Εκτός από τα εκλεκτά υφάσματα που χρησιμοποιούν οι ιστορικοί οίκοι μόδας στην Ιταλία για να ολοκληρώσουν τα σχέδια τους, η αριστοτεχνία των ραφτών είναι ένα από κύρια χαρακτηριστικά που δικαιολογούν τις υψηλές τιμές των δημιουργιών τους. Αλλά αντί οι αμοιβές να ανταποκρίνονται στη δεξιοτεχνία αυτή, οι εισαγγελικές αρχές του Μιλάνου ανακαλύπτουν πως αρκετοί εργολάβοι που συνδέονται με πέντε γνωστές μάρκες ρούχων, όπως η Valentino και η Armani– επιβάλουν σκληρές συνθήκες εργασίας στο προσωπικό τους.
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του πρακτορείου Bloomberg, ο οίκος Loro Piana, το 80% του οποίου ελέγχεται από τον όμιλο LVMH Moet Hennessy Louis Vuitton, τέθηκε υπό την δικαστική εποπτεία για έναν χρόνο. Η παραγωγή των πλεκτών της συνδέθηκε με υπεργολάβους που απασχολούσαν παράνομους μετανάστες, οι οποίοι εργάζονταν 90 ώρες την εβδομάδα και κοιμόντουσαν δίπλα στις ραπτομηχανές, σύμφωνα με το Bloomberg.Είναι η τελευταία μιας σειράς υποθέσεων που επισκιάζουν τη φήμη του «Made In Italy».
Οι οίκοι μόδας τείνουν να αξιοποιούν ένα σύνθετο δίκτυο υπεργολάβων
Το μεγαλύτερο μέρος των προϊόντων μόδας στην Ιταλία διοχετεύεται στο εξωτερικό, αν και παράγεται εντός της χώρας. Καταγγελίες, όμως, εκ μέρους εργαζομένων αποκαλύπτουν ότι οι βάρδιες μπορεί να φτάνουν και τις 13 ώρες. Πολλές φορές, η εργασία είναι απλήρωτη και η μεταχείριση άθλια. Συστηματικές έφοδοι από την μονάδα πάταξης της εγκληματικότητας στην εργασία πραγματοποιούνται μεθοδικά την τελευταία διετία κατόπιν εντολής των αρμόδιων δικαστικών αρχών του Μιλάνου. Οι έρευνες εστίασαν σε εργαστήρια που βρίσκονται, κυρίως, στα περίχωρα της ιταλικής πόλης που θεωρείται μια από τις πρωτεύουσες της μόδας.
Παρά τη φήμη και το κύρος του «Made in Italy» έχουν ξεσπάσει, κατά καιρούς, σκάνδαλα που αφορούν μετανάστες εργαζόμενους, ιδιαίτερα από την Κίνα. Συχνά βρίσκονται στη χώρα χωρίς έγγραφα, γεγονός που τους καθιστά ευάλωτους σε απάνθρωπες συνθήκες εργασίας και χαμηλές αμοιβές. Υπάρχουν περιπτώσεις που έχουν πέσει θύματα εμπορίας ανθρώπων και αναγκάζονται να δουλεύουν για να ξεπληρώσουν «χρέη» στους διακινητές τους.
Έχουν εντοπιστεί περιπτώσεις όπου εργαζόμενοι, ακόμη και Ιταλοί, δουλεύουν από το σπίτι ή σε μικρά ανεπίσημα εργαστήρια με πολύ χαμηλές αμοιβές και χωρίς συμβάσεις. Οι Ιταλοί εργαζόμενοι δεν έχουν υποστεί εκμετάλλευση με την αυστηρή έννοια της «καταναγκαστικής εργασίας». Έρευνες, όπως αυτή των New York Times το 2018, έχουν αποκαλύψει, ωστόσο, περιπτώσεις Ιταλών που κατασκευάζουν ενδύματα πολυτελείας από τα σπίτια τους για τοπικά εργοστάσια, με αμοιβές τόσο χαμηλές όσο δυο ευρώ την ώρα και χωρίς συμβάσεις ή ασφάλιση.
Πολυτελείς μάρκες συστηματικά κλείνουν τα μάτια στην εκμετάλλευση εργασίας λόγω μιας μεγάλης αλυσίδας μεσαζόντων, αγνοώντας προειδοποιητικά σημάδια προς όφελος της ευκολίας και του κόστους, σύμφωνα με έρευνα του BoF (Business of Fashion). Αναλυτές τονίζουν πως οι παράνομες πρακτικές στην ιταλική μόδα αναδεικνύονται σε μια περίοδο που ο κλάδος της πολυτέλειας δέχεται πιέσεις από την πτώση των πωλήσεων και τη δασμολογική πολιτική του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ. Βέβαια, οι μέθοδοι αυτές για την περικοπή δαπανών είναι παράνομες ενώ ίσχυαν ακόμη και όταν οι συνθήκες ήταν ευνοϊκότερες για τον κλάδο.
Οι ιταλικές αρχές, σε συνεργασία με κλαδικούς οργανισμούς και συνδικάτα, έχουν αρχίσει να λαμβάνουν μέτρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος, όπως η δημιουργία κεντρικών βάσεων δεδομένων για την παρακολούθηση των προμηθευτών. Ένα από τα πρώτα σκάνδαλα που συσχετίστηκαν με τους οίκους μόδας της Ιταλίας ήταν προ 15ετίας η αποκάλυψη Κινέζων μεταναστών, οι οποίοι έμεναν και εργάζονταν κάτω από άθλιες συνθήκες σε φτηνές εγκαταστάσεις του Πράτο, μιας πόλης που ανήκει στην περιφέρεια της Τοσκάνης. Σήμερα, οι μονάδες μεταποίησης προϊόντων υψηλής ποιότητας διοικούνται από κλειστά, συνήθως οικογενειακά, δίκτυα. Έτσι είναι δύσκολο να κατοχυρώσει κανείς τη διαφάνεια και την εποπτεία της παραγωγικής διαδικασίας, σχολιάζει ο πρόεδρος της LVMH Italy, Τόνι Μπελόνι. Σε δελτίο Τύπου που εστάλη στο Bloomberg τονίζεται πως πραγματοποιούνται έλεγχοι αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν αδύναμοι κρίκοι στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Το Μιλάνο είναι το επίκεντρο της βιομηχανίας μόδας στην Ιταλία, φιλοξενώντας περίπου το ένα τέταρτο των 600.000 εργαζομένων στον κλάδο που απασχολούνται από 60.000 εταιρείες, σύμφωνα με την Camera Nazionale della Moda (Εθνική Ένωση Μόδας). Περίπου το 20% των 10.000 εργαστηρίων και εργοστασίων κλωστοϋφαντουργίας στην Λομβαρδία ανήκουν σε Κινέζους, σύμφωνα με το Εμπορικό Επιμελητήριο του Μιλάνου. Σκάνδαλα, όμως, έχουν ξεσπάσει και στη Νάπολη. Το Reuters είχε φέρει στη δημοσιότητα προ εξαετίας μια παράνομη μονάδα με 50 εργαζόμενους στη Νάπολη που κατασκεύαζε δερμάτινα είδη. Μεταξύ τους ήταν μια έγκυος γυναίκα και δυο έφηβοι.
