Η αμερικανική αγροτική τάξη βρίσκεται αντιμέτωπη με τη σοβαρότερη κρίση των τελευταίων ετών, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg.
Οι μικροί αγρότες των ΗΠΑ, παραδοσιακά θεμέλιο της οικονομίας της υπαίθρου, πλήττονται σφοδρά από μια συνδυαστική επίθεση: αυξημένα επιτόκια δανεισμού, εμπορικοί πόλεμοι με την Κίνα υπό την πολιτική Τραμπ και συρρικνωμένη ζήτηση για αμερικανικά προϊόντα στο εξωτερικό.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA), το συνολικό αγροτικό χρέος αναμένεται να φτάσει φέτος τα 561,8 δισεκατομμύρια δολάρια, αγγίζοντας ιστορικό υψηλό.
Την ίδια στιγμή, οι αιτήσεις πτώχευσης μικρών αγροτικών επιχειρήσεων (τύπου Chapter 12) στο πρώτο εξάμηνο του 2025 είναι οι υψηλότερες από το 2020, γεγονός που αντικατοπτρίζει το βάθος της κρίσης.
Η Κίνα γυρνά την πλάτη στους Αμερικανούς αγρότες
Η κατάσταση για τους παραγωγούς καλαμποκιού, σόγιας και χοιρινού είναι ιδιαίτερα δύσκολη, καθώς η Κίνα στράφηκε σε νέους προμηθευτές, κυρίως στη Βραζιλία και άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής. Όπως σημειώνει ο νομικός Τζόζεφ Πάιφερ: «Όταν χάσεις έναν πελάτη όπως η Κίνα, είναι εξαιρετικά δύσκολο να τον ξανακερδίσεις».
Η Land O’Lakes, μία από τις μεγαλύτερες συνεταιριστικές οργανώσεις αγροτών στις ΗΠΑ, επισημαίνει ότι τα μέλη της βλέπουν τα μετρητά τους να εξανεμίζονται και ήδη ανησυχούν για τη σοδειά του 2026.
Πολλοί παραγωγοί στρέφονται πλέον σε εσωτερικά χρηματοδοτικά προγράμματα για να προμηθευτούν σπόρους και θρεπτικά συστατικά, κάτι που υποδεικνύει απελπισία στην προσπάθεια επιβίωσης.
Παρά τις κυβερνητικές επιδοτήσεις που αναμένεται να ενισχύσουν πρόσκαιρα τα εισοδήματα μέσα στο 2025, οι αγροτικές αποδόσεις παραμένουν μειωμένες. Η πραγματική καθαρή κερδοφορία από την καλλιέργεια βασικών προϊόντων συνεχίζει να υποχωρεί, ενώ οι παραγωγοί έχουν εξαντλήσει τα ρευστά τους αποθέματα έπειτα από συνεχόμενα έτη ελπίδας για μια καλύτερη χρονιά.
Οι τράπεζες δίνουν λιγότερα δάνεια λόγω αυξημένου κινδύνου
Οι τράπεζες, αντιλαμβανόμενες τον αυξημένο κίνδυνο, έχουν περιορίσει τη χορήγηση νέων δανείων. Πλέον απαιτούν ισχυρότερες εξασφαλίσεις, ακόμη και μερίδιο από αποζημιώσεις αγροτικής ασφάλισης – χρήματα που άλλοτε προορίζονταν για αναπλήρωση απωλειών λόγω καιρού ή τιμών.
Στις πολιτείες όπως το Αρκάνσας, περίπου 25% των φετινών πτωχεύσεων μικρών αγροτών εντοπίζεται εκεί. Στο Ουισκόνσιν, οι γαλακτοπαραγωγοί αδυνατούν να βρουν εργάτες, καθώς οι πολιτικές Τραμπ ενάντια στους μετανάστες έχουν οδηγήσει σε ελλείψεις εργατικού δυναμικού.
Ακόμη και η προσφυγή στη χρεοκοπία δεν είναι απλή υπόθεση. Οι περισσότεροι μικροκαλλιεργητές πρέπει πρώτα να ρευστοποιήσουν εξοπλισμό ή ακίνητα για να πέσουν κάτω από το όριο των $12,5 εκατ. ώστε να πληρούν τα κριτήρια για προστασία από πτώχευση.
Οι αγρότες αναζητούν μεταχειρισμένα τρακτέρ
Η κρίση επηρεάζει ήδη τις τοπικές οικονομίες. Οι αγρότες εγκαταλείπουν την αγορά καινούριου εξοπλισμού, όπως τρακτέρ (μέση αξία $250.000), αναζητώντας μεταχειρισμένα, σύμφωνα με εκπροσώπους της αγοράς.
Η κατάσταση αποτελεί καμπανάκι κινδύνου για την αμερικανική κοινωνία και πολιτεία: αν δεν στηριχθεί άμεσα και ουσιαστικά η μικρή αγροτική παραγωγή, η Αμερική κινδυνεύει να χάσει έναν κρίσιμο πυλώνα της διατροφικής και οικονομικής της σταθερότητας.
