Το επόμενο εμπόδιο για τη συμφωνία εμπορίου μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών δεν θα προέλθει από το Οβάλ Γραφείο, αλλά από τη δεύτερη μεγαλύτερη ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τους Ευρωπαίους Σοσιαλιστές, γράφει το Politico.
Οι Ευρωπαίοι Σοσιαλιστές τάχθηκαν κατά της συμφωνίας που συνήψε η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, με τον Αμερικανό πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ, τον Ιούλιο. Αυτό θα δυσκολέψει το έργο της να συγκεντρώσει την πλειοψηφία που χρειάζεται για να θεσπίσει την εκεχειρία των δασμών – και η αποτυχία της να το πράξει θα μπορούσε να βυθίσει ξανά τις διατλαντικές εμπορικές σχέσεις σε αναταραχή.
«Είμαστε κατηγορηματικά αντίθετοι στη συμφωνία», δήλωσε η Γκαρσία Περέζ, πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D), στο Politico.
Η αντίθεση των Σοσιαλιστών θέτει σε κίνδυνο τις προσπάθειες της ΕΕ να παρουσιάσει τη συμφωνία ως μέσο διαφύλαξης της διατλαντικής ενότητας έναντι της Μόσχας. Επιπλέον, εντείνει τη ρήξη με τους κεντροδεξιούς συμμάχους της Φον ντερ Λάιεν, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) – το οποίο υποστηρίζει τη συμφωνία και στο παρελθόν είχε συνεργαστεί με την S&D για την προώθηση μιας μετριοπαθούς ατζέντας.
Η αντιπαράθεση έρχεται λίγες εβδομάδες μετά την υποχρέωση της Φον ντερ Λάιεν να αναλάβει μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις για τις κοινωνικές δαπάνες, προκειμένου να εξασφαλίσει την υποστήριξη των Σοσιαλιστών και να κερδίσει μια κρίσιμη πρόταση μομφής.
Η S&D έχασε την επιρροή της στις ευρωπαϊκές εκλογές του 2024, όταν μια εκλογική μετατόπιση επέτρεψε στο ΕΛΚ να περάσει μέτρα με την υποστήριξη πολιτικών ομάδων της δεξιάς του πολιτικού φάσματος. Καθώς η παρουσία τους στην Επιτροπή και στις εθνικές κυβερνήσεις έχει μειωθεί, οι Σοσιαλιστές έχουν γίνει όλο και πιο έντονοι στην κριτική τους προς την εκτελεστική εξουσία της ΕΕ και το ΕΛΚ – και είναι πρόθυμοι να αξιοποιήσουν το εναπομείναν πολιτικό τους βάρος για να αποσπάσουν πολιτικές παραχωρήσεις.
Από τη στιγμή που η διατλαντική εμπορική συμφωνία σφραγίστηκε στο γκολφ θέρετρο του Τραμπ στο Τέρνμπερι, οι Βρυξέλλες έχουν αντιμετωπίσει κατηγορίες ότι παραδόθηκαν στην Ουάσιγκτον και δεν αξιοποίησαν το οικονομικό βάρος της ΕΕ, ως αγορά 450 εκατομμυρίων ανθρώπων, για να ανταποκριθούν στις επιθετικές διαπραγματευτικές τακτικές του Τραμπ.
Τα σχόλια της Γκαρσία Περέζ ήρθαν μετά την απειλή του Τραμπ την περασμένη εβδομάδα να τιμωρήσει τις χώρες που επιβάλλουν ψηφιακούς κανόνες και φόρους που εισάγουν διακρίσεις σε βάρος των αμερικανικών εταιρειών. Επέμεινε ότι η ΕΕ πρέπει να αξιοποιήσει το ισχυρότερο εμπορικό της όπλο, το Μέσο κατά της Εξαναγκαστικής Πρακτικής, για να ανταποδώσει τις εκφοβιστικές τακτικές του Τραμπ.
«Ο Τραμπ θα εκμεταλλευτεί κάθε σημάδι αδυναμίας για να κλιμακώσει τον εμπορικό πόλεμο», πρόσθεσε.
Η αμφισβήτηση της Γκαρσία Πέρεζ ακολούθησε την κριτική της εμπορικής συμφωνίας από την Τερέζα Ριμπέρα, την ανώτατη σοσιαλίστρια στην Επιτροπή της Φον ντερ Λάιεν. Η Ριμπέρα, που εποπτεύει την πολιτική ανταγωνισμού, δήλωσε την περασμένη Παρασκευή στη Financial Times ότι η ΕΕ πρέπει να είναι έτοιμη να αποχωρήσει από τη συμφωνία αν ο Τραμπ προχωρήσει στις απειλές του στον τομέα της τεχνολογίας.
Και τη Δευτέρα, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα -ένας άλλος Σοσιαλιστής- δήλωσε ότι αναγνωρίζει «την απογοήτευση που αισθάνονται πολλοί Ευρωπαίοι, οι οποίοι θεωρούν ότι η Ένωση ήταν υπερβολικά παθητική στη διαμόρφωση των εξελίξεων του καλοκαιριού στον τομέα του εμπορίου και των σχέσεων με τις ΗΠΑ και την Ουκρανία».
Ο Κόστα, πρώην πρωθυπουργός της Πορτογαλίας που τώρα εκπροσωπεί τα συμφέροντα των κυβερνήσεων της ΕΕ, δήλωσε σε ομιλία του στη Σλοβενία ότι η επίθεση της Ουάσιγκτον κατά της ΕΕ για τους κανονισμούς της στον τομέα της τεχνολογίας ισοδυναμεί με υπερβολική ρύθμιση και λογοκρισία. «Οι εταίροι μας -συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ- πρέπει να γνωρίζουν ότι η ΕΕ θα υπερασπίζεται πάντα την κυριαρχία της, τους πολίτες της, τις εταιρείες της και τις αξίες της», δήλωσε ο Κόστα. «Η διπλωματία δεν πρέπει ποτέ να εκλαμβάνεται ως εφησυχασμός».
Σύμφωνα με τη συμφωνία, οι περισσότερες εξαγωγές της ΕΕ υπόκεινται σε συνολικό δασμό 15% από τις ΗΠΑ. Για να ολοκληρώσει το δικό της μέρος της συμφωνίας, η ΕΕ θα πρέπει να ψηφίσει νομοθεσία για την κατάργηση όλων των δασμών επί των αμερικανικών βιομηχανικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένου του 10% που επιβάλλει στα αμερικανικά αυτοκίνητα, και να διευκολύνει την πρόσβαση στην αγορά για ορισμένα γεωργικά προϊόντα και θαλασσινά.
«Σε γενικές γραμμές, οι Σοσιαλιστές έχουν βάσιμους λόγους να αντιταχθούν σε αυτήν τη συμφωνία, διότι δεν είναι καθόλου σαφές ποιος ήταν ο λόγος που οδήγησε τη Φον ντερ Λάιεν να εγκαταλείψει τον προσανατολισμό της ΕΕ προς τον ΠΟΕ και να κάνει αυτές τις τεράστιες παραχωρήσεις για εγγυήσεις ασφάλειας που δεν διαφαίνονται πουθενά στον ορίζοντα», δήλωσε ο Ντέιβιντ Κλάιμαν, ανώτερος εμπειρογνώμονας εμπορίου στο think tank ODI Europe στις Βρυξέλλες.
Ο Κλάιμαν αναφερόταν στις ανησυχίες ότι η συμφωνία αντιβαίνει στους κανόνες του παγκόσμιου εμπορίου, όπως αυτοί κατοχυρώνονται στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου.
