ή άθροισμα κύριων συντάξεων μεγαλύτερο των 1.400 ευρώ. Ξεκινάει από 3% η πρώτη κλίμακα για ποσά 1.400 έως 1.700 ευρώ. Διπλασιάζεται στο 6% για συντάξεις 1.701 έως 2.000 ευρώ και φτάνει στο 7% για μηνιαίο εισόδημα 2.001 έως 2.300 ευρώ. Για ποσά συντάξεων 2.301 έως 2.600 ευρώ η ΕΑΣ είναι στο 9% και ανέρχεται σε 10% για ποσά 2.601 έως 2.900 ευρώ. Φτάνει στο 12% για ποσά 2.901 έως 3.200 ευρώ και εν συνεχεία είναι 13% για ποσά 3.201 έως 3.500 ευρώ και στο ανώτερο επίπεδο είναι 14% για συντάξεις μεγαλύτερες από 3.501 ευρώ.
Το δεύτερο σενάριο προβλέπει αναλογικότερο τρόπο μετάβασης από κλιμάκιο σε κλιμάκιο, ώστε η περικοπή να είναι πιο ομαλή και πιο δίκαιη. Ειδικότερα, οι νέοι συντελεστές ΕΑΣ, τους οποίους προβλέπει το εν λόγω σενάριο για τα πρώτα 4 κλιμάκια, είναι οι εξής:
- 500,01-1.700 ευρώ: 3%
- 701-2.000ευρώ: 4% (από 6% σήμερα)
- 001-2.300 ευρώ: 5% (από 7%)
- 301-2.600 ευρώ: 6% (από 9%).
