Η Ρωσία ανακοίνωσε επίσημα σήμερα ότι δεν δεσμεύεται πλέον από τη συμφωνία περί μη ανάπτυξης βαλλιστικών πυραύλων μέσου (IRBM) και μικρού βεληνεκούς (SRBM), σύμφωνα με δήλωση του Υπουργείου Εξωτερικών της χώρας.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Δευτέρας, οι προϋποθέσεις για τη διατήρηση της συμφωνίας δεν υφίστανται πλέον.
Το ρωσικό ΥΠΕΞ ανέφερε ότι η σχετική απόφαση ήταν αποτέλεσμα της μεταβολής του διεθνούς στρατηγικού περιβάλλοντος, ενώ υπενθύμισε ότι ο Υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ είχε ήδη προαναγγείλει την κίνηση αυτή από τον Δεκέμβριο του 2024.
INF Treaty (Intermediate-Range Nuclear Forces Treaty)
Η συμφωνία στην οποία αναφέρεται η Ρωσία ήταν διμερής, μεταξύ αυτής και των ΗΠΑ.
Ονομάζεται INF Treaty (Intermediate-Range Nuclear Forces Treaty) ή Συνθήκη για τους Πυρηνικούς Πυραύλους Μέσου Βεληνεκούς.
Η συνθήκη υπογράφηκε το 1987 μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της τότε Σοβιετικής Ένωσης, από τον Ρόναλντ Ρήγκαν και τον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ. Αφορούσε την εξάλειψη όλων των πυραύλων μέσου (1.000–5.500 χλμ, ΙRMB) και μικρού βεληνεκούς (500–1.000 χλμ, SRBM) που εκτοξεύονται από το έδαφος (ground-launched) – πυρηνικών ή μη. Μέχρι το 1991, είχαν καταστραφεί πάνω από 2.600 πύραυλοι και από τις δύο χώρες.
Οι ΗΠΑ αποχώρησαν από τη Συνθήκη το 2019, επί προεδρίας Τραμπ, κατηγορώντας τη Ρωσία ότι παραβίαζε τη συμφωνία με την ανάπτυξη του πυραυλικού συστήματος 9M729 (SSC-8). Η Ρωσία αρνήθηκε τις κατηγορίες αλλά ανταπέδωσε αποχωρώντας και αυτή από τη συνθήκη. Από τότε, καμία πλευρά δεν δεσμεύεται νομικά από τους περιορισμούς της Συνθήκης INF.
Παρόλο που η INF έχει επίσημα καταρρεύσει από το 2019, η Ρωσία είχε επιβάλει μονομερώς έναν «moratorium» — δηλαδή μια εθελοντική αναστολή ανάπτυξης τέτοιων πυραύλων, υπό τον όρο ότι το ΝΑΤΟ δεν θα κάνει το ίδιο στην Ευρώπη. Τώρα δηλώνει ότι και αυτή η μονομερής αναστολή τερματίζεται, και άρα είναι ελεύθερη να αναπτύξει τέτοιους πυραύλους, πιθανώς στην Λευκορωσία ή άλλες συμμαχικές περιοχές.
Ανάπτυξη πυραύλων στη Λευκορωσία;
Τον Δεκέμβριο του 2024, ο Πούτιν είχε δηλώσει ότι η Ρωσία ενδέχεται να προχωρήσει στην ανάπτυξη του πυραύλου Oreshnik, ενός βαλλιστικού πυραύλου μέσου βεληνεκούς, στο έδαφος της Λευκορωσίας, μέσα στο δεύτερο εξάμηνο του 2025.
Η απόφαση αυτή σηματοδοτεί την οριστική αποχώρηση της Μόσχας από τις δεσμεύσεις του Ψυχρού Πολέμου, μετά την κατάρρευση της Συνθήκης INF το 2019, όταν οι ΗΠΑ αποχώρησαν κατηγορώντας τη Ρωσία για παραβιάσεις — κάτι που η Μόσχα διέψευδε.
Νέος κύκλος στρατιωτικής έντασης;
Η εξέλιξη αυτή αναμένεται να εντείνει τις ανησυχίες στη Δύση, ιδιαίτερα στο ΝΑΤΟ, το οποίο είχε εκφράσει φόβους για επιστροφή σε μια περίοδο ανεξέλεγκτης ανάπτυξης πυραυλικών συστημάτων στην Ευρώπη. Η ενδεχόμενη ανάπτυξη όπλων μέσου βεληνεκούς σε κράτη όπως η Λευκορωσία, που συνορεύει με κράτη-μέλη της Συμμαχίας, θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες γεωπολιτικές εντάσεις και αγώνα εξοπλισμών.
Αν και προς το παρόν δεν έχουν ανακοινωθεί συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα ή τοποθεσίες για την ανάπτυξη των πυραύλων, η Ρωσία φαίνεται να στέλνει ένα σαφές μήνυμα προς τη Δύση ότι δεν αισθάνεται πια δεσμευμένη από παλαιές συμφωνίες ελέγχου των εξοπλισμών.
