Ο Σεμπαστιάν Λεκορνί αναλαμβάνει σήμερα καθήκοντα πρωθυπουργού της Γαλλίας, σε μια συγκυρία που μόνο εύκολη δεν μπορεί να χαρακτηριστεί. Ενώ ο ίδιος προετοιμάζεται να παρουσιάσει τις πρώτες του πολιτικές προτεραιότητες, η χώρα βυθίζεται σε ένα νέο κύμα κοινωνικής αναταραχής. Στους δρόμους, το κίνημα «Bloquons tout» («Ας μπλοκάρουμε τα πάντα») εξαπλώνεται με ταχύτητα, με στόχο να παραλύσει τις μεταφορές και τις βασικές υποδομές της χώρας. Διαδηλωτές ζητούν την παραίτηση του Γάλλου προέδρου, Μακρόν.
Οι εικόνες που έρχονται από το Παρίσι και άλλες μεγάλες πόλεις είναι ενδεικτικές του κλίματος έντασης. Μπλόκα σε σταθμούς λεωφορείων, φωτιές σε γέφυρες, συγκρούσεις με την αστυνομία, χρήση δακρυγόνων στη Μασσαλία: η οργή ξεχειλίζει. Στην περιοχή του Παρισιού η αστυνομία έχει προχωρήσει σε τουλάχιστον 65 συλλήψεις, ενώ ο συνολικός αριθμός των συλληφθέντων σε όλη τη Γαλλία ξεπερνά τους 100. Σύμφωνα με τα στοιχεία της εθνικής χωροφυλακής, καταγράφηκαν νωρίτερα 154 δράσεις με περίπου 4.000 διαδηλωτές μόνο στο Παρίσι.
Περίπου 6.000 αστυνομικοί και χωροφύλακες έχουν κινητοποιηθεί στην πρωτεύουσα, με τον υπουργό Εσωτερικών, Μπρουνό Ρεταγιό, να διαμηνύει ότι «κανένας αποκλεισμός δεν θα γίνει ανεκτός». Μια διυπουργική ομάδα κρίσης συνεδρίαζε από νωρίς στο υπουργείο, σε μια προσπάθεια να συντονίσει την απάντηση της κυβέρνησης.
Διαδηλωτές του κινήματος «Ας μπλοκάρουμε τα πάντα» στη Γαλλία © EPA/Teresa Suarez
Το κίνημα «Ας μπλοκάρουμε τα πάντα» δεν γεννήθηκε στους δρόμους, αλλά στο διαδίκτυο. Από τον περασμένο Ιούλιο, εξαπλώθηκε μέσα από το TikTok, το Telegram και άλλες πλατφόρμες, με εκκλήσεις για μαζική αντίδραση απέναντι στις πολιτικές λιτότητας. Η ταχύτητα διάδοσής του προκάλεσε συγκρίσεις με τα «Κίτρινα γιλέκα» του 2018, που ξεκίνησαν με αφορμή την αύξηση των καυσίμων και κατέληξαν σε ένα γενικευμένο κύμα αμφισβήτησης της πολιτικής ελίτ. Αυτήν τη φορά, το επίκεντρο της οργής είναι ο προϋπολογισμός του 2026, που πρότεινε ο παραιτηθείς πρωθυπουργός, Φρανσουά Μπαϊρού.
Ο Μπαϊρού, που παρέμεινε μόλις εννέα μήνες στην πρωθυπουργία, προσπάθησε να περάσει μέτρα με στόχο τη μείωση του ελλείμματος κατά 44 δισ. ευρώ. Στο πακέτο περιλαμβανόταν η κατάργηση δύο αργιών, το πάγωμα των συντάξεων και περικοπές 5 δισ. ευρώ στις δαπάνες υγείας. Η κοινωνική αντίδραση ήταν τόσο έντονη που όχι μόνο έχασε την ψήφο εμπιστοσύνης στη Βουλή, αλλά οδηγήθηκε και σε παραίτηση, ανοίγοντας τον δρόμο στον Λεκορνί.
Οι μεταφορές είναι ο πρώτος τομέας που επηρεάζεται από την κινητοποίηση. Η συνδικαλιστική οργάνωση Sud-Rail έχει ανακοινώσει «μαζική απεργία», με πιθανές ακυρώσεις χιλιάδων δρομολογίων της SNCF. Στην περιοχή του Παρισιού, τα RER και Transilien λειτουργούν με περιορισμένη συχνότητα, ενώ οι συνδέσεις μεγάλης ταχύτητας αναμένονται να αντιμετωπίσουν σοβαρές καθυστερήσεις. Παρά τις διαβεβαιώσεις της Eurostar ότι τα δικά της τρένα θα κυκλοφορούν κανονικά, η γενική εικόνα παραμένει χαοτική, με κινδύνους για απώλειες ανταποκρίσεων και υπερφορτωμένα εναλλακτικά δρομολόγια.
Το κύμα αναταραχής δεν περιορίζεται στους σιδηροδρόμους. Οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας έχουν ανακοινώσει απεργία στις 18 και 19 Σεπτεμβρίου, που απειλεί να προκαλέσει ακυρώσεις και καθυστερήσεις σε χιλιάδες πτήσεις, όχι μόνο στη Γαλλία, αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη, καθώς ο γαλλικός εναέριος χώρος αποτελεί βασικό διάδρομο πτήσεων. Οι επιβάτες προστατεύονται από το ευρωπαϊκό δίκαιο, με δικαίωμα σε επανέκδοση εισιτηρίου και κάλυψη εξόδων διαμονής και σίτισης, ωστόσο δεν προβλέπεται οικονομική αποζημίωση σε περιπτώσεις απεργιών.
Η δυναμική του κινήματος ενισχύεται πλέον και από τα μεγάλα συνδικάτα, με το ισχυρό CGT να εγκρίνει επίσημα τη συμμετοχή του, προειδοποιώντας για επιπτώσεις σε τρένα, πορθμεία, εφοδιασμό καυσίμων και άλλες κρίσιμες υπηρεσίες.
Ο Σεπτέμβριος προδιαγράφεται δύσκολος για τον νέο πρωθυπουργό Λεκορνί, αλλά και για τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, που βρίσκεται αντιμέτωπος με μια κοινωνία κουρασμένη από μέτρα λιτότητας και πολιτική αστάθεια. Οι δρόμοι της Γαλλίας δίνουν το στίγμα: η λαϊκή οργή δεν πρόκειται να κοπάσει εύκολα, ενώ η κυβέρνηση καλείται να αποδείξει αν μπορεί να επιβάλει την τάξη χωρίς να ρίξει λάδι στη φωτιά.
