Οι κλιμακούμενες επιθέσεις του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ κατά της Ομοσπονδιακής Τράπεζας και προσωπικά κατά του Τζερόμ Πάουελ, έχουν αναστατώσει τις χρηματοπιστωτικές αγορές, με τους επενδυτές να ανησυχούν όλο και περισσότερο για τους κινδύνους που διατρέχει η ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας και η μακροπρόθεσμη ικανότητά της, αναφέρουν οι Financial Times.
Το αμερικανικό δολάριο, που αποτελεί δείκτη της υγείας της μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου, υποχώρησε κατά 1,2% έναντι ενός καλαθιού ομολόγων την Τετάρτη, αμέσως μετά την δημοσίευση αναφορών ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ είχε ρωτήσει μια ομάδα νομοθετών αν θα έπρεπε να απολύσει τον πρόεδρο της Fed, Τζέι Πάουελ.
Ο Τραμπ επέμεινε αργότερα ότι ήταν «εξαιρετικά απίθανο» να απολύσει άμεσα τον πρόεδρο της Fed, σταθεροποιώντας το δολάριο, αλλά το περιστατικό υπογραμμίζει τον αντίκτυπο που έχει στις αγορές η εντεινόμενη κριτική του προέδρου προς τον Πάουελ.
«Ακόμη και μετά την υποχώρηση, υπάρχει αυξημένη πιθανότητα ο Τραμπ να απολύσει τον Πάουελ… αυτό είναι εμφανές στις αγορές», δήλωσε ο Μπιλ Κάμπελ, διαχειριστής χαρτοφυλακίου στην εταιρεία διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων DoubleLine, η οποία ειδικεύεται σε ομόλογα.
Ο Μάικλ Φερόλι, επικεφαλής οικονομολόγος της JPMorgan για τις ΗΠΑ, πρόσθεσε σε σημείωμα προς τους πελάτες ότι «η άμεση κρίση μπορεί να έχει περάσει, αλλά αμφιβάλλουμε ότι έχουμε τελειώσει εντελώς με αυτή την ιστορία».
Ο Τραμπ έχει ζητήσει μειώσεις επιτοκίων κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες από το τρέχον επίπεδο 4,25%-4,5%, αλλά η Fed το έχει αποφύγει, εν μέρει λόγω ανησυχιών για τον πληθωρισμό που προκαλούν οι δασμοί. Ταυτόχρονα, ανώτεροι κυβερνητικοί αξιωματούχοι κατηγορούν τον Πάουελ για κακοδιαχείριση της ανακαίνισης ύψους 2,5 δισ. δολαρίων της Fed στην Ουάσιγκτον, με τον διευθυντή του Γραφείου Διαχείρισης και Προϋπολογισμού να την χαρακτηρίζει «επιδεικτική».
Ο Λευκός Οίκος έχει επισημάνει υπερβάσεις κόστους και πολυτελείς επιλογές, ενώ την Τρίτη, ένας ανώτερος πολιτικός σύμβουλος του Λευκού Οίκου διακωμώδησε το οικοδομικό έργο της Fed, κοινοποιώντας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μια εικόνα που δημιουργήθηκε με τον Πάουελ ως Μαρία Αντουανέτα.
Η κατάσταση συγκρίνεται από ειδικούς με την Τουρκία, όπου ο πρόεδρος Ερντογάν έχει απολύσει επανειλημμένα τους επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας επειδή δεν υποτάχθηκαν σε αιτήματα για χαμηλά επιτόκια. Οι επενδυτές περιμένουν ότι ο Πάουελ θα παραμείνει στην προεδρία μέχρι τη λήξη της θητείας του τον Μάιο, αλλά η πίεση από τον Τραμπ έχει αυξήσει τις εικασίες για διάδοχο που θα είναι πιο φιλικός στις πολιτικές του προτίμησης.
Η ένταση αυτή έχει οδηγήσει σε άνοδο των προσδοκιών για μακροπρόθεσμο πληθωρισμό, με τα επιτόκια ισοζυγίου (break-even rates), που δείχνουν τις προσδοκίες των αγορών για τον πληθωρισμό, να φτάνουν σε υψηλά μηνών. Συγκεκριμένα, το break-even των 10ετών ομολόγων ξεπέρασε το 2,4% την Τετάρτη, από κάτω από 2,1% τον Απρίλιο, αντανακλώντας την εκτίμηση ότι η Fed ίσως χαλαρώσει τη νομισματική πολιτική στο μέλλον. Οι πληθωριστικές πιέσεις από τους δασμούς είναι επίσης σημαντικός παράγοντας.
Η απόδοση των 30ετών ομολόγων ξεπέρασε το 5% αυτή την εβδομάδα, ενώ το spread με τα βραχυπρόθεσμα ομόλογα αγγίζει το υψηλότερο επίπεδο από τις αρχές του 2022. Η αγορά απαιτεί υψηλότερο επιτόκιο για το μακροπρόθεσμο χρέος, αντανακλώντας φόβους για απώλεια ανεξαρτησίας της Fed και πιθανούς διορισμούς προέδρων με πιο χαλαρή νομισματική στάση.
Νομικοί εμπειρογνώμονες τονίζουν ότι η απομάκρυνση του Πάουελ είναι δύσκολη νομικά, καθώς οι νόμοι που διέπουν τη Fed επιτρέπουν απολύσεις μόνο για σοβαρούς λόγους, όπως κακοδιαχείριση. Η πραγματική μάχη φαίνεται να διεξάγεται στο πεδίο της κοινής γνώμης, καθώς πιέσεις και φήμες μπορεί να οδηγήσουν τον Πάουελ είτε σε παραίτηση είτε σε αλλαγή στάσης.
