Το παράδειγμα των τηλεπικοινωνιών είναι γνωστό και το αναφέρουν στις εκθέσεις τους, για τις μεγάλες αλλαγές που χρειάζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι πρώην πρωθυπουργοί της Ιταλίας Ενρίκο Λέτα και Μάριο Ντράγκι. Στην Ε.Ε. λειτουργούν δεκάδες τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι, ενώ στις ΗΠΑ, με αντίστοιχο πληθυσμό, μόλις τρεις, όπως και στην Κίνα, με ό,τι αυτό σημαίνει για την καινοτομία, κ.ά. Το ίδιο μπορεί να πει κάποιος και για άλλους τομείς, από τη βιομηχανία μέχρι τις μεταφορές, όπου η Ευρώπη δεν διαθέτει επιχειρήσεις με μεγέθη αντίστοιχα των εταιρειών που λειτουργούν στους κύριους διεθνείς ανταγωνιστές της, τις ΗΠΑ και την Κίνα.
Κάποιοι, με βάση τις εκθέσεις Λέτα και Ντράγκι, ζητούν αλλαγές στη νομοθεσία περί ανταγωνισμού προκειμένου να δημιουργηθούν «ευρωπαϊκοί πρωταθλητές», ισχυρές εταιρείες που μπορούν να αναχαιτίσουν τους παγκόσμιους κολοσσούς από τις ΗΠΑ και την Κίνα, από την τεχνολογία μέχρι τα τρένα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη θέσει σε δημόσια διαβούλευση, μέχρι τις 3 Σεπτεμβρίου, τις αλλαγές που μπορούν να γίνουν στις κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή της οδηγίας περί συγχωνεύσεων. Αυτή η οδηγία που απέτρεψε, για παράδειγμα, τη συγχώνευση της γερμανικής Siemens με τη γαλλική Alstom στον τομέα του σιδηροδρομικού εξοπλισμού ή εμποδίζει ακόμα συγχωνεύσεις μεταξύ τηλεπικοινωνιακών παρόχων ανά την Ευρώπη.
Στο Παρίσι και στο Βερολίνο θεωρούν πως πρέπει να αλλάξουν οι οδηγίες και οι κανονισμοί για τις συγχωνεύσεις έτσι ώστε να δημιουργηθούν πραγματικοί πανευρωπαϊκοί πρωταθλητές που θα μπορούν να αναχαιτίσουν τους Κινέζους και τους Αμερικανούς. Όπως έγραφε στις αρχές της εβδομάδες η γαλλική Le Figaro, ενώ η Κίνα αναπτύσσει μια μακροπρόθεσμη στρατηγική, «η Ευρώπη αυτοτραυματίζεται υπό την αυστηρή απαίτηση του αμιγούς και τέλειου ανταγωνισμού – που της απαγορεύει, για παράδειγμα, να δημιουργήσει παγκόσμιους πρωταθλητές».
Η Frankfurter Allgemeiner Zeitung (FAZ) υπενθυμίζει αυτή την εβδομάδα πως η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, «θέλει να υποχωρήσει στις γερμανο-γαλλικές πιέσεις. Στην αρχή της δεύτερης θητείας της τον περασμένο Δεκέμβριο, ανέθεσε στη νέα επίτροπο Ανταγωνισμού, την Ισπανίδα Τερέζα Ριμπέρα, να αναπτύξει μια «νέα προσέγγιση πολιτικής ανταγωνισμού» που θα «υποστηρίζει περισσότερο» τις ευρωπαϊκές εταιρείες «να αναδειχθούν στην παγκόσμια αγορά». Η προκάτοχός της, Μαρ. Βεστάγκερ, το σχολίασε με την προειδοποίηση ότι η Ε.Ε. κινδυνεύει να ανοίξει το «κουτί της Πανδώρας».
Στη FAZ υπενθυμίζουν πως «η Γερμανία και η Γαλλία πιέζουν για χαλάρωση των κανόνων ανταγωνισμού από τότε που η Επιτροπή απαγόρευσε την προγραμματισμένη συγχώνευση των σιδηροδρομικών τομέων της Siemens και της Alstom τον Φεβρουάριο του 2019». Η τότε Επίτροπος Ανταγωνισμού Βεστάγκερ δικαιολόγησε την απόφαση κυρίως με το επιχείρημα ότι η συγχωνευμένη εταιρεία θα είχε αποκτήσει μερίδιο αγοράς περίπου 80% και με την κυριαρχία της στην αγορά θα μπορούσε να είχε αυξήσει τις τιμές για τους πελάτες και, έμμεσα, και για τους ταξιδιώτες. Η άλλη πλευρά υποστηρίζει πως μόνο μια συγχωνευμένη εταιρεία θα μπορούσε να επιβιώσει στην παγκόσμια αγορά. Κυρίως απέναντι στον κινεζικό ανταγωνισμό, ιδίως του παγκόσμιου ηγέτη της αγοράς CRRC.
Η φον ντερ Λάιεν φαίνεται να κινείται προς τη δημιουργία ευνοϊκότερου πλαισίου για ευρωπαϊκούς πρωταθλητές μετά την όχι και τόσο επιτυχημένη απόπειρα για τη στήριξη της ευρωπαϊκής βιομηχανίας που έγινε κατά την πρώτη θητεία της μέσω της περίφημης «Πράσινης Συμφωνίας» (Green Deal). Η επικεφαλής της Κομισιόν «πιστεύει ότι το κράτος πρέπει να προωθήσει την ανταγωνιστικότητα των δυνητικών πρωταθλητών και να τους προστατεύσει, κυρίως μέσω επιδοτήσεων και της προώθησης μεγαλύτερων μονάδων. Ο έλεγχος των συγχωνεύσεων με βάση τις σημερινές οδηγίες, που αποσκοπεί στη μείωση των περιορισμών στον ανταγωνισμό, μάλλον αποτελεί εμπόδιο προς αυτή την κατεύθυνση».
Τόσο τα υπηρεσιακά στελέχη της Κομισιόν, όσο και πολιτικοί παράγοντες αντιδρούν στο σχέδιο για ευρωπαϊκούς πρωταθλητές. «Δεν υπάρχει ανταγωνιστικότητα χωρίς ανταγωνισμό», δήλωσε πρόσφατα στο «Politico» ο επί μακρόν Γενικός Διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Κομισιόν Ολιβιε Γκουρσέντ, ο οποίος πρόσφατα συνταξιοδοτήθηκε. Ο Γάλλος δηλώνει πως ο διάδοχός του, που ακόμα δεν έχει επιλεγεί, «θα πρέπει, κυρίως, να αντισταθεί στην «ιδιοτελή ανοησία» που ψιθυρίζουν κάποιοι διευθύνοντες σύμβουλοι στους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, και οι οποίοι στη συνέχεια την μεταφέρουν στην Επιτροπή. «Ισχυρίζονται, για παράδειγμα, ότι θα ήταν πολύ πιο ανταγωνιστικοί αν βρίσκονταν πολύ λιγότερο σε ανταγωνισμό», λέει στη FAZ.
