Η Λιβύη ετοιμάζεται να ανατρέψει τις ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς την επόμενη εβδομάδα το Κοινοβούλιο του Τομπρούκ αναμένεται να επικυρώσει το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο του 2019, σύμφωνα με δημοσιεύματα τουρκικών μέσων. Όπως γράφει η Deutsche Welle, η κίνηση αυτή, που η Άγκυρα χαρακτηρίζει στρατηγικής σημασίας, ανοίγει τον δρόμο για ενισχυμένη τουρκική παρουσία σε θαλάσσιες ζώνες που αμφισβητούνται από Ελλάδα και Κύπρο, απειλώντας να πυροδοτήσει νέα ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Ειδικότερα, όπως γράφει το δημοσίευμα της DW, η τουρκική πλευρά θεωρεί ότι με την επικύρωση από το Τομπρούκ θα έχει καθιερώσει νόμιμα τα δυτικά της σύνορα στη Μεσόγειο.
Η χρονική τοποθέτηση της ημερομηνίας υπογραφής πολύ νωρίτερα από ό,τι είχε υπολογιστεί επισπεύδει μια διαδικασία που μπορεί να επιφέρει δυσκολίες στις ελληνο-τουρκικές σχέσεις. «Είναι μία υπογραφή που θα μετατοπίσει την ισορροπία δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο, θα δώσει στην Τουρκία δικαίωμα βέτο στην περιοχή της Γαλάζιας Πατρίδας» γράφει η ίδια εφημερίδα.
«Στρατηγικό έγγραφο» για την Άγκυρα
Η τουρκική θέση είναι ότι η συμφωνία μεταξύ της Τουρκίας και της Κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας της Λιβύης (GNA), που υπογράφηκε στην Κωνσταντινούπολη στις 27 Νοεμβρίου 2019 και καταχωρήθηκε στα Ηνωμένα Έθνη το 2020, έχει τη δυνατότητα να μεταβάλει την ισορροπία δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο. Σχετικά με το νομικό πλαίσιο της συμφωνίας, η Άγκυρα θεωρεί ότι το μνημόνιο κατανόησης έχει καταστεί στρατηγικό έγγραφο που ενισχύει τη θέση της Άγκυρας ως προς τις έρευνες για ενέργεια, τη θαλάσσια ασφάλεια και την περιφερειακή επιρροή.
Σύμφωνα με το Bloomberg, αν το Κοινοβούλιο του Τομπρούκ εγκρίνει την συμφωνία με την Τουρκία αυτό θα δώσει στην Τουρκία απεριόριστη πρόσβαση στα ύδατα της Λιβύης, όπου η Τουρκική Εταιρεία Πετρελαίου (TPAO) πρόκειται να ξεκινήσει γεωλογικές και γεωφυσικές έρευνες. Η επικύρωση της συμφωνίας θεωρείται σημαντικό ορόσημο για τις συνεχιζόμενες διπλωματικές προσπάθειες της Τουρκίας να ενοποιήσει τις δύο αντίπαλες κυβερνήσεις της Λιβύης.
Όμως είναι πιθανό να επιδεινώσει τις συνεχιζόμενες διαφορές στην Ανατολική Μεσόγειο, εάν δοθεί η δυνατότητα σε τουρκικά σκάφη να ερευνήσουν μια εκτεταμένη ΑΟΖ της Λιβύης, που όμως επικαλύπτεται με τις αξιώσεις της Ελλάδας και της Κύπρου ως προς την περιοχή της θαλάσσιας δικαιοδοσίας τους.