Μεγάλος ντόρος γίνεται τελευταία για τα ψηφιακά νομίσματα που θα δημιουργήσουν οι κεντρικές τράπεζες ως απάντηση στη μεγάλη ανάπτυξη που εμφανίζει η αγορά των κρυπτονομισμάτων.
Τα Central Bank Digital Currencies ή CBDCs είναι ψηφιακά νομίσματα που εκδίδονται από κεντρικές τράπεζες και έχουν στόχο να δώσουν μία ακόμη εναλλακτική μορφή κατοχής χρήματος στους πολίτες. Ο βασικότερος λόγος που οι κεντρικές τράπεζες προχωρούν στη δημιουργία CBDCs είναι ότι μέσω αυτών μπορεί να ενισχυθεί σημαντικά και σε παγκόσμιο επίπεδο η οικονομική ένταξη, να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα των πληρωμών αλλά και η ασφάλεια. Ταυτόχρονα, έρχονται να καλύψουν την ανάγκη των πολιτών για ψηφιακές συναλλαγές.
Τον περασμένο Μάρτιο, η Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε ότι η ΕΚΤ μπορεί να έχει το δικό της ψηφιακό ευρώ μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια, ενώ τον Μάιο η Τράπεζα της Αγγλίας έκανε λόγο για το δικό της ψηφιακό νόμισμα, το «britcoin». Άλλες κεντρικές τράπεζες όπως η Riskbank της Σουηδίας, η Swiss National Bank της Ελβετίας, η Shinhan Bank της Νότιας Κορέας, η People’s Bank of China και οι κεντρικές τράπεζες της Νορβηγίας και της Ρωσίας, προχωρούν στην υλοποίηση των δικών τους ψηφιακών project.
Το πρώτο CBDC στον κόσμο παρουσιάστηκε από τις Μπαχάμες τον Φεβρουάριο του 2021, ενώ και η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ εξετάζει τα υπέρ και τα κατά ενός ψηφιακού δολαρίου.
Είναι σημαντικό να γίνουν τα όποια βήματα με προσοχή αλλά όχι με προκατάληψη. Τον περασμένο Ιανουάριο η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών έδωσε στη δημοσιότητα τα ευρήματα μίας παγκόσμιας έρευνας σε 65 κεντρικές τράπεζες σχετικά με τις εξελίξεις στο πεδίο των CBDCs. Σύμφωνα με αυτά, σε ποσοστό 86% οι κεντρικές τράπεζες ασχολούνται ενεργά με τη δημιουργία κάποιας μορφής ψηφιακού νομίσματος. Πολλές από αυτές βρίσκονται σε πιο προχωρημένη φάση, καθώς το 60% έχει περάσει το στάδιο της έρευνας και βρίσκεται στο στάδιο του proof of concept, ενώ το 14% προχωρά σε πιλοτικά πειράματα.
Στον αντίποδα, το ΔΝΤ εξέτασε το νομικό πλαίσιο των κεντρικών τραπεζών 174 χωρών και εκτίμησε ότι περίπου το 80% αυτών είτε δεν μπορεί να εκδώσει ψηφιακό νόμισμα βάσει του υφιστάμενου κανονιστικού πλαισίου είτε το νομικό πλαίσιο είναι ασαφές.
Πρόσφατα, η Wall Street Journal δημοσίευσε ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο που κατέληγε στο συμπέρασμα ότι τα CBDCs θα επηρεάσουν αρνητικά τα επιτόκια, δίνοντας στις κεντρικές τράπεζες ένα πολύ σημαντικό εργαλείο για την εφαρμογή της νομισματικής πολιτικής. Ο αρθρογράφος James Mackintosh υποστήριξε ότι η διαφορά μεταξύ ενός CBDC και των μετρητών θα φανεί αν τα επιτόκια πέσουν κάτω από το μηδέν. Οι πολίτες θα ήταν περισσότερο διατεθειμένοι να έχουν στην κατοχή τους μετρητά και να μην κερδίζουν τίποτα σε επιτόκιο, παρά να χάσουν χρήματα από το ψηφιακό δολάριο της κεντρικής τράπεζας.
Αυτό συνεπάγεται ότι η κεντρική τράπεζα θα μπορεί να εκμεταλλευτεί περισσότερο τα επιτόκια αν εκδίδει ψηφιακά δολάρια, αφού οι πολίτες δεν θα μπορούν να τα φυλάσσουν κάτω από το στρώμα. Αν επιβεβαιωθεί ο Mackintosh, οι κεντρικές τράπεζες θα αποκτήσουν στο μέλλον πολύ μεγαλύτερη ελευθερία σε ό,τι αφορά τα επιτόκια.
Τον Οκτώβριο του 2020, ο Fabio Panetta, Μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ, ανέφερε σε άρθρο του ότι η πολιτική των αρνητικών επιτοκίων δεν συνάδει με την απεριόριστη προσφορά ενός ψηφιακού νομίσματος που θα έχει τα χαρακτηριστικά των μετρητών. Τέλος, ο επικεφαλής του hub καινοτομίας της BIS, Benoit Coeure, δήλωσε στην αμερικανική εφημερίδα ότι οι κεντρικές τράπεζες θέλουν να διασφαλίσουν ότι τα ψηφιακά νομίσματα που θα εκδώσουν δεν θα είναι εργαλείο εφαρμογής της νομισματικής πολιτικής.
