Την οργή της πρωθυπουργού της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι, προκάλεσε απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ που βάζει φρένο στη σκλήρυνση της μεταναστευτικής πολιτικής. Η απόφαση του ανώτατου Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την Παρασκευή, αυξάνει το νομικό εμπόδιο για τα κράτη-μέλη που επιθυμούν να απορρίψουν αιτήσεις ασύλου και να προχωρήσουν σε απελάσεις, μεταδίδει το Politico και στέλνει μήνυμα στις χώρες που ακολουθούν αυτήν την αυστηρή γραμμή, όπως και η Ελλάδα, μετά την τελευταία νομοθετική ρύθμιση που αφορά μετανάστες οι οποίοι μετακινούνται από τα παράλια της Βόρειας Αφρικής.
Τι έκρινε το Δικαστήριο της ΕΕ: Ένα κράτος μπορεί να χαρακτηριστεί ως «ασφαλές» για την απέλαση απορριφθέντων αιτούντων άσυλο, μόνο εάν το σύνολο του πληθυσμού του προστατεύεται σε όλη την επικράτειά του.
Τι δήλωσε η Τζόρτζια Μελόνι: Η ακροδεξιά πρωθυπουργός της Ιταλίας χαρακτήρισε την απόφαση ως κατάχρηση εξουσίας εκ μέρους της δικαιοσύνης -αφήγημα που επαναλαμβάνεται μεταξύ των σκληροπυρηνικών στο μεταναστευτικό, όπως και από την πρωθυπουργό της Δανίας, Μέτε Φρεντέρικσεν, η οποία έχει συνταχθεί με τη Μελόνι στην προσπάθεια αποδυνάμωσης των νομικών εγγυήσεων για μετανάστες που φθάνουν στην ΕΕ, σχολιάζει το Politico.
«Για άλλη μια φορά, η δικαστική εξουσία, αυτήν τη φορά σε ευρωπαϊκό επίπεδο, διεκδικεί αρμοδιότητες που δεν της ανήκουν, απέναντι σε ευθύνες που είναι αμιγώς πολιτικές», δήλωσε η Μελόνι.
Δεν είναι μόνο πρόβλημα της Ρώμης: Η υπόθεση δεν αφορά αποκλειστικά την Ιταλία και την αμφιλεγόμενη προσπάθειά της να δημιουργήσει κέντρο επεξεργασίας αιτήσεων ασύλου στην Αλβανία. Τον Απρίλιο η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε ανακοινώσει σχέδιο για να χαρακτηρίσει επτά χώρες ως ασφαλείς για την απέλαση μεταναστών, μεταξύ αυτών και το Μπανγκλαντές.
Η απόφαση του Δικαστηρίου βασίστηκε σε προσφυγή που είχε κατατεθεί εκ μέρους δύο υπηκόων Μπανγκλαντές, οι οποίοι διασώθηκαν στη θάλασσα και μεταφέρθηκαν στο ιταλικό κέντρο στην Αλβανία, αναφέρουν οι Κναπ και Τζορντάνο.
Ο χαρακτηρισμός «ασφαλείς τρίτες χώρες» ανάβει φωτιές
Τι σημαίνει: Με βάση τη νέα ερμηνεία, καμία από τις προτεινόμενες χώρες δεν μπορεί να θεωρηθεί ασφαλής εάν έστω και ένα τμήμα της επικράτειάς της θεωρείται επικίνδυνο -τουλάχιστον προς το παρόν.
Η θέση της Κομισιόν: Ερωτηθείς εάν η απόφαση θα οδηγήσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε αναθεώρηση της πρότασής της για τις ασφαλείς χώρες καταγωγής, εκπρόσωπος της Κομισιόν απάντησε πως στόχος είναι να επιτραπεί ο αποκλεισμός «συγκεκριμένων περιοχών της χώρας ή σαφώς καθορισμένων κατηγοριών προσώπων».
Η απόφαση του Δικαστηρίου αφορά μόνο το ισχύον ρυθμιστικό πλαίσιο ασύλου της ΕΕ. Στο πλαίσιο του νέου Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, που τίθεται σε ισχύ τον Ιούνιο του 2026, ο σχετικός κανονισμός θα τροποποιηθεί ώστε να επιτρέπονται πιο λεπτομερείς διακρίσεις, όπως αυτές που περιγράφει η Κομισιόν.
Ωστόσο, η πρόταση της Κομισιόν για τον χαρακτηρισμό «ασφαλών τρίτων χωρών» απαιτεί ακόμη την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου -διαδικασία που η δανέζικη προεδρία της ΕΕ έχει ανακηρύξει σε προτεραιότητα για το επόμενο εξάμηνο.
Την ίδια ώρα, το σχέδιο της Μελόνι να επιστρέφονται οι αιτούντες άσυλο σε χώρες καταγωγής που χαρακτηρίζονται ως «ασφαλείς» παραμένει εν αναμονή, σχολιάζει το Polirtico. Είναι μάλλον βέβαιο ότι η Ρώμη γνώριζε τις νομικές λεπτομέρειες όταν ξεκινούσε το εγχείρημα της Αλβανίας. Αλλά η συμμόρφωση με τους κανόνες δεν εξυπηρετεί τον «πολιτικό» σκοπό που επιδιώκουν η Μελόνι και άλλοι υποστηρικτές της σκληρής γραμμής στο μεταναστευτικό.
Και βέβαια το μήνυμα του Δικαστηρίου της ΕΕ δεν αφορά μόνο την Ιταλία, αλλά αγγίζει και τις πολιτικές επιλογές στην Ελλάδα για σκλήρυνση στο μεταναστευτικό.
