Η Γερμανία, υπό την ηγεσία του νέου Καγκελάριου Φρίντριχ Μερτς, έχει μεταβεί από τη μετριοπάθεια στην πρωτοκαθεδρία της αντι-μεταναστευτικής πολιτικής στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η ριζική αλλαγή στη στάση της κυβέρνησης απέναντι στη μετανάστευση αναμένεται να επιταχύνει τη στροφή της Ε.Ε. προς τα δεξιά, καθώς η Ένωση προετοιμάζεται να εφαρμόσει σκληρά μέτρα για τον περιορισμό των αιτούντων άσυλο και την αύξηση των απελάσεων.
Ο Υπουργός Εσωτερικών Αλεξάντερ Ντόμπριντ δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «η Γερμανία δεν είναι πλέον το φρένο στη νέα αντι-μεταναστευτική πολιτική της Ευρώπης, αλλά μέρος της κινητήριας δύναμης». Η παρουσία υπουργών από σκληροπυρηνικές χώρες όπως η Αυστρία, η Δανία και η Πολωνία σε αυτή τη συνάντηση είχε ιδιαίτερο συμβολισμό.
Η νέα στάση του Βερολίνου έγινε δεκτή θετικά στις Βρυξέλλες, με τον Επίτροπο Μετανάστευσης της Ε.Ε. Μάγκνους Μπρούνερ να εκφράζει ικανοποίηση για τη δέσμευση της Γερμανίας στην υλοποίηση των νέων μεταρρυθμίσεων.
Η νέα πολιτική κατευθυντήριος γραμμή περιλαμβάνει μέτρα που μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν ακραία, όπως η επεξεργασία αιτήσεων ασύλου εκτός Ε.Ε. και η αποστολή μεταναστών σε τρίτες χώρες — με το βρετανικό μοντέλο της Ρουάντα να αναφέρεται ως πιθανό παράδειγμα.
Η μετακίνηση αυτή προκύπτει εν μέσω αυξανόμενης πίεσης από το ακροδεξιό Κόμμα AfD, που αποτελεί πλέον το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης στη Γερμανία. Η κυβέρνηση του Μερτς έχει υιοθετήσει αυστηρότερα μέτρα όπως η αναστολή της οικογενειακής επανένωσης για χιλιάδες Σύρους πρόσφυγες και η αναστολή του προγράμματος μετεγκατάστασης ευάλωτων Αφγανών.
Ωστόσο, το εσωτερικό της κυβερνητικής συμμαχίας παραμένει διχασμένο. Βουλευτές του SPD, το οποίο συγκυβερνά με τους Χριστιανοδημοκράτες του Μερτς, εκφράζουν έντονη δυσαρέσκεια για την αυστηροποίηση της μεταναστευτικής πολιτικής. Ζητήματα όπως η επέκταση της λίστας «ασφαλών χωρών» για απελάσεις και η κατάργηση της νομικής συνδρομής για υπό απέλαση μετανάστες αναμένεται να προκαλέσουν ενδοκυβερνητικές συγκρούσεις το φθινόπωρο.
Παρότι ο Μερτς φιλοδοξεί να τοποθετήσει τη Γερμανία στην ηγεσία της σκληρής γραμμής της Ε.Ε., η πορεία του ενδέχεται να συναντήσει σοβαρά εμπόδια τόσο εσωτερικά όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ειδικά αν δεν υπάρξει συναίνεση σε κρίσιμα ζητήματα όπως η αναλογική κατανομή προσφύγων μεταξύ των κρατών-μελών.
Η μεταστροφή της Γερμανίας σηματοδοτεί μια θεμελιώδη αλλαγή στην ισορροπία δυνάμεων εντός της Ε.Ε. και ενδέχεται να αναδιαμορφώσει τη μεταναστευτική πολιτική της ηπείρου για τα επόμενα χρόνια.