Σε νέο χαμηλό εννέα μηνών υποχώρησαν οι πωλήσεις υφιστάμενων κατοικιών στις ΗΠΑ τον Ιούνιο, καθώς οι υποψήφιοι αγοραστές φαίνεται πως δεν αντέχουν πλέον τις τιμές-ρεκόρ και το ακριβό κόστος δανεισμού. Οι συνθήκες αυτές οδηγούν την αγορά ακινήτων σε παρατεταμένη στασιμότητα, παρά την αύξηση των διαθέσιμων αγγελιών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε την Τετάρτη στη δημοσιότητα η Εθνική Ένωση Μεσιτών Ακινήτων (NAR), οι κλεισμένες συμβάσεις μειώθηκαν κατά 2,7% τον Ιούνιο, διαμορφώνοντας τον ετήσιο ρυθμό πωλήσεων στις 3,93 εκατομμύρια κατοικίες. Ο αριθμός αυτός είναι χαμηλότερος από τις προβλέψεις των αναλυτών, οι οποίοι ανέμεναν 4 εκατομμύρια πωλήσεις.
Την ίδια στιγμή, η μέση τιμή πώλησης αυξήθηκε κατά 2% σε σχέση με τον Ιούνιο του 2024, φτάνοντας τα 435.300 δολάρια, παρά τη σχετική αύξηση στην προσφορά κατοικιών.
«Η πολυετής υποπροσφορά κατοικιών είναι ο βασικός λόγος που διατηρεί τις τιμές στα ιστορικά υψηλά», εξήγησε ο επικεφαλής οικονομολόγος της NAR, Λόρενς Γιουν. «Η κατασκευαστική δραστηριότητα δεν συμβαδίζει με την πληθυσμιακή αύξηση, ενώ τα υψηλά επιτόκια κρατούν τις πωλήσεις σε κυκλικά χαμηλά επίπεδα».
Αναλυτές τονίζουν ότι ακόμη και η πρόσφατη αύξηση της προσφοράς ακινήτων δεν αρκεί για να «σπάσει» τη δυσπραγία στην αγορά, καθώς οι περισσότεροι ιδιοκτήτες δεν προτίθενται να πουλήσουν σπίτια που αγόρασαν με χαμηλότερα επιτόκια. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Goldman Sachs, το 87% των σημερινών κατόχων στεγαστικών δανείων έχουν επιτόκια χαμηλότερα από τα σημερινά, ενώ τα δύο τρίτα πληρώνουν τουλάχιστον 2 ποσοστιαίες μονάδες λιγότερο. Αυτό λειτουργεί ως ισχυρό αντικίνητρο για οποιαδήποτε μετακίνηση ή αναχρηματοδότηση.
Παράλληλα, η προσφορά κατοικιών άρχισε να μειώνεται και πάλι. Τα διαθέσιμα ακίνητα προς πώληση υποχώρησαν τον Ιούνιο από το υψηλό πενταετίας που είχε σημειωθεί τον Μάιο. Ακόμα και έτσι, η αγορά παραμένει στάσιμη.
Ο αριθμός των σπιτιών που πωλήθηκαν πάνω από την ζητούμενη τιμή υποχώρησε σημαντικά: μόλις το 21% των πωλήσεων ήταν πάνω από το αρχικό listing, έναντι 28% τον Μάιο. Ένδειξη ότι οι αγοραστές αρχίζουν να αντιστέκονται στις εξωφρενικές τιμές, ακόμα κι αν σημαίνει ότι θα μείνουν στην… αναμονή.
Το 59% των ακινήτων που πουλήθηκαν τον Ιούνιο είχε μείνει στην αγορά λιγότερο από έναν μήνα – ελαφρώς χαμηλότερο ποσοστό από το 60% του Μαΐου. Στο μεταξύ, οι επενδυτές ή αγοραστές εξοχικών κάλυψαν μόλις το 14% των αγορών, από 17% ένα μήνα πριν – το χαμηλότερο ποσοστό από το 2022. Αντίθετα, οι πρώτοι αγοραστές διατήρησαν το μερίδιό τους στο 30% των αγορών, ίδιο με τον Μάιο.
Το πάγωμα στην αγορά έχει φτάσει μέχρι τον Λευκό Οίκο, με τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ να επιτίθεται ξανά στον πρόεδρο της Fed, Τζερόμ Πάουελ, κατηγορώντας τον ότι διατηρεί τα επιτόκια υπερβολικά υψηλά. Σε ανάρτησή του στα social media την Τετάρτη, ο Τραμπ έγραψε: «Η αγορά κατοικίας υποφέρει επειδή ο Τζερόμ “too late” Πάουελ αρνείται να μειώσει τα επιτόκια. Οι οικογένειες πληρώνουν το τίμημα».
Ο ίδιος φέρεται να εξετάζει πρόταση για κατάργηση του φόρου υπεραξίας στις πωλήσεις κατοικιών, μέτρο που θα μπορούσε να ενισχύσει την κινητικότητα στην αγορά. Παράλληλα, η NAR εκτιμά ότι αν τα επιτόκια υποχωρούσαν στο 6%, η αγορά θα μπορούσε να κινηθεί ξανά, με 500.000 επιπλέον κατοικίες να αλλάζουν χέρια και 160.000 ενοικιαστές να κάνουν το πρώτο βήμα προς την ιδιοκατοίκηση.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Bloomberg Economics, η αδύναμη ζήτηση κατά την καθοριστική εαρινή περίοδο αναμένεται να επηρεάσει αρνητικά και το τρίτο τρίμηνο, με την κατοικιστική επενδυτική δραστηριότητα να υποχωρεί για τέταρτο τρίμηνο στα τελευταία πέντε.
Την Πέμπτη αναμένονται τα επίσημα στοιχεία της κυβέρνησης για τις πωλήσεις νεόδμητων κατοικιών τον Ιούνιο, τα οποία ενδέχεται να προσφέρουν περαιτέρω ενδείξεις για τη δυναμική – ή την αδυναμία – της στεγαστικής αγοράς στις ΗΠΑ.
