Οι ΗΠΑ δήλωσαν ότι είναι έτοιμες να παρέχουν μέσα πληροφοριών και επίβλεψη πεδίου μάχης σε οποιοδήποτε δυτικό σχέδιο ασφάλειας για την Ουκρανία μετά τον πόλεμο και να συμμετάσχουν σε μια ευρωπαϊκής ηγεσίας ασπίδα αεράμυνας για τη χώρα, σύμφωνα με Ευρωπαίους και Ουκρανούς αξιωματούχους, που μίλησαν στους Financial Times.
Ο Ντόναλντ Τραμπ, είπε σε Ευρωπαίους ηγέτες την περασμένη εβδομάδα ότι η Αμερική θα συμμετάσχει στον «συντονισμό» των εγγυήσεων ασφαλείας για την Ουκρανία μετά τον πόλεμο, κάτι που ζητά το Κίεβο για να αποτρέψει μελλοντική επίθεση από τη Ρωσία μετά από οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία. Ανώτεροι Αμερικανοί αξιωματούχοι ανέφεραν έκτοτε σε Ευρωπαίους ομολόγους τους, σε πολλαπλές συζητήσεις, ότι η Ουάσιγκτον θα ήταν έτοιμη να συνεισφέρει «στρατηγικούς μοχλούς» όπως πληροφορίες, επιτήρηση και αναγνώριση (ISR), διοίκηση και έλεγχο, καθώς και μέσα αεράμυνας, ώστε να υποστηριχθεί οποιαδήποτε ευρωπαϊκής ηγεσίας ανάπτυξη στρατευμάτων στο έδαφος, σύμφωνα με τέσσερις αξιωματούχους που ενημερώθηκαν για τις συνομιλίες.
Μια λεγόμενη «συμμαχία των προθύμων», με επικεφαλής το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία, έχει δεσμευθεί να προστατεύσει την Ουκρανία μετά τον πόλεμο από οποιαδήποτε μελλοντική ρωσική επίθεση. Ωστόσο, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν παραδεχθεί ιδιωτικά ότι οποιαδήποτε ανάπτυξη στρατευμάτων θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί μόνο με την υποστήριξη των ΗΠΑ για την ενεργοποίηση, την επίβλεψη και την προστασία των ευρωπαϊκών δυνάμεων.
Η Ουάσιγκτον ήδη προμηθεύει την Ουκρανία με αντιαεροπορικούς πυραύλους Patriot, αλλά η μεταπολεμική στήριξη θα περιλάμβανε αμερικανικά αεροσκάφη, λογιστική υποστήριξη και επίγεια ραντάρ, που θα υποστήριζαν και θα ενίσχυαν μια ευρωπαϊκά επιβαλλόμενη ζώνη απαγόρευσης πτήσεων και αεροπορική ασπίδα για τη χώρα, είπαν οι αξιωματούχοι.
Στο πλαίσιο οποιασδήποτε ειρηνευτικής συμφωνίας, οι ανώτερες δυνατότητες των ΗΠΑ σε πληροφορίες, επιτήρηση και διοίκηση θα επέτρεπαν τη δορυφορική παρακολούθηση μιας εκεχειρίας και τον αποτελεσματικό συντονισμό των δυτικών δυνάμεων στη χώρα.
Η αμερικανική πρόταση, που διατυπώθηκε σε έναν καταιγισμό συναντήσεων μεταξύ αξιωματούχων εθνικής ασφάλειας και στρατιωτικών ηγετών από τις ΗΠΑ και μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες τις τελευταίες ημέρες, εξαρτάται από τις δεσμεύσεις των ευρωπαϊκών πρωτευουσών να αναπτύξουν δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες στην Ουκρανία, προειδοποίησαν οι αξιωματούχοι.
Θα μπορούσε ακόμη να αποσυρθεί, όπως είπαν. Ωστόσο, αντιπροσωπεύει μια σημαντική αλλαγή στάσης από την κυβέρνηση Τραμπ — η οποία νωρίτερα φέτος είχε αποκλείσει οποιαδήποτε αμερικανική συμμετοχή στην προστασία της Ουκρανίας μετά τη σύγκρουση — και έχει ενθαρρύνει Ευρωπαίους αξιωματούχους, που πέρασαν μήνες πιέζοντας την Ουάσιγκτον να στηρίξει περισσότερο το Κίεβο.
Ο Τραμπ έχει πιέσει τις δύο πλευρές να καταλήξουν σε μια ειρηνευτική συμφωνία, αλλά η Μόσχα και το Κίεβο παραμένουν πολύ μακριά σε βασικά ζητήματα, όπως ο μεταπολεμικός έλεγχος εδαφών και οι εγγυήσεις ασφάλειας. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έχει επιμείνει ότι οποιεσδήποτε τέτοιες εγγυήσεις πρέπει να περιλαμβάνουν τη Ρωσία, κάτι που για την Ουκρανία είναι απαράδεκτο.
Οι ΗΠΑ παραμένουν αντίθετες στην ανάπτυξη δικών τους στρατευμάτων στην Ουκρανία, πρόσθεσαν οι αξιωματούχοι. Άλλοι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ, συμπεριλαμβανομένου του υπουργού Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ, είναι επιφυλακτικοί για οποιαδήποτε συμμετοχή σε εγγυήσεις μετά τον πόλεμο, φοβούμενοι ότι κάτι τέτοιο θα παρασύρει τις ΗΠΑ σε μελλοντική σύγκρουση. Το Πεντάγωνο παρέπεμψε τα ερωτήματα στον Λευκό Οίκο και σε δήλωση του Τραμπ τη Δευτέρα σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλείας, αλλά ανέφερε ότι τα μέτρα που ανέφερε η FT «βρίσκονται σε προ-αποφασιστικό στάδιο, και το υπουργείο Άμυνας δεν θα σχολιάσει θέματα που δεν έχουν ακόμη αποφασιστεί».
Αξιωματούχος του Λευκού Οίκου δήλωσε: «Ο πρόεδρος Τραμπ και η ομάδα εθνικής ασφάλειας συνεχίζουν να συνομιλούν με Ρώσους και Ουκρανούς αξιωματούχους για μια διμερή συνάντηση (μεταξύ του Πούτιν και του Ζελένσκι), ώστε να σταματήσει η αιματοχυσία και να τερματιστεί ο πόλεμος».
Πρόσθεσε: «Δεν είναι προς το εθνικό συμφέρον να συνεχιστούν δημόσια οι διαπραγματεύσεις πάνω σε αυτά τα ζητήματα». Ο Τραμπ δήλωσε τη Δευτέρα ότι «δεν έχουμε συζητήσει καν τις λεπτομέρειες» των εγγυήσεων ασφαλείας για την Ουκρανία. «Θα εμπλακούμε υποστηρικτικά. Θα τους βοηθήσουμε», είπε στους δημοσιογράφους. Την περασμένη εβδομάδα, είπε στο Fox News ότι οι ΗΠΑ είναι «πρόθυμες να βοηθήσουν» μια ευρωπαϊκή δύναμη «κυρίως, πιθανότατα, από αέρος».
Οι δυτικές πρωτεύουσες έχουν καταρτίσει ένα πρόχειρο σχέδιο που θα περιλάμβανε μια αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη, η οποία ενδεχομένως θα επιτηρείται από ουδέτερα ειρηνευτικά στρατεύματα τρίτης χώρας, που θα συμφωνηθεί από την Ουκρανία και τη Ρωσία. Μια πολύ πιο ισχυρή γραμμή συνόρων πίσω από αυτήν θα υπερασπίζεται από ουκρανικά στρατεύματα εξοπλισμένα και εκπαιδευμένα από στρατούς του ΝΑΤΟ, ανέφεραν τρεις αξιωματούχοι.
Μια ευρωπαϊκά καθοδηγούμενη δύναμη αποτροπής θα σταθμεύει στη συνέχεια βαθύτερα στην Ουκρανία ως τρίτη γραμμή άμυνας, με τις αμερικανικές δυνατότητες να την υποστηρίζουν από τα μετόπισθεν. Ωστόσο, ακόμη και με πιθανή αμερικανική υποστήριξη, η κοινή γνώμη και οι πολιτικοί σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες παραμένουν επιφυλακτικοί για πιθανή ανάπτυξη στρατευμάτων στην Ουκρανία.
Ο Αντρίι Γερμάκ, επικεφαλής του γραφείου του Ουκρανού προέδρου, επιβεβαίωσε αργότερα το ρεπορτάζ των FT και είπε ότι κάθε χώρα του συνασπισμού θα συμβάλει με διαφορετικό τρόπο, «και στο τέλος η εικόνα θα είναι ένα μείγμα στρατιωτικής, πολιτικής και οικονομικής στήριξης». Οι συζητήσεις περιστράφηκαν γύρω από τέσσερις έως πέντε ευρωπαϊκές ταξιαρχίες «στο έδαφος, που θα παρέχονται από τον ‘συνασπισμό των προθύμων’, συν ‘στρατηγικές δυνατότητες’ από τις ΗΠΑ», είπε ο Γερμάκ.
Τόνισε ότι αυτό σηματοδοτεί «μια μεγάλη αλλαγή σε σχέση με την άνοιξη».
«Πράγματι, η τελευταία συνάντηση στον Λευκό Οίκο αποτέλεσε σημείο καμπής σε αρκετά ζητήματα, έφερε σαφήνεια ως προς βήματα όπως: τη διαμόρφωση του πλαισίου για τις εγγυήσεις ασφαλείας [και] την εξασφάλιση αμερικανικών όπλων για την άμυνα της Ουκρανίας μέσω ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων». Οι ΗΠΑ «μπορούν να προσφέρουν τη ραχοκοκαλιά που θα κάνει όλη την αρχιτεκτονική ασφάλειας και αποτροπής να λειτουργήσει», πρόσθεσε ο Γερμάκ.
Η ειρηνευτική προσπάθεια του Τραμπ μέχρι στιγμής έχει αποφέρει περιορισμένα αποτελέσματα. Το Κρεμλίνο έχει απορρίψει πρόταση του Τραμπ για συνάντηση Πούτιν – Ζελένσκι με σκοπό την ειρήνη, ενώ ο Ρώσος πρόεδρος έχει επιμείνει σε μαξιμαλιστικές απαιτήσεις —συμπεριλαμβανομένων ζητημάτων εδαφών— που θα ξεπερνούσαν τις κόκκινες γραμμές της Ουκρανίας.
Η εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Πάουλα Πίνιο, δήλωσε την Τρίτη: «Μετά τη συνάντηση στην Ουάσιγκτον την περασμένη εβδομάδα… ένα από τα βασικά συμπεράσματα ήταν να ανατεθεί στους συμβούλους εθνικής ασφάλειας να εξετάσουν πώς θα μπορούσαν να μοιάζουν συγκεκριμένα οι εγγυήσεις ασφαλείας. Σύντομα θα πρέπει να ακούσουμε από αυτήν την ομάδα τι θα προταθεί».
