Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ διέψευσε ότι σχεδιάζει να αποπέμψει τον πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, Τζερόμ Πάουελ, αφού είχε διαρρεύσει στα μέσα ενημέρωσης ότι έθεσε αυτό το ενδεχόμενο σε κλειστή συνάντηση με Ρεπουμπλικανούς βουλευτές.
«Όχι, δεν σχεδιάζουμε να κάνουμε κάτι», δήλωσε ο Τραμπ στους δημοσιογράφους την Τετάρτη. Στη συνέχεια, πρόσθεσε: «Δεν αποκλείω τίποτα, αλλά το θεωρώ εξαιρετικά απίθανο, εκτός εάν υπάρξει περίπτωση απάτης».
Νωρίτερα την Τετάρτη, ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου, μιλώντας υπό καθεστώς ανωνυμίας, ανέφερε ότι αναμενόταν ο Τραμπ να κινηθεί σύντομα κατά του Πάουελ, μετά τη συνάντησή του με μέλη του Κογκρέσου στον Λευκό Οίκο για τη νομοθεσία σχετικά με τα κρυπτονομίσματα. Ορισμένοι βουλευτές αποχώρησαν από τη συνάντηση το βράδυ της Τρίτης με την εντύπωση ότι ο Τραμπ εξετάζει σοβαρά την αποπομπή του Πάουελ — και ο ίδιος ο πρόεδρος παραδέχθηκε ότι ζήτησε τη γνώμη των παριστάμενων για το αν θα έπρεπε να τον απομακρύνει.
Οι δηλώσεις του Τραμπ από το Οβάλ Γραφείο άφησαν ανοιχτό το ενδεχόμενο αποπομπής του Πάουελ «για σοβαρό λόγο». Ο πρόεδρος και οι σύμμαχοί του έχουν κατηγορήσει επανειλημμένα τον επικεφαλής της Fed για την απόφαση της τράπεζας να διατηρήσει αμετάβλητα τα επιτόκια, καθώς και για το κόστος της ανακαίνισης της έδρας της Ομοσπονδιακής Τράπεζας στην Ουάσιγκτον.
Το επεισόδιο αυτό αποτελεί το τελευταίο επεισόδιο σε μια μακρά ιστορία έντασης μεταξύ Τραμπ και Πάουελ. Ο πρόεδρος έχει στο παρελθόν απειλήσει με απόλυση τον Πάουελ λόγω της νομισματικής πολιτικής της Fed, χωρίς όμως να προχωρήσει.
Η κόντρα για την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας και οι αγορές
Πολλοί αναλυτές έχουν προειδοποιήσει ότι μια τέτοια ενέργεια θα προκαλούσε αναταραχή στις χρηματοπιστωτικές αγορές και θα οδηγούσε σε σοβαρή νομική σύγκρουση σχετικά με την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας. Ωστόσο, η αντίδραση την Τετάρτη ήταν περιορισμένη, μεταδίδει το Bloomberg.
Με την πρώτη διαρροή της πρόθεσης του προέδρου να προχωρήσει, σημειώθηκαν πτώσεις στις μετοχές, στο δολάριο και στις αποδόσεις βραχυπρόθεσμων ομολόγων, χωρίς όμως να παρατηρηθεί κάποια ριζική επανατιμολόγηση.
«Η αγορά δεν αντέδρασε τόσο άσχημα πριν ο Τραμπ διαψεύσει τις αναφορές», σημείωσε ο Ντέρεκ Τανγκ, οικονομολόγος της LH Meyer/Monetary Policy Analytics στην Ουάσιγκτον, σε σημείωμα προς πελάτες. «Αν επρόκειτο για “δοκιμαστικό μπαλόνι”, πέτυχε και ίσως ενθαρρύνει τον Τραμπ. Το παράθυρο του “αποδεκτού” έχει μετατοπιστεί — προς το χειρότερο».
Μπαράζ επιθέσεων Τραμπ στον Πάουελ για τα επιτόκια
Ο Τραμπ επιτίθεται συστηματικά στον Πάουελ, κατηγορώντας τον ότι καθυστερεί υπερβολικά στη μείωση των επιτοκίων. Έχει ζητήσει από τη Fed να μειώσει το βασικό της επιτόκιο —που σήμερα κυμαίνεται μεταξύ 4,25% και 4,5%— έως και 3 ποσοστιαίες μονάδες, ώστε να μειωθεί το κόστος δανεισμού του ομοσπονδιακού κράτους.
Την Τετάρτη, ο πρόεδρος αποκάλεσε εκ νέου τον Πάουελ «ανεγκέφαλο» και «υπερβολικά αργό» στις αποφάσεις του. Ο Τραμπ είχε διορίσει τον Πάουελ στη θέση του προέδρου της Fed το 2017, ενώ ο πρώην πρόεδρος Τζο Μπάιντεν τον επανδιόρισε το 2022. Η θητεία του λήγει τον Μάιο του 2026.
«Εξεπλάγην που διορίστηκε εξαρχής. Ειλικρινά εξεπλάγην που ο Μπάιντεν τον επανδιόρισε, αλλά το έκανε», σχολίασε ο Τραμπ.
Δύο πρόσωπα με γνώση της συνάντησης της Τρίτης το βράδυ ανέφεραν ότι ο Τραμπ είχε επιδείξει μια επιστολή που υποτίθεται ότι εξουσιοδοτούσε την αποπομπή του Πάουελ. Ωστόσο, ο πρόεδρος διέψευσε ότι συνέταξε ή επέδειξε τέτοιο έγγραφο. Δήλωσε πάντως ότι «σχεδόν όλοι» οι παριστάμενοι βουλευτές υποστήριξαν την ιδέα της απομάκρυνσης του προέδρου της Fed.
Η Ρεπουμπλικανή Άννα Πολίνα Λούνα, η οποία ήταν ανάμεσα στους διστακτικούς για το νομοσχέδιο περί κρυπτονομισμάτων, έγραψε στα κοινωνικά δίκτυα: «Άκουσα ότι ο Τζερόμ Πάουελ απολύεται! Από πολύ αξιόπιστη πηγή».
Επιθέσεις και για τις ανακαινίσεις στη Fed
Τις τελευταίες ημέρες, ο Τραμπ και οι σύμμαχοί του έχουν στοχοποιήσει το έργο ανακαίνισης της έδρας της Fed, υποστηρίζοντας ότι χαρακτηρίζεται από υπερβάσεις κόστους και είναι υπερβολικά πολυτελές για κυβερνητικό κτήριο.
Ο Πάουελ έχει χαρακτηρίσει ανακριβή τα δημοσιεύματα για το έργο. Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ζήτησε επισήμως από τον γενικό επιθεωρητή της Fed να εξετάσει τις δαπάνες της ανακαίνισης.
Η διαμάχη αυτή ενδέχεται να έχει νομική σημασία, αν ο Τραμπ αποφασίσει να κινηθεί κατά του Πάουελ. Ο νόμος απαγορεύει στον πρόεδρο των ΗΠΑ να απομακρύνει στελέχη της Fed χωρίς σοβαρό λόγο — διάταξη που ενισχύθηκε από απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου τον Μάιο, σχετικά με την προεδρική εξουσία έναντι ανεξάρτητων ομοσπονδιακών φορέων.
Ο Πάουελ έχει υποστηρίξει ότι ο πρόεδρος δεν έχει τη νομική εξουσία να αποπέμψει ή να υποβιβάσει ηγετικά στελέχη της Fed. Τον Απρίλιο είχε δηλώσει: «δεν μπορούμε να απομακρυνθούμε, εκτός αν υπάρχει σοβαρός λόγος».
Όταν ρωτήθηκε την Τρίτη αν το κόστος των ανακαινίσεων συνιστά λόγο αποπομπής, ο Τραμπ απάντησε: «Νομίζω ότι είναι, κατά κάποιον τρόπο».
Το επεισόδιο με τον Πάουελ εξελίσσεται την ώρα που ο Τραμπ προσπαθεί να περιορίσει εσωτερικές αντιδράσεις στο κίνημα Make America Great Again σχετικά με τον χειρισμό της υπόθεσης των απόρρητων αρχείων που συνδέονται με τον Τζέφρι Επστάιν. Από το Οβάλ Γραφείο την Τετάρτη, συνέχισε να δέχεται ερωτήσεις επί του θέματος.
