Το υπουργικό συμβούλιο στη Γερμανία ενέκρινε ένα αμφιλεγόμενο νομοσχέδιο για την ενίσχυση των τάξεων των στρατιωτικών εθελοντών, στοχεύοντας στη δημιουργία του ισχυρότερου συμβατικού στρατού στην Ευρώπη, ώστε να αντιμετωπιστεί η ρωσική απειλή.
Η νομοθεσία αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο επαναφοράς της υποχρεωτικής στράτευσης, η οποία είχε ανασταλεί το 2011 μετά τη λήξη του Ψυχρού Πολέμου.
Την Τετάρτη, ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς προήδρευσε της πρώτης συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου στο κτίριο του υπουργείου Άμυνας Bendlerblock μετά από 19 χρόνια, για να δώσει το πράσινο φως στο νομοσχέδιο, υπογραμμίζοντας τις προκλήσεις ασφαλείας που αντιμετωπίζει η Γερμανία.
«Η Ρωσία είναι και θα παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα η μεγαλύτερη απειλή για την ελευθερία, την ειρήνη και τη σταθερότητα στην Ευρώπη», δήλωσε ο Μερτς στους δημοσιογράφους. «Και η γερμανική κυβέρνηση αντιδρά με αποφασιστικότητα».
Τόνισε τον στόχο της Γερμανίας να «έχει τον μεγαλύτερο συμβατικό στρατό στην ευρωπαϊκή πλευρά του ΝΑΤΟ».
Το σχέδιο «light conscription» αποσκοπεί στον διπλασιασμό του αριθμού των εκπαιδευμένων εφέδρων σε 200.000 και στην ενθάρρυνση πολλών εθελοντών να ακολουθήσουν καριέρα στον στρατό.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία, που πρέπει ακόμη να εγκριθεί από το κοινοβούλιο, όλοι οι 18χρονοι άνδρες θα λάβουν από του χρόνου ένα υποχρεωτικό ερωτηματολόγιο για να αξιολογηθεί η καταλληλότητά τους και το ενδιαφέρον τους για τη στρατιωτική θητεία. Οι γυναίκες μπορούν επίσης να συμπληρώσουν το έντυπο, χωρίς όμως να είναι υποχρεωτικό.
Αντιδράσεις και διλήμματα
Το μέτρο έχει προκαλέσει διχογνωμία στο γερμανικό «μεγάλο συνασπισμό» και ενδέχεται να αντιμετωπίσει εμπόδια στο κοινοβούλιο.
Κύρια μέλη του συντηρητικού μπλοκ CDU/CSU, συμπεριλαμβανομένου του υπουργού Εξωτερικών Γιοχάν Βάντεφουλ, εξέφρασαν αμφιβολίες αν η Γερμανία μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της άμυνας χωρίς την επαναφορά της υποχρεωτικής στράτευσης, ενώ υποστήριξαν ότι η χώρα δεν έχει χρόνο να περιμένει για να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα του εθελοντικού σχήματος.
Ωστόσο, οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD), εταίροι στη κυβέρνηση Μερτς, εμφανίζονται αισιόδοξοι ότι μια σειρά κινήτρων – όπως ελκυστικές αμοιβές, δωρεάν μετακινήσεις με δημόσια συγκοινωνία, βοήθεια για απόκτηση διπλώματος οδήγησης και μαθήματα ξένων γλωσσών – μπορούν να προσελκύσουν νέους Γερμανούς στη στρατιωτική θητεία.
Η Γερμανία έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει για τη φθίνουσα κατάσταση των ενόπλων δυνάμεών της, τόσο σε προσωπικό όσο και σε εξοπλισμό, ιδιαίτερα από την πλήρη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022.
Ο δημοφιλής υπουργός Άμυνας Μπόρις Πίστοριους επιδιώκει να αυξήσει τον συνολικό αριθμό στρατιωτών σε 260.000 έως τις αρχές της δεκαετίας του 2030, από 180.000 σήμερα, στο πλαίσιο αύξησης των στρατιωτικών δαπανών για την εκπλήρωση των δεσμεύσεων προς το ΝΑΤΟ.
«Η Bundeswehr πρέπει να μεγαλώσει», δήλωσε ο Πίστοριους. «Η διεθνής κατάσταση ασφαλείας, και πάνω απ’ όλα η επιθετική στάση της Ρωσίας, το καθιστά απαραίτητο».
Η υποχρεωτική στράτευση
Εάν οι στρατιωτικές δυνάμεις δεν καλύψουν τους στόχους σε προσωπικό, η κυβέρνηση θα μπορούσε να επανεξετάσει την επαναφορά της υποχρεωτικής στράτευσης, κάτι που απαιτεί έγκριση τόσο από το υπουργικό συμβούλιο όσο και από το κοινοβούλιο.
Έξω από το κτίριο του υπουργείου, οι υπουργοί αντιμετωπίστηκαν από μικρή ομάδα διαδηλωτών που προειδοποιούσαν κατά της επαναφοράς της στράτευσης, μεταδίδει ο Guardian.
Η Bundeswehr έχει ήδη σημειώσει κάποια επιτυχία στην προσέλκυση νέων στρατιωτών χάρη σε στοχευμένες καμπάνιες, εκθέσεις καριέρας και ημέρες ανοιχτών θυρών σε περιφερειακές στρατώνες. Κατέγραψε αύξηση 28% στις εγγραφές σε σχέση με πέρυσι, φτάνοντας σχεδόν τις 14.000 από τον Ιανουάριο έως τα τέλη Ιουλίου.
Ο Μερτς έχει επανειλημμένα τονίσει την ανάγκη στρατιωτικής ισχύος ως μέσο αποτροπής ενδεχόμενων επιτιθέμενων: «Πρέπει να μπορούμε να αμυνθούμε, ώστε να μην χρειαστεί να αμυνθούμε», δηλώνει συχνά από τότε που ανέλαβε την καγκελαρία τον Μάιο.
Τέλος, το υπουργικό συμβούλιο ενέκρινε επίσης τη δημιουργία ενός εθνικού συμβουλίου ασφαλείας, που είχε συζητηθεί για περισσότερες από τρεις δεκαετίες, καθώς και μέτρα για την καλύτερη προστασία από υβριδικές απειλές, συμπεριλαμβανομένων κυβερνοεπιθέσεων και σαμποτάζ σε υποδομές.