Ευρωπαίοι ηγέτες ζήτησαν να διατηρηθεί η πίεση στη Ρωσία για την επίτευξη της ειρήνης και επανέλαβαν τη στήριξή τους στην Ουκρανία, πριν από την προγραμματισμένη συνάντηση κορυφής μεταξύ του Βλαντίμιρ Πούτιν και του Ντόναλντ Τραμπ στην Αλάσκα στις 15 Αυγούστου, που δημιουργεί φόβους στο Κίεβο για μια συμφωνία σε βάρος του.
Η πολυαναμενόμενη συνάντηση προβλέπεται, με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα, να διεξαχθεί χωρίς τη συμμετοχή του Ζελένσκι, ο οποίος πάντως δεν έχει πάψει να απαιτεί να ακουστεί και η δική του φωνή.
«Κάθε απόφαση που λαμβάνεται σε βάρος μας, κάθε απόφαση που λαμβάνεται χωρίς την Ουκρανία, θα είναι μια απόφαση ενάντια στην ειρήνη», προειδοποίησε ο Ζελένσκι σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προσθέτοντας ότι «οι Ουκρανοί δεν θα παραδώσουν τη γη τους στους κατακτητές». «Πρέπει να υπάρξει αληθινό τέλος σε αυτό τον πόλεμο και εξαρτάται από τη Ρωσία να τελειώσει τον πόλεμο που εκείνη ξεκίνησε», τόνισε ο Ουκρανός πρόεδρος χθες βράδυ στο διάγγελμά του προς τον ουκρανικό λαό.
Στο μεταξύ πρόεδρος Τραμπ εμφανίστηκε ανοικτός στη διεξαγωγή μιας τριμερούς συνάντησης κορυφής στην Αλάσκα με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν και τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε χθες αξιωματούχος του Λευκού Οίκου. Ωστόσο, ο Λευκός Οίκος σχεδιάζει επί του παρόντος διμερή συνάντηση με τον Πούτιν, πρόσθεσε ο αξιωματούχος. Στην αμερικανική προεδρία «συζητείται» το ενδεχόμενο να προσκληθεί ο Ζελένσκι στην Αλάσκα, όπου ο Τραμπ ανήγγειλε πως θα συναντηθεί με τον Πούτιν τη 15η Αυγούστου, μετέδωσε χθες Σάββατο το NBC News.
Στη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας με τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ χθες, Σάββατο, ο Ζελένσκι έκανε έκκληση στους Ευρωπαίους συμμάχους τους να λάβουν «ξεκάθαρα μέτρα» για να διαμορφώσουν κοινή προσέγγιση, παρόλο που ούτε αυτοί περιλαμβάνονται στις συνομιλίες.
Τη νύχτα του Σαββάτου προς Κυριακή, Ευρωπαίοι ηγέτες δήλωσαν πεισμένοι ότι «μόνο μια προσέγγιση που συνδυάζει ενεργή διπλωματία, υποστήριξη στην Ουκρανία και πίεση στη Ρωσική Ομοσπονδία» μπορεί να φέρει επιτυχία στις προσπάθειες για να τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Κοινή ανακοίνωση Ευρωπαίων ηγετών
«Χαιρετίζουμε το έργο του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για να σταματήσει η σφαγή στην Ουκρανία» και «είμαστε έτοιμοι να υποστηρίξουμε το έργο αυτό σε διπλωματικό επίπεδο, καθώς και συνεχίζοντας την ουσιαστική στρατιωτική και οικονομική υποστήριξή μας στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης αυτής μέσω του έργου της συμμαχίας των προθύμων, και διατηρώντας και επιβάλλοντας περιοριστικά μέτρα στη Ρωσική Ομοσπονδία», αναφέρει κοινή ανακοίνωση Ευρωπαίων ηγετών.
Το κείμενο προσυπογράφουν ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζα Μελόνι, ο καγκελάριος της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς, ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ, ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Κιρ Στάρμερ, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο πρόεδρος της Φινλανδίας Άλεξ Στουμπ.
«Ο δρόμος προς την ειρήνη στην Ουκρανία δεν μπορεί να χαραχθεί χωρίς την Ουκρανία», πρόσθεσαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες, επαναλαμβάνοντας τη δέσμευσή τους στην «αρχή σύμφωνα με την οποία τα διεθνή σύνορα δεν πρέπει να αλλάζουν διά της βίας» και διευκρινίζοντας ότι η «γραμμή επαφής (η γραμμή του μετώπου) πρέπει να είναι το σημείο εκκίνησης των διαπραγματεύσεων».
Η πρωτοβουλία του Τραμπ προκάλεσε έντονη διπλωματική δραστηριότητα. Ο Ουκρανός πρόεδρος είχε τηλεφωνικές επικοινωνίες με τον Εμανουέλ Μακρόν και τον αρχηγό της ισπανικής κυβέρνησης Πέδρο Σάντσεθ.
Από την πλευρά του, ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ντέιβιντ Λάμι υποδέχθηκε χθες στο Λονδίνο τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς, τον προσωπάρχη της ουκρανικής προεδρίας Αντρίι Γέρμακ και τον πρώην υπουργό Άμυνας της Ουκρανίας Ρουστέμ Ουμέροφ, καθώς και συμβούλους εθνικής ασφάλειας ευρωπαϊκών χωρών για να «συζητήσουν τα επόμενο βήμα προς την ειρήνη στην Ουκρανία».
Ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα είχε από την πλευρά του τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο πρόεδρο.
Μια διευθέτηση της σύγκρουσης θα περιλαμβάνει ανταλλαγές εδαφών «προς όφελος και των δύο», δήλωσε ο Τραμπ προχθές, Παρασκευή, χωρίς να δώσει άλλες λεπτομέρειες. «Μιλάμε για μια περιοχή στην οποία μαίνονται μάχες εδώ και πάνω από 3,5 χρόνια…είναι περίπλοκο», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος από τον Λευκό Οίκο.
Η Ρωσία απαιτεί η Ουκρανία να της εκχωρήσει επίσημα τέσσερις περιφέρειες που κατέχει εν μέρει (Ντονέτσκ, Λουγκάνσκ, Ζαπορίζια, Χερσώνα) και τη χερσόνησο της Κριμαίας, που προσάρτησε το 2014, να εγκαταλείψει το σχέδιο για την ένταξή της στο NATO και να πάψει να δέχεται δυτική στρατιωτική βοήθεια.
Πρόκειται για απαιτήσεις που χαρακτηρίζει απαράδεκτες το Κίεβο, το οποίο από την πλευρά του αξιώνει την απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων από την ουκρανική επικράτεια και εγγυήσεις ασφαλείας από τη Δύση, συμπεριλαμβανομένων παραδόσεων όπλων και της ανάπτυξης ευρωπαϊκών δυνάμεων – αξιώσεις στις οποίες αντιτίθεται το Κρεμλίνο.
Αδιαλλαξία Πούτιν
Οι απειλές, οι πιέσεις και τα τελεσίγραφα έχουν έρθει και έχουν περάσει, αλλά ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν διατηρεί τις αδιάλλακτες απαιτήσεις της Μόσχας στον πόλεμο στην Ουκρανία, προκαλώντας φόβους ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την προγραμματισμένη συνάντηση κορυφής με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στην Αλάσκα για να εξαναγκάσει το Κίεβο να αποδεχτεί μια δυσμενή συμφωνία, αναφέρει το apnews.
Οι μαξιμαλιστικές απαιτήσεις αντικατοπτρίζουν την αποφασιστικότητα του Πούτιν να επιτύχει τους στόχους που έθεσε όταν ξεκίνησε την πλήρη εισβολή στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022.
Ο Πούτιν βλέπει μια πιθανή συνάντηση με τον Τραμπ ως ευκαιρία να διαπραγματευτεί μια ευρεία συμφωνία που όχι μόνο θα εδραιώσει τα εδαφικά κέρδη της Ρωσίας, αλλά και θα εμποδίσει την Ουκρανία να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και να φιλοξενήσει δυτικές στρατιωτικές δυνάμεις, επιτρέποντας στη Μόσχα να επαναφέρει σταδιακά τη χώρα στην επιρροή της.
Ο ηγέτης του Κρεμλίνου πιστεύει ότι ο χρόνος είναι με το μέρος του, καθώς οι εξαντλημένες και κατώτερες σε οπλισμό ουκρανικές δυνάμεις αγωνίζονται να ανακόψουν την προέλαση των Ρώσων σε πολλούς τομείς του μετώπου μήκους άνω των 1.000 χιλιομέτρων, ενώ σμήνη ρωσικών πυραύλων και drones κατακλύζουν τις ουκρανικές πόλεις.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει επίσης παραμείνει σταθερός στις θέσεις του, συμφωνώντας με την κατάπαυση του πυρός που πρότεινε ο Τραμπ, ενώ επιβεβαίωσε την άρνηση της χώρας να εγκαταλείψει την προσπάθεια ένταξης στο ΝΑΤΟ και απέρριψε την αναγνώριση της προσάρτησης οποιασδήποτε περιοχής της από τη Ρωσία.
Ακολουθεί μια ματιά στο πώς βλέπουν Ρωσία και Ουκρανία μια ειρηνευτική συμφωνία.
Οι θέσεις του Πούτιν
Όπως αναφέρει το AP News, η ρωσική ηγεσία δεν δείχνει διάθεση υποχώρησης από τις μαξιμαλιστικές της απαιτήσεις. Η Μόσχα ζητά:
-
επίσημη αναγνώριση της προσάρτησης της Κριμαίας (2014) και τεσσάρων μερικώς κατεχόμενων περιφερειών (Ντονέτσκ, Λουγκάνσκ, Ζαπορίζια, Χερσώνα),
-
δέσμευση της Ουκρανίας να εγκαταλείψει την πορεία ένταξης στο ΝΑΤΟ,
-
τερματισμό της δυτικής στρατιωτικής βοήθειας,
-
περιορισμό του μεγέθους των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων,
-
αναγνώριση της ρωσικής ως επίσημης γλώσσας,
-
και απαγόρευση της «ναζιστικής προπαγάνδας» και διάλυση εθνικιστικών οργανώσεων.
Η Ρωσία θέλει επίσης πλήρη άρση των κυρώσεων, επανέναρξη εμπορικών και διπλωματικών σχέσεων και εγκατάλειψη κάθε αξίωσης αποζημιώσεων. Για τον Πούτιν, η συνάντηση στην Αλάσκα είναι ευκαιρία να εδραιώσει τα εδαφικά κέρδη της Ρωσίας, να εμποδίσει την Ουκρανία να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και να την επαναφέρει σταδιακά στη ρωσική σφαίρα επιρροής.
Οι θέσεις του Ζελένσκι
Το Κίεβο, με βάση το μνημόνιο που παρουσίασε στις συνομιλίες της Κωνσταντινούπολης, ζητά:
-
πλήρη και άνευ όρων κατάπαυση του πυρός 30 ημερών,
-
αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων,
-
διεθνείς εγγυήσεις ασφαλείας,
-
επιστροφή των εκτοπισμένων παιδιών και ανταλλαγή κρατουμένων,
-
και άρνηση αναγνώρισης οποιασδήποτε εδαφικής απώλειας.
Η ουκρανική πλευρά απορρίπτει κάθε περιορισμό στις στρατιωτικές της δυνατότητες ή στην παρουσία ξένων δυνάμεων στο έδαφός της, καθώς και κάθε απαίτηση για ουδετερότητα. Παραμένει προσηλωμένη στο δικαίωμα επιλογής συμμαχιών, συμπεριλαμβανομένης της ένταξης στο ΝΑΤΟ.
Οι θέσεις του Τραμπ
Ο Αμερικανός πρόεδρος, αν και έχει κατά καιρούς εκφράσει θαυμασμό για τον Πούτιν, έχει επίσης δείξει εκνευρισμό για τη συνέχιση των ρωσικών επιθέσεων και έχει απειλήσει με νέες κυρώσεις. Στις πρόσφατες δηλώσεις του ανέφερε ότι μια μελλοντική ειρηνευτική συμφωνία θα περιλαμβάνει «κάποια ανταλλαγή εδαφών προς όφελος και των δύο πλευρών», χωρίς να δώσει λεπτομέρειες.
Σύμφωνα με το AP News, Ουκρανοί και Ευρωπαίοι φοβούνται ότι αν η συνάντηση στην Αλάσκα γίνει χωρίς τον Ζελένσκι, ο Πούτιν θα μπορέσει να επηρεάσει τον Τραμπ υπέρ μιας συμφωνίας που θα εδραιώσει τις ρωσικές κατακτήσεις και θα αποκλείσει την Ουκρανία από το ΝΑΤΟ.
