Η άνοδος των αποδόσεων στα κρατικά ομόλογα της Γαλλίας και η πτώση του χρηματιστηριακού δείκτη Cac-40 στο Παρίσι από τις 25 Αυγούστου, όταν ο πρωθυπουργός, Φρανσουά Μπαϊρού, αποφάσισε να ζητήσει την ψήφο εμπιστοσύνης της Εθνοσυνέλευσης για τον επόμενο προϋπολογισμό, μαρτυρούν την ανησυχία που επικρατεί μεταξύ των επενδυτών για τον κίνδυνο να εισέλθει η χώρα σε μία ακόμη περίοδο παρατεταμένης αβεβαιότητας.
Εάν ο Μπαϊρού δεν καταφέρει να εξασφαλίσει τη συναίνεση των κομμάτων για περικοπές δαπανών και αυξήσεις φόρων 44 δισ. ευρώ για το 2026, το πιθανότερο αποτέλεσμα από την ψηφοφορία που είναι δρομολογημένη για σήμερα αργά το μεσημέρι, τότε ο πρόεδρος της χώρας θα πρέπει να λάβει κρίσιμες αποφάσεις.
Πληροφορίες θέλουν τον Εμανουέλ Μακρόν να αποφεύγει την κήρυξη πρόωρων εκλογών, δηλαδή να μην επαναλαμβάνει τη ριψοκίνδυνη απόφαση που έλαβε τον Ιούνιο του 2024. Έκτοτε επικρατεί πολιτική αστάθεια στη δεύτερη ισχυρότερη οικονομία της Ευρωζώνης, με το ακροδεξιό κόμμα της Λεπέν να καλλιεργεί τη διχόνοια στο γαλλικό κοινοβούλιο και την Αριστερά υπό την ομπρέλα του Νέου Λαϊκού Μετώπου να αρνείται να δώσει το πράσινο φως στα μέτρα που απαιτούνται για να μειωθεί το δημόσιο χρέος της χώρας, το οποίο κινείται στο 113% του ΑΕΠ. Πηγές του πρακτορείου Bloomberg θέλουν τον Μακρόν να ζητάει τη συναίνεση του κοινοβουλίου στην επιλογή ενός νέου προσώπου για την πρωθυπουργία της χώρας.
Οι δύο κυβερνήσεις μειοψηφίας που διαμορφώθηκαν από πέρυσι τον Ιούνιο υπό τον Μισέλ Μπαρνιέ και σήμερα τον Φρανσουά Μπαϊρού -χωρίς όμως τη συμμετοχή του Νέου Λαϊκού Μετώπου- δεν έχουν καταφέρει να βρουν κοινό έδαφος προκειμένου να δαμαστούν οι υπέρογκες υποχρεώσεις της χώρας. Υπενθυμίζουμε ότι από πέρυσι το κεντρώο κόμμα της Αναγέννησης, που εκπροσωπεί ο Μακρόν, κατέχει 150 έδρες, το Νέο Λαϊκό Μέτωπο 178 έδρες και η Εθνική Συσπείρωση της Λεπέν 125 έδρες.
Ο Μακρόν έχει προτρέψει τους συμμάχους του στο κοινοβούλιο να προσεγγίσουν την Κεντροαριστερά για να οικοδομήσουν συμμαχίες, ώστε να ψηφιστεί ένας αποτελεσματικός προϋπολογισμός για το 2026. Τέτοιες προσπάθειες μέχρι στιγμής έχουν αποτύχει, με την Αριστερά να αρνείται να επωμισθεί το πολιτικό κόστος ενός λιτοδίαιτου προϋπολογισμού. Ο Γάλλος πρόεδρος θα μπορούσε να δοκιμάσει να διορίσει κάποιον από το κεντρώο μπλοκ του, όπως τον υπουργό Άμυνας, Σεμπαστιέν Λεκορνού, ή έναν τεχνοκράτη παρόμοιο με τον υπουργό Οικονομικών, Ερίκ Λομπάρ.
Σε κάθε περίπτωση, η κήρυξη πρόωρων εκλογών στη Γαλλία δεν αναμένεται να οδηγήσει σε ένα ξεκάθαρο εκλογικό αποτέλεσμα, έτσι όπως είναι κοινωνικά διχασμένη η χώρα. Μέχρι το 2027, όταν δηλαδή λήξει η προεδρική θητεία του Μακρόν, θα πρέπει η χώρα να έχει εξασφαλίσει μια βιώσιμη δημοσιονομική κατάσταση. Διαφορετικά, το δημόσιο χρέος της Γαλλίας κινδυνεύει να αυξηθεί κατά δέκα ποσοστιαίες μονάδες στο 125% του ΑΕΠ μέχρι το 2030, σύμφωνα με τα δεδομένα του Bloomberg Economics. Η λήψη μέτρων είναι αναπόφευκτη, γεγονός που αντανακλάται από την άνοδο του κόστους δανεισμού της χώρας. Η απόδοση του 10ετούς κρατικού ομολόγου κινείται στο 3,45% και δεν απέχει πολύ από το αντίστοιχο της Ιταλίας ή και της Ελλάδας.
Οι δημόσιες δαπάνες της Γαλλίας βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα. Πέρυσι έφτασαν το 57% του ΑΕΠ, με το μεγαλύτερο μέρος να απορροφάται από τη μισθοδοσία των δημόσιων υπαλλήλων, την καταβολή συντάξεων και τις κοινωνικές εισφορές, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Γαλλίας. Αν και η χώρα φημίζεται για το κράτος πρόνοιας, το δημοσιονομικό έλλειμμα είναι διπλάσιο του πλαφόν που επιβάλλει η Κομισιόν, προσεγγίζοντας πέρυσι το 6%. Η πανδημία και η ενεργειακή κρίση μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία συνέβαλαν στην επιδείνωση της δημοσιονομικής κατάστασης στη χώρα μαζί με την υπόλοιπη Ευρώπη.
Πληροφορίες των Financial Times αποκαλύπτουν πως οι υψηλές δημόσιες δαπάνες είναι ένας από τους λόγους που ο Μακρόν υπέγραψε πρόσφατα τη διακήρυξη «Λάνκαστερ 2.0» με τον Βρετανό πρωθυπουργό, Κιρ Στάρμερ, βάσει της οποίας επεκτείνουν την αμυντική συνεργασία των δύο χωρών.
Κάτω από αυτήν τη συγκυρία, η Γαλλία δεν διαθέτει τους πόρους για να «βοηθήσει την Ευρώπη να αντισταθεί στον Βλαντίμιρ Πούτιν», αναφέρει κεντρικό άρθρο της βρετανικής εφημερίδας. Το πολιτικό αδιέξοδο της Γαλλίας, ως εκ τούτου, δεν αγγίζει μόνον τις αγορές, αλλά και την υπόλοιπη ΕΕ, σε μία από τις πιο κρίσιμες περιόδους στη μεταπολεμική ιστορία. Η οικονομία, οι αγορές και η πολιτική λειτουργούν ως συγκοινωνούντα δοχεία. Τη διάχυτη ανησυχία αντανακλά η πτώση του δείκτη Cac-40 κατά 5,49%, την ώρα που ο γερμανικός Dax έχει αναρριχηθεί 2,56% την ίδια περίοδο.
