Τα πέντε από τα επτά παραπτώματα για τα οποία καταδικάστηκε ο 31χρόνος Σαμ Μπάνκμαν – Φράιντ προβλέπουν καθένα 20ετή ποινή κάθειρξης και η ετυμηγορία των 12 ενόρκων εκδόθηκε μέσα σε λιγότερο από πέντε ώρες. Για την πρόσφατη καταδίκη της 39χρόνης Ελίζαμπεθ Χολμς, ιδρύτριας της Theranos, χρειάστηκε κάτι παραπάνω από μια εβδομάδα σε μια ακόμη πολύκροτη δίκη που συνεπήρε τις ΗΠΑ και τον υπόλοιπο κόσμο.
Όμως, τα στοιχεία ήταν συντριπτικά εις βάρος του Μπάνκμαν-Φράιντ και έτσι χρεώνεται μια από τις μεγαλύτερες χρηματοοικονομικές απάτες στην ιστορία των ΗΠΑ, εκμεταλλευόμενος προς όφελός του δισεκατομμύρια από τα χρήματα πελατών της FTX.com, του ανταλλακτηρίου κρυπτονομισμάτων που ίδρυσε το 2019 και έπειτα μια τετραετία οδήγησε στον αφανισμό του.
Εάν υπήρχαν αμφιβολίες και ερωτήματα για την ανάγκη μιας στενότερης και αυστηρότερης εποπτείας της αχανούς αγοράς των κρυπτονομισμάτων, η συνταρακτική καταδίκη του Μπάνκμαμ-Φράιντ, γνωστού διεθνώς με τα αρχικά του «SBF», καταδεικνύει την απόλυτη ανάγκη για τη λήψη άμεσων μέτρων. Ακόμη και οι υπέρμαχοι των κρυπτονομισμάτων υποστήριξαν στο Bloomberg πως η δίκη του SBF θέτει ένα τέλος στις ριψοκίνδυνες και λανθασμένες πρακτικές, και ανοίγει το δρόμο σε ένα πιο ελεγχόμενο πλαίσιο. Όσοι τηρούν μια πιο κριτική στάση απέναντι στο ψηφιακό χρήμα μιλούν για έναν κλάδο που προσελκύει εγκληματίες, χάκερς και κράτη που λειτουργούν στο περιθώριο της διεθνούς κοινότητας.
Το ζήτημα που ανακύπτει με την FTX.com και την επενδυτική του εταιρεία Alameda Research που λειτουργούσε ως προσωπικός «κουμπαράς» του SBF δεν είναι αποκλειστικά το μέγεθος της απάτης, αν και τα εξαφανισμένα κεφάλαια που ανήκαν σε πελάτες και επενδυτές υπολογίζονται σε 10 δισ. δολάρια. Έχουν υπάρξει μεγάλες απάτες και στο παρελθόν σαν το «σχήμα Πόντσι» που είχε ενορχηστρώσει και διοικούσε ο Μπέρνι Μάντοφ επί 17ετίας, υπεξαιρώντας πάνω από 19 δισ. δολάρια από 40.000 επενδυτές. Τη λίστα με τα μεγαλύτερα σκάνδαλα του χρηματοοικονομικού «κοσμούν» οι Wirecard, Wells Fargo και Enron.
Όμως, όπως επισημαίνει ο Ρόμπερτ Πρέντις, καθηγητής επιχειρηματικής ηθικής στο Πανεπιστήμιο του Τέξας και δημιουργός του blog «ethicsunwrapped.utexas.edu», οι δυο εταιρείες του Μπάνκμαν -Φράιντ, FTX.com και Alameda Research, στερούνταν βασικές δομές και χαρακτηριστικά. Δεν υπήρχε οργανόγραμμα. Δεν είχαν διοριστεί οικονομικοί διευθυντές. Δεν συντελούνταν εσωτερικοί έλεγχοι, ούτε έλεγχοι ορκωτών λογιστών. Ανύπαρκτο ήταν, επίσης, ένα τμήμα διαχείρισης ανθρωπίνου δυναμικού.
Ο διαχειριστής της FTX.com που διορίστηκε από το πτωχευτικό δικαστήριο είχε δηλώσει ότι δεν έχει υπάρξει ποτέ ξανά μια τόσο μεγάλη απουσία ελέγχων και αξιόπιστων οικονομικών στοιχείων. Τα ψεύδη ήταν τερατώδη. Ο SBF υποστήριζε πως οι FTX.com και Alameda Research ήταν ανεξάρτητες οντότητες όταν στην πραγματικότητα λειτουργούσαν ως συγκοινωνούντα δοχεία, με την αφαίμαξη κεφαλαίων από τη μια για να χρηματοδοτείται αδρά η άλλη.
Όλες οι παραπάνω παραλείψεις κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την αγορά κρυπτονομισμάτων, η οποία στηρίζεται στη φιλοσοφία του αποκεντρωμένου χρήματος και της υπέρβασης των συνόρων. Το Bitcoin, ο ισχυρότερος παίκτης στον κόσμο του ψηφιακού χρήματος, και τα υπόλοιπα κρυπτονομίσματα μπορεί να ανέκοψαν την πτώση τους μετά την αναγγελία της ετυμηγορίας του SBF. Από την κατάρρευση της FTX.com, όμως, πέρσι τον Νοέμβριο το Bitcoin έχει καταγράψει άνοδο άνω του 50%, καταδεικνύοντας πως το ψηφιακό χρήμα μπορεί να επιβιώνει από τόσο μεγάλες καταιγίδες. Για να υπάρξει ομαλότητα σε αυτήν τη νέα εποχή του χρήματος, θα πρέπει να επιβληθούν κάποιες θεμελιώδεις και οικουμενικές αρχές του «παλαιού» επενδυτικού κόσμου.
