Οι οικονομολόγοι της Wall Street διαφωνούν σχετικά με την απότομη επιβράδυνση της αύξησης της απασχόλησης στις ΗΠΑ, υπογραμμίζοντας ένα χάσμα που είναι κεντρικό για τις ευρύτερες προοπτικές της οικονομίας.
Ειδικότερα, κάποιοι υποστηρίζουν ότι η μείωση των προσλήψεων αντανακλά κυρίως μια μικρότερη προσφορά εργαζομένων, εν μέρει χάρη στην καταστολή της μετανάστευσης από τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Άλλοι, όμως, λένε ότι η επιβράδυνση οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε μια πιο ανησυχητική μείωση της ζήτησης.
Η διάκριση είναι κρίσιμη, όπως σημειώνει σε ρεπορτάζ του το Bloomberg. Εάν η δυσκολία εύρεσης εργαζομένων είναι ο κύριος παράγοντας, οι ασθενείς τάσεις προσλήψεων πιθανότατα δεν προμηνύουν ευρύτερες απολύσεις και η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ μπορεί να διατηρήσει τα επιτόκια υψηλά. Αλλά εάν οι προσλήψεις επιβραδύνονται κυρίως λόγω της μειωμένης ζήτησης για εργασία, αυτό θα απαιτούσε την παρέμβαση της κεντρικής τράπεζας.
«Το βασικό ερώτημα είναι σίγουρα αν αυτό που βλέπουμε αφορά αποκλειστικά τις επιπτώσεις της μετανάστευσης ή αν είναι αληθινές οι επιπτώσεις της ζήτησης», δήλωσε η Βερόνικα Κλαρκ , οικονομολόγος της Citigroup Inc. «Πολύ πιθανό είναι να υπάρχουν κάποιες επιπτώσεις της μετανάστευσης στα δεδομένα, αλλά οι λεπτομέρειες υποδηλώνουν επίσης ασθενέστερη ζήτηση που δεν σχετίζεται με τη μετανάστευση, η οποία φαίνεται να επιδεινώνεται», συμπλήρωσε, μάλλον προβληματισμένη και αυτή, όπως και πολλοί ακόμα στη Wall Street.
Η τελευταία έκθεση για την απασχόληση από το Γραφείο Στατιστικών Εργασίας, που δημοσιεύθηκε την 1η Αυγούστου, σόκαρε τις χρηματοπιστωτικές αγορές με αδύναμα στοιχεία προσλήψεων για τον Ιούλιο και απότομες αναθεωρήσεις προς τα κάτω σε σχέση με τους δύο προηγούμενους μήνες. Ήταν τόσο μεγάλη έκπληξη που ο Τραμπ απέλυσε τον επικεφαλής του BLS, κατηγορώντας τον οργανισμό, χωρίς αποδεικτικά στοιχεία, ότι νόθευσε τους αριθμούς για να τον κάνει να φαίνεται κακός.
Αυτές οι προσαρμογές μείωσαν τον ρυθμό αύξησης της μισθοδοσίας σε μόλις 35.000 κατά μέσο όρο τους τελευταίους τρεις μήνες, ο χαμηλότερος από το 2020. Ενώ το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε στο 4,2% τον Ιούλιο, φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο από το 2021, εξακολουθεί να μην διαφέρει πολύ από το πού βρισκόταν τον τελευταίο χρόνο.
Οι αναλυτές αφιέρωσαν πολύ χρόνο αναλύοντας την έκθεση. Και αυτό διότι οι δραματικές αλλαγές της κυβέρνησης Τραμπ στην εμπορική και μεταναστευτική πολιτική φέτος έχουν καταστήσει την ανάγνωση της αγοράς εργασίας πολύ πιο δύσκολη..
Δύο ημέρες πριν από τη δημοσίευση της έκθεσης, ο πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ, δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι η Fed θα αγνοήσει μια επιβράδυνση στις προσλήψεις τους επόμενους μήνες, εφόσον το ποσοστό ανεργίας δεν αυξηθεί.
Ο επικεφαλής της Fed μάλιστα πρότεινε ότι το λεγόμενο ποσοστό νεκρού σημείου – ο αριθμός των θέσεων εργασίας που χρειάζεται να προσθέτει η αμερικανική οικονομία κάθε μήνα για να διατηρεί σταθερό το ποσοστό ανεργίας – θα μπορούσε να είναι ακόμη και μηδενικό, δεδομένων των όσων συμβαίνουν με τη μετανάστευση.
Οι δύο εξηγήσεις των οικονομολόγων της Wall Street
Η ερμηνεία του Πάουελ, και η ίδια η έκθεση για την απασχόληση, χώρισαν τη Wall Street σε δύο κύρια στρατόπεδα. Πολλοί κορυφαίοι οικονομολόγοι – συμπεριλαμβανομένων εκείνων της Morgan Stanley, της Barclays και της Bank of America – επεσήμαναν σημάδια ότι η επιβράδυνση των προσλήψεων οφειλόταν περισσότερο στη μειωμένη προσφορά εργασίας, προβλέποντας ότι η Fed θα περίμενε να ξεκινήσει τη μείωση των επιτοκίων τουλάχιστον μέχρι τον Δεκέμβριο.
Άλλοι οικονομολόγοι — όπως αυτοί της Goldman Sachs, της Citigroup και της UBS Group — ερμήνευσαν την ραγδαία επιδείνωση των προσλήψεων ως ένδειξη ασθενούς ζήτησης εργασίας, η οποία θα ωθούσε την Fed να ξεκινήσει μειώσεις επιτοκίων στην επόμενη συνεδρίαση πολιτικής της τον Σεπτέμβριο.
«Βλέπουμε μικρή αντίφαση μεταξύ της αργής αύξησης της απασχόλησης και του χαμηλού ποσοστού ανεργίας όταν λαμβάνονται υπόψη οι επιπτώσεις των ελέγχων μετανάστευσης», έγραψαν οι οικονομολόγοι της Morgan Stanley με επικεφαλής τον Μάικλ Γκαπέν Michael σε έκθεση της 1ης Αυγούστου μετά τη δημοσίευση των στοιχείων. Ωστόσο, δεδομένου του πόσο γρήγορα φαίνεται να επιβραδύνεται η πρόσληψη «δεν θα χρειαστούν πολλά για να αλλάξουμε τις απόψεις μας», ανέφεραν.
Και οι δύο πλευρές συγκέντρωσαν διάφορα σημεία δεδομένων για να υποστηρίξουν την ανάλυσή τους. Το πρόβλημα είναι ότι τίποτα, εν μέσω της πληθώρας στατιστικών στοιχείων που περιέχονται στην ίδια την έκθεση για την απασχόληση, δεν μπορεί να απαντήσει οριστικά στο ερώτημα με τον έναν ή τον άλλον τρόπο…